Nawigacja

Armia Czerwona na ziemiach polskich po 1944 roku

Jerzy Autuchiewicz: „Wy polskie mordy, was wszystkich nada ubić” Armia Czerwona na Białostocczyźnie w latach 1944–1945

Latem 1944 r. Armia Czerwona w ramach operacji „Bagration” w spektakularny sposób rozbiła niemiecką Grupę Armii „Środek” i parła na zachód w niespotykanym dotąd tempie. Wkrótce wkroczyła na teren przedwojennego województwa białostockiego. 27 lipca 1944 r. sowieckie oddziały zajęły Białystok. Do końca września front ustabilizował się na linii rzek Narew – Biebrza – Kanał Augustowski – Czarna Hańcza.

  • Żołnierze polscy i sowieccy. Białystok, sierpień 1944 r. (zdjęcie pochodzi z książki: Władysław Góra, Polska Rzeczpospolita Ludowa 1944-1974, Warszawa 1976).
    Żołnierze polscy i sowieccy. Białystok, sierpień 1944 r. (zdjęcie pochodzi z książki: Władysław Góra, Polska Rzeczpospolita Ludowa 1944-1974, Warszawa 1976).

Na sowieckich bagnetach przyniesione zostały również nowe władze. Polscy komuniści bez wsparcia Sowietów nie mieli żadnych realnych szans, aby zdobyć i utrzymać władzę. Od samego początku propaganda przedstawiała Armię Czerwoną jako wyzwolicielkę, mocno akcentując braterstwo broni i wspólną walkę Ludowego Wojska Polskiego i Armii Czerwonej z niemieckim okupantem. Przekaz ten nie był jednak w stanie skutecznie dotrzeć do społeczeństwa, które wcześniej doświadczyło już okupacji „za pierwszego Sowieta”. Radość z wypędzenia Niemców mieszała się z niepokojem, co do zachowania się Sowietów. Lęk był tym większy, że początkowo nie było nawet pewne, czy Białostocczyzna znajdzie się w granicach Polski, czy też również te ziemie przywłaszczy sobie ZSRS.

 

do góry