Nawigacja

Historia z IPN

Marek Jedynak: Cichociemny ppor. Rafał Andrzej Niedzielski „Mocny”, „Rafał”

Był jednym z najmłodszych spadochroniarzy Armii Krajowej. W dniu skoku do okupowanej Polski miał niespełna 19 lat! Służył w oddziałach dywersyjnych „Wachlarza” i „Kedywu”.

  • Cichociemny ppor. Rafał Andrzej Niedzielski „Mocny”, „Rafał” (1923–1943)
    Cichociemny ppor. Rafał Andrzej Niedzielski „Mocny”, „Rafał” (1923–1943)

Podporucznik Rafał Andrzej Niedzielski „Mocny”, „Rafał”, bo o nim mowa, urodził się 25 maja 1923 r. w Szczebrzeszynie w rodzinie Tadeusza i Mirosławy z d. Składkowskiej. Jego ojciec był nauczycielem i dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego w Szczebrzeszynie, a następnie w Siedlcach. Matka była siostrą ostatniego premiera II RP gen. dyw. Felicjana Sławoja Składkowskiego. Obaj dziadkowie Rafała – Andrzej Niedzielski i Wincenty Składkowski – brali udział w powstaniu styczniowym.

W Niepodległej i po klęsce wrześniowej

Młody Niedzielski ukończył w 1935 r. Szkołę Powszechną w Siedlcach i trafił do Korpusu Kadetów nr 1 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego we Lwowie. W 1938 r. uzyskał tam „małą maturę”. W tym czasie rodzina Niedzielskich przeniosła się do Krakowa, gdzie zamieszkali przy al. Focha 37.

Po klęsce wojny obronnej, 28 października 1939 r. z ciotecznym bratem Radosławem Kozłowskim wyjechał do Zakopanego. Tam nielegalnie przekroczyli granicę Polski. Przez Słowację, Węgry, Jugosławię i Włochy dotarli w listopadzie 1939 r. do Francji. Zaciągnął się do Polskich Sił Zbrojnych we Francji. Skierowany został do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Obozie Coëtquidan w Guer. Po jej ukończeniu został skierowany do 10 Brygady Kawalerii Pancernej. W kampanii francuskiej od 11 czerwca 1940 r. walczył w szeregach 5 kompanii samodzielnego batalionu mjr. Zgorzelskiego.

W Wielkiej Brytanii…

Po upadku Francji, 27 czerwca 1940 r. jego jednostka ewakuowana została do Wielkiej Brytanii. Przydzielony został do 2 szwadronu 24 Pułku Ułanów 10 Brygady Kawalerii Pancernej. 1 grudnia 1940 r. skierowany został do plutonu łączności w 24 Pułku Ułanów. Po 28 marca 1941 r. przebywał już w 4 Brygadzie Kadrowej Strzelców (przemianowanej później na 1 Samodzielną Brygadę Spadochronową). Na stanie tej jednostki widniał do 30 stycznia 1942 r.

… i w okupowanym kraju

W tym czasie plut. pchor. rez. kaw. Rafał Niedzielski zgłosił się do służby w Kraju. Został wytypowany przez oficerów Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych. W dokumentach Oddziału VI Niedzielski podał fałszywą datę urodzenia „25 maja 1921 r.”, co pozwoliło mu zakwalifikować się na szkolenie. W 1941 r. ukończył kurs spadochronowy zorganizowany na lotnisku w Manchesterze, kurs dywersyjny w Inverlochy, a prawdopodobnie od 20 do 25 lipca 1941 r. – kurs organizacyjny i agenturalny. Typowany był do podjęcia funkcji dowódcy drużyny dywersyjnej.

Pozostając w dyspozycji Oddziału Personalnego Sztabu Naczelnego Wodza skierowany został na kurs specjalny. Z tego okresu zachowała się opinia o Niedzielskim:

„Inteligentny. Wytrzymałość fizyczna i nerwowa duża, posiada dużą siłę charakteru do znoszenia trudów fizycznych. Duże zdolności organizacyjne i dowódcze. Pracuje nad sobą. Nastawienie do pracy wojskowej ideowe. Patriotyzm, zdolny do poświęceń. Lojalność – bez zastrzeżeń. Wiadomości ogólne i wojskowe – duże. Ogólnie dobry”.

Oficjalną służbę w szeregach Związku Walki Zbrojnej rozpoczął 13 stycznia 1942 r. Tego dnia złożył przysięgę na rotę ZWZ.

Do Polski został zrzucony nocą 27/28 marca 1942 r. Razem z nim skoczyli: por. cc. Zbigniew Bakiewicz „Zabawka”, ppor. cc. Lech Łada „Żagiew”, por. cc. Jan Rostek „Dan”, por. cc. Tadeusz Śmigielski „Ślad” oraz kurier do Delegatury Rządu RP na Kraj ppor. Leszek Janicki „Maciej”. Zrzut odebrała placówka krypt. „Trawa” położona 1,5 km na zachód od Przyrowa w powiecie częstochowskim.

Już po skoku do Polski, dekretem Naczelnego Wodza L. 753/tjn. z 15 kwietnia 1942 r. został mianowany na stopień podporucznika rezerwy kawalerii ze starszeństwem z dniem 12 stycznia 1942 r.

Po wylądowaniu w Polsce, cichociemni zostali skierowani do Warszawy na aklimatyzację. W kwietniu 1942 r. przydzielony został do I odcinka Wydzielonej Organizacji Dywersyjnej ZWZ–AK „Wachlarz”. Do połowy sierpnia 1942 r. prowadził szkolenie żołnierzy z zakresu dywersji w rejonie Warszawy.

Czytaj całość na portalu przystanekhistoria.pl

 

do góry