E-Księgarnia
5 października 2022 Instytut Pamięci Narodowej zorganizował debatę Użyteczność poznawcza, społeczna i akademicka. Czasopisma IPN wobec wyzwań społeczeństwa opartego na wiedzy, która odbyła się w przestrzeni Centralnego Przystanku Historia im. Janusza Kurtyki przy ul. Marszałkowskiej 21/25 w Warszawie. Rozmowa była poświęcona periodykom naukowym wydawanym przez IPN.
Wzięli w niej udział:
- dr hab. Filip Musiał – redaktor naczelny rocznika „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989”
- Anna Karolina Piekarska – redaktor naczelna „Institute of National Remembrance Review”
- dr hab. Marcin Kruszyński – redaktor naczelny rocznika „Komunizm. System – ludzie – dokumentacja”
- dr hab. Mirosław Szumiło – redaktor naczelny rocznika „Pamięć i Sprawiedliwość”
- dr Tomasz Domański – zastępca redaktora naczelnego rocznika „Polish-Jewish Studies”
- Paweł Tomasik – sekretarz redakcji „Przeglądu Archiwalnego IPN”
Moderatorem rozmowy był Krzysztof Ziemiec.
Podczas debaty jej uczestnicy poszukiwali odpowiedzi na m.in. pytania:
- Jaka jest rola czasopism naukowych we współczesnym świecie?
- Jakie cele stawiają sobie czasopisma naukowe i jakie środki stosują, aby te cele osiągnąć?
- Kto jest odbiorcą tekstów naukowych?
- Jak periodyki naukowe mogą wpływać na dyskurs intelektualny w Polsce?
Pytanie o rolę czasopism naukowych to w istocie pytanie o rolę współczesnej nauki w świecie intelektualnym, i o jej rolę społeczną. Stoimy pomiędzy nowym modelem – który można określić jako służący nowemu modelowi komunikacji społecznej, „społeczeństwu opartemu na wiedzy”, a modelem tradycyjnym – pism debaty intelektualnej, który w Polsce jest szeroko reprezentowany. Pismo naukowe może i powinno tworzyć zasób wiedzy koniecznej do formowania decyzji dotyczących wspólnoty, na wielu poziomach i płaszczyznach; autorzy i redakcje nie bez powodu mogą widzieć siebie jako „pracowników wiedzy”. Wiedza jednak bez refleksji i weryfikacji nie może funkcjonować, a to wymaga pewnej płaszczyzny dyskusji. W wielu obszarach polskiego życia intelektualnego funkcjonowały i funkcjonują pisma budujące nie tylko pewne ściśle określone zasoby poznawcze, ale i tworzące środowiska dyskusji, niekiedy zachodzące na siebie lub wręcz kolidujące – wymienić tu można m.in. „Odrę”, „Nowe Książki”, „Arcana”, „Kronos”, „Teksty Drugie”, „Więź”, „Znak”, „Tygodnik Powszechny”, „Respublikę Nową”, „Teologię Polityczną”, „Krytykę Polityczną”, „Kulturę Liberalną”. Instytucjonalny i przedmiotowy kształt czasopism naukowych IPN nie pozwala jednak na ucieczkę od pytania – jak wpływają (i mogą wpływać) one dyskurs intelektualny w Polsce?
Zapis dyskusji kanale IPNtv
► Zaproszenie na debatę