Nawigacja

Aktualności

Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25–26 marca 2023

Spotkanie z Polonią, zajęcia edukacyjne dla młodzieży na temat pomocy udzielanej przez Polaków ludności żydowskiej pod okupacją niemiecką oraz prezentacja wystawy „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej” złożyły się na program inaugurujący przedsięwzięcie edukacyjne Przystanek Historia IPN w Houston

Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Otwarcie Przystanku Historia IPN w Houston – 25 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Msza św. w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Houston – 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Msza św. w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Houston – 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Spotkanie ze społecznością polonijną – Houston, 26 marca 2023. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)

W dniach 25–29 marca 2023 r. delegacja Instytutu Pamięci Narodowej z prezesem IPN dr. Karolem Nawrockim na czele przebywa w USA i Kanadzie. Głównym celem wizyty na kontynencie amerykańskim są działania związane z flagowym międzynarodowym projektem memoratywno-edukacyjnym IPN „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności” (w Kanadzie) oraz inauguracja kolejnego zagranicznego – tym razem w Houston (USA) – Przystanku Historia IPN. 

W zagranicznych Przystankach Historia IPN nasi edukatorzy, naukowcy i archiwiści przedstawiają podczas warsztatów, wykładów i spotkań szeroką ofertę edukacyjną Instytutu Pamięci Narodowej, prezentują wyniki najnowszych badań, a także pozyskują do „Archiwum pełnego pamięci” bezcenne pamiątki po polskich emigrantach. Pierwszy zagraniczny Przystanek Historia został uruchomiony w Wilnie w 2015 r. Niedługo powstały kolejne, m.in. we Lwowie, w Brukseli, Nowym Jorku, Mińsku, Grodnie, Chicago, Dyneburgu, Londynie, a ostatnio w Berlinie.

W sobotę 25 marca prezes IPN dr Karol Nawrocki wraz z delegacją wziął udział w uroczystym apelu w Szkole Polskiej im. Mikołaj Kopernika, działającej przy parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Houston. W placówce, do której uczęszcza około stu polskich uczniów, dokonał otwarcia miejscowego Przystanku Historia. Na uroczystości była obecna m.in. konsul generalna RP w Houston Monika Sobczak oraz wicekonsul Karolina Śliwa, grono nauczycielskie i uczniowie szkoły.

Prezes IPN, zwracając się do najmłodszych przedstawicieli Polonii, przekonywał, jak ważna w budowaniu własnej tożsamości jest znajomość historii i jak wiele z tej wiedzy będą mogli zaczerpnąć, uczestnicząc w zajęciach na Przystanku Historia. – Historia jest ważna także dla narodów – mówił dr Nawrocki – a dwa narody, polski i amerykański, od wielu wieków służą tym samym wartościom: wolności, niepodległości, demokracji. Pierwsza konstytucja na świecie była tutaj, w Stanach Zjednoczonych, a pierwsza w Europie i druga na świecie – w Polsce, Konstytucja 3 Maja – przypomniał prezes IPN.

Dyrektor Biura Przystanków Historia Łukasz Witek opowiedział o ofercie edukacyjnej IPN, podkreślając, że historii można uczyć na wiele sposobów, a nasi edukatorzy wykorzystują bogaty zasób środków, takich jak gry planszowe i komputerowe, przedstawienia teatralne czy filmy. – Nie przyjeżdżamy do was, by robić testy czy sprawdziany, nie chcemy sprawdzać waszej wiedzy, przyjeżdżamy po to, by wam pomóc, zainteresować was historią najnowszą – zapewniał Łukasz Witek.

Inaugurację Przystanku Historia IPN w Houston poprzedziła data symboliczna – 24 marca przypada bowiem Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Ukazanie  heroicznych postaw naszych rodaków wobec niemieckiej polityki Holokaustu stało się motywem przewodnim działań edukacyjnych w Houston. Przedstawiciele IPN uczestniczyli w spotkaniu z gronem pedagogicznym, a także w poświęconych tym zagadnieniom zajęciach edukacyjnych z uczniami starszych klas. Zajęcia poprowadzili dr hab. Dariusz Iwaneczko oraz dr Marcin Bukała z rzeszowskiego IPN.

Podczas lekcji z młodzieżą polonijną starano się ukazać potencjał edukacyjny zagranicznych Przystanków Historia jako miejsc, gdzie wszystkie pokolenia Polonusów mogą się spotkać i poczuć łączącą ich wspólnotę historyczną, polskie wartości i więź z Ojczyzną.

W kolejnym dniu pobytu w Houston, w niedzielę przed południem, delegacja Instytutu Pamięci Narodowej wzięła udział we Mszy św. w kościele pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.

Następnie prezes IPN dr Karol Nawrocki w towarzystwie konsul generalnej Moniki Sobczak spotkał się z miejscową społecznością polonijną. Na spotkanie przybyli m.in. Piotr Przybylski – wicedyrektor ds. Polskich Studiów w Instytucie św. Jana Pawła II na Uniwersytecie św. Tomasza w Houston oraz Jim Mazurkiewicz, potomek polskich emigrantów, wykładowca Texas A&M University. Obecna była również wicekonsul Karolina Śliwa. 

Prezes IPN w swoim wystąpieniu rozwinął myśl, którą podzielił się już poprzedniego dnia z najmłodszymi przedstawicielami Polonii. – Nie ma narodu bez wspólnego przeżywania historii – mówił – my wszyscy jesteśmy wynikiem pewnej przeszłości w sensie osobistym, indywidualnym, także jako naród jednoczy nas we wspólnej tożsamości, obok języka, obok kultury, wspólne przeżywanie historii, wspólne kamienie milowe, które budowały i budują nadal naszą tożsamość. Podkreślił, że Instytut Pamięci Narodowej jest właśnie po to, aby na podstawie badań móc zinterpretować „misterium nieprawości” XX wieku, zdominowanego przez dwa systemy totalitarne, i zgodnie z tą wiedzą budować naszą narodową tożsamość. Zaznaczył, że każde państwo prowadzi w odniesieniu do historii swoją politykę pamięci. – Także my, Polacy, w Polsce i poza granicami kraju mamy prawo do tego, by badać naszą historię zgodnie z warsztatem historycznym i aby prezentować swoją narrację na forach narodowych, na forach międzynarodowych [...]. Dzisiaj historia jest polem bitwy geopolitycznej. Dlatego świadomość wydarzeń historycznych, przekonanie o tym, że zbudowana jest ona na badaniach historycznych jest tym, czego współczesność od nas wymaga. Nie znając historii XX wieku, nie potrafimy dokonywać właściwych wyborów politycznych, jakiekolwiek by one były, ani nie jesteśmy w stanie zinterpretować pewnych napięć geopolitycznych. Od tego jest także Instytut Pamięci Narodowej, aby przyjeżdżać do Państwa z ofertą historycznej prawdy, która jest efektem prac naszych naukowców, archiwistów, i aby dostarczać Państwu argumentów do dyskusji na wielu polach – powiedział dr Nawrocki.

Uczestnicy spotkania z zainteresowaniem obejrzeli wystawę elementarną IPN „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”, zaprezentowaną przez dr. Marcina Bukałę z rzeszowskiego oddziału IPN. Ekspozycja poprzez archiwalne fotografie i dokumenty przybliża widzom rodzaje i okoliczności pomocy udzielanej przez Polaków ludności żydowskiej. Ukazuje pomoc zorganizowaną (działalność „Żegoty”) oraz indywidualną, zarówno na terenie okupowanego kraju, jak i poza jego granicami. Na wybranych przykładach zostały także zaprezentowane osoby represjonowane za taką działalność oraz powojenne kontakty ocalonych z ich wybawicielami i losy dzieci żydowskich ocalonych przez Polaków.

Wystawie towarzyszyła prelekcja na temat rodziny Ulmów, którą wygłosił dr hab. Dariusz Iwaneczko, dyrektor rzeszowskiego IPN. Rodzina Wiktorii i Józefa Ulmów przez półtora roku ukrywała w swoim gospodarstwie ośmioro Żydów, za co poniosła śmierć z rąk Niemców. 10 września 2023 r., decyzją Kościoła katolickiego, odbędzie się ceremonia beatyfikacji małżeństwa Ulmów wraz z siedmiorgiem ich dzieci.

27 marca delegacja IPN uda się do Toronto.

do góry