„Zapal Światło Wolności” – kampania społeczna Instytutu Pamięci Narodowej
Jak co roku, 13 grudnia zapaliliśmy w oknach świece symbolizujące pamięć o ofiarach stanu wojennego. Można również zapalić wirtualną świecę na stronie http://swiatlowolnosci.ipn.gov.pl/

Recital Janusza Radka – Warszawa, 13 grudnia 2022
Koncert odbył się w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Zapraszamy do obejrzenia zapisu recitalu na kanale IPNtv.
W murach dawnego Aresztu Śledczego szczególnie zabrzmiały słowa o zniewoleniu, ale i tęsknocie za niezależnością, rozbudzonej podczas „karnawału Solidarności”. W stanie wojennym patriotyczna kultura zeszła do podziemia, powszechna była cenzura. Słowo, wiersz, melodia czy piosenka – poprzez zawarte w nich symbole – nabierały często głębszego znaczenia. Metafory ukazywały samotną jednostkę wobec brutalnej władzy. Bunt i wiara, że się uda, że musi się udać, że w końcu staniemy kiedyś wyprostowani – dawały wówczas nadzieję.
O tym zaśpiewał podczas koncertu jedyny w swoim rodzaju wykonawca i aktor, jakim jest Janusz Radek.
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko słowno-muzyczne w Teatrze Polskim w Warszawie
Przedstawienie odbyło się 13 grudnia 2022 o godz. 20.00
Wystąpili: Halina Mlynkova, Sebastian Karpiel-Bułecka, Janusz Radek, Sound’n’Grace, Natalia Nykiel, Magdalena Kumorek, Krystyna Prońko, Skubas, Józefina, Roxie Węgiel oraz Grott Orkiestra.
Transmisja 13 grudnia o godz. 20.00 w TVP Polonia, a retransmisja – o godz. 21.55 w TVP 2.
Materiały Instytutu Pamięci Narodowej na temat wprowadzenia stanu wojennego na kanale IPNtv na YouTube
Polecamy także:
CENTRALA IPN, ODDZIAŁ IPN W WARSZAWIE
- Od 12 grudnia 2022 – prezentacja na stronie IPN i w mediach społecznościowych filmu dokumentalnego „Emil Barchański (1965-1982). Najmłodsza ofiara stanu wojennego”, przygotowanego rok temu przez warszawski oddział IPN
- Od 13 grudnia 2022, Pułtusk: prezentacja w Domu Polonii w Pułtusku wystawy elementarnej „Stan wojenny 1981-83”. Wystawa na płytach PCV przybliża mieszkańcom Pułtuska najtragiczniejsze momenty wojny polsko-jaruzelskiej
- 13 grudnia 2022, Warszawa: uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności byłym działaczom opozycji niepodległościowej z lat 1956–1989
- 13 grudnia 2022, Zielonka: wykład o stanie wojennym dla 150 uczniów w Zespole Szkół im. Prezydenta Ignacego Mościckiego w Zielonce – Marcin Łaszczyński (OBEN IPN w Warszawie)
- 13 grudnia 2022: „Nierozliczone zbrodnie” – dodatek historyczny do „Gazety Polskiej Codziennie”
- 16 grudnia 2022, Warszawa: „Emil Barchański – przywrócony pamięci” – koncert z okazji 41. rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, (Strzelecka 8)
- Warsztaty edukacyjne „Orła WRONa nie pokona” w LO im. Traugutta w Warszawie, Zespole Szkół nr 33 w Warszawie, Szkole Podstawowej nr 214 w Warszawie. Prowadzenie: Marcin Łaszczyński (OBEN IPN w Warszawie)
- Warsztaty poświęcone Emilowi Barchańskiemu i innym ofiarom stanu wojennego w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Miedzeszynie. Prowadzenie: Marcin Łaszczyński (OBEN IPN w Warszawie)
- Wykład poświęcony ofiarom stanu wojennego w Areszcie na warszawskiej Białołęce – Marcin Łaszczyński (OBEN IPN w Warszawie)
ODDZIAŁ IPN W BIAŁYMSTOKU
- 13 grudnia 2022, Białystok, godz. 9:30: złożenie kwiatów przy pomniku ks. Jerzego Popiełuszki, pod tablicą poświęconą „Solidarności” przy ul. gen. Józefa Hallera przy kościele pw. św. Kazimierza, tablicą poświęconą działaczom „Solidarności” na budynku dawnej siedziby Zarządu Regionu „S” przy ul. Świętojańskiej (I Urząd Skarbowy) oraz tablicą„Solidarności” pod budynkiem Zarządu Regionu NSZZ Solidarność przy ul. Suraskiej
- 13 grudnia 2022, Łomża, godz. 11.00: wykład „Stan wojenny w regionie łomżyńskim” w ramach Przystanku Historia w Hali Kultury Łomża (Stary Rynek 6)
- 13 grudnia 2022, Białystok, godz. 11:00: spektakl w wykonaniu uczniów SP nr 11 w Białymstoku (miejsce: Podlaski Urząd Wojewódzki). Zaprezentowana zostanie także wystawa elementarna „Stan wojenny 1981-1983”
- 13 grudnia 2022, Białystok, godz. 18:00: msza św.w kościele pw. św. Rocha w Białymstoku w intencji Ojczyzny i Ofiar stanu wojennego; uroczysty apel pamięci oraz złożenie kwiatów pod tablicą poświęconą Ofiarom stanu wojennego (ul. Lipowa 20)
- 13 grudnia 2022: dodatek prasowy do „Kuriera Porannego” i „Gazety Współczesnej” zatytułowany „Uderzenie w nadzieję i marzenia”
- 13 grudnia 2022: audycja w Polskim Radiu Białystok na temat stanu wojennego z udziałem dr. hab. Krzysztofa Sychowicza
DELEGATURA IPN W BYDGOSZCZY
- 8 grudnia 2022, Bydgoszcz: spotkanie w ramach projektu „Miejsca naszej pamięci – Stan Wojenny” w Zespole Szkół Budowlanych w Bydgoszczy
- 13 grudnia 2022: projekt memoratywny „Miejsca naszej pamięci” w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Spotkanie edukacyjne poświęcone historii stanu wojennego i ośrodka odosobnienia w Potulicach
- 13 grudnia 2022, Bydgoszcz: wernisaż wystawy „Stan Wojenny” w bydgoskiej delegaturze IPN
- 13 grudnia 2022, Bydgoszcz: podświetlenie budynku bydgoskiej delegatury IPN, napis – „Stan Wojenny 13 XII 1981”
- 15 grudnia 2022, Bydgoszcz: spotkanie w ramach projektu edukacyjnego „Źródła mówią – Stan Wojenny” w bydgoskiej delegaturze IPN
ODDZIAŁ IPN W GDAŃSKU
- 8 grudnia 2022, Gdańsk, godz. 10.00: finał konkursu dla uczniów szkół średnich „Wojna polsko-jaruzelska. 41. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce”, Sala BHP w Gdańsku (ul. ks. J. Popiełuszki 6)
- 9 grudnia 2022, Gdańsk, godz. 17.00: dyskusja „Odsłony stanu wojennego” z udziałem dr hab. Sylwii Galij-Skarbińskiej (prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika) oraz prof. Wojciecha Polaka, Hotel Scandic w Gdańsku (ul. Podwale Grodzkie 9)
- 13 grudnia 2022, Gdańsk, godz. 11.00: uroczyste odsłonięcie tablicy dedykowanej bohaterkom opozycji demokratycznej w okresie „Solidarności”, brama Aresztu Śledczego w Gdańsku (ul. Kurkowa 12)
ODDZIAŁ IPN W KATOWICACH
- 10 grudnia 2022, Bielsko-Biała: historyczna gra miejska „Tropami Solidarności”. Grę organizuje Stowarzyszenie „Podbeskidzie Wspólna Pamięć“ wraz z „Solidarnością“ Regionu Podbeskidzie i Związkiem Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz we współpracy z bielskim biurem IPN. Gra ma na celu upamiętnienie tragicznej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, a zwłaszcza wszystkich osób, których dotknęły represje tamtego czasu.
- 13 grudnia 2022, Katowice, godz. 13.00: wykład dr. Przemysława Piątka (OBBH IPN Katowice) „Praktyczny wymiar represji karnych stanu wojennego wobec strajkujących górników na terenie byłego województwa katowickiego“ w Przystanku Historia – Centrum Edukacyjnym IPN im. Henryka Sławika w Katowicach, przy ul. św. Jana 10 (3 piętro)
- 16 grudnia 2022, Katowice: obchody 41. rocznicy pacyfikacji kopalni „Wujek” na placu NSZZ Solidarność w Katowicach przy Krzyżu-Pomniku Górników przy Kopalni „Wujek”. W uroczystości weźmie udział dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach.
- 16 grudnia 2022: Instytut Pamięci Narodowej uhonoruje Dziewięciu z Wujka. W 41. rocznicę tragicznych wydarzeń pod kopalnią Wujek, przedstawiciele IPN odwiedzą groby oraz miejsca upamiętnienia górników poległych podczas pacyfikacji KWK „Wujek”, złożą kwiaty i zapalą znicze. Akcja organizowana jest we współpracy oddziałów IPN w Katowicach, Łodzi, Poznaniu, Rzeszowie i Szczecinie.
DELEGATURA IPN W KIELCACH
- 13 grudnia, 2022, Kielce, godz. 17.00: wernisaż wystawy „586 dni stanu wojennego” w Wojewódzkim Domu Kultury
- 14 grudnia 2022, Kielce, godz. 17.00: panel dyskusyjny „Czy Służba Bezpieczeństwa rozpracowała Solidarność?”, Centrum Edukacyjne „Przystanek Historia” IPN
ODDZIAŁ IPN W KRAKOWIE
- 9 grudnia 2022, Podegrodzie k. Nowego Sącza: otwarcie wystawy IPN „Stan wojenny 1981-1983” oraz spotkanie ze współzałożycielem i przewodniczącym sądeckiej „Solidarności” Andrzejem Szkaradkiem
- 13 grudnia 2022, Proszowice: prezentacja wystawy IPN „Stan wojenny 1981-1983” na Rynku w Proszowicach
- 13 grudnia 2022, Ochotnica Górna: prezentacja wystawy IPN „Stan wojenny 1981-1983” przy amfiteatrze w Ochotnicy
- 13 grudnia 2022, Kraków, godz. 16.30: uroczystości organizowane przez NSZZ „Solidarność” na Wawelu i pod Krzyżem katyńskim z udziałem dyrektora Oddziału IPN w Krakowie
- 15 grudnia 2022, Libiąż: wykład „Stan wojenny” w Bibliotece Publicznej w Libiążu
- 16 grudnia 2022, Olkusz, od godz. 9.00: mobilna gra miejska „Orła wrona nie pokona”
- 21 grudnia 2022, Kraków, godz. 13.00: sesja edukacyjna na „Przystanku Historia” IPN w Krakowie (ul. Dunajewskiego 8) w ramach projektu edukacyjnego „Historia Solidarności w Małopolsce”, dla nauczycieli i uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych oraz uczniów szkół ponadpodstawowych. W programie wykład „Solidarność a stan wojenny” – dr Paweł Naleźniak i prelekcja „Młodzież w stanie wojennym. Spojrzenie uczestnika wydarzeń” – Piotr Fugiel, współzałożyciel, organizator, działacz Grup Oporu/Ruchu Młodzieży Niezależnej w Nowej Hucie.
- plakaty edukacyjne na słupach ogłoszeniowych w Krakowie i w internecie.
ODDZIAŁ IPN W LUBLINIE
- 8 grudnia 2022, Lublin: objazd autobusem „Gutkiem” MPK Lublin dla młodzieży ze SP nr 48 im. Piłsudskiego w Lublinie wraz z prelekcją, Odwiedzimy miejsca związane z lubelską Solidarnością (współorg. z Radą Dzielnicy Hajdów-Zadębie)
- 12 grudnia 2022, Puławy: prezentacja odnowionego napisu „Wolność dla więźniów politycznych” z okresu stanu wojennego
- 13 grudnia 2022, Lublin: objazd autobusem „Gutkiem” MPK Lublin dla młodzieży szkonej wraz z prelekcją, Odwiedzimy miejsca związane z lubelską Solidarnością (współorg. z Radą Dzielnicy Hajdów-Zadębie)
- 13 grudnia 2022, Lublin: otwarcie wystawy „Stan wojenny” na pl. Kochanowskiego
- 13–20 grudnia 2022: konkurs internetowy na platformie Quizizz na podstawie wystawy „Stan wojenny”
- 16 grudnia 2022, Lublin: turniej dla szkół podstawowych „Dziś Teleranka nie będzie. Stan wojenny w Polsce” w siedzibie IPN
ODDZIAŁ IPN W ŁODZI
- 12–13 grudnia 2022, Łódź: przekazanie ulotek dot. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce oraz akcji „Zapal Światło Wolności” do pociągów Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej
- 13 grudnia 2022, Łódź: akcja Zapal Światło Wolności
DELEGATURA IPN W OLSZTYNIE
- 13 grudnia 2022, Olsztyn: otrwarcie wystawy „589 dni stanu wojennego” oraz koncert „Pieśni dekady buntu. Bardowie niepokorni” (Aula Teatralna UWM)
ODDZIAŁ IPN W POZNANIU
- 9 grudnia 2022, Rokietnica: przekazanie opieki nad grobem Piotra Majchrzaka – ofiary stanu wojennego i Teresy Majchrzak Zespołowi Szkół Ogrodniczych w Rokietnicy
- 13 grudnia 2022, Rawicz: nadanie imienia Bolesława Lachowicza, opozycjonisty, internowanego 13 grudnia 1981 r., jednemu z rond w Rawiczu
- 13 grudnia 2022, Turek: wykład i warsztaty na temat wprowadzenia stanu wojennego oraz polityki sowieckiej w latach 80. dla uczniów I Liceum Ogólnokształcącego w Turku
- grudzień 2022: wydanie we współpracy z Zarządem Regionu Wielkopolska NSZZ „Solidarność” trzeciego tomu „Zeszytów Historycznych Solidarności Wielkopolskiej”
DELEGATURA IPN W RADOMIU
- 13 grudnia 2022: podcast „Posłuchaj bohatera” zamieszczony na facebookowym profilu radomskiej delegatury. Bohaterem nagrania jest Andrzej Sobieraj, pierwszy Przewodniczący NSZZ Solidarność Ziemi Radomskiej. Notacja dotyczy wspomnień z okresu internowania
- 14 grudnia 2022, Radom: prelekcja poświęcona wprowadzeniu stanu wojennego dla uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej nr 28 im. Adama Mickiewicza i Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Hansa Christiana Andersena w Radomiu
- 15 grudnia 2022, Radom: lekcja edukacyjno-archiwalna dla uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej nr 14 Integracyjnej im. Jana Pawła II w Radomiu. Prelekcja dotyczyć będzie 13 grudnia 1981 r. i zostanie połączona z konkursem wiedzy
ODDZIAŁ IPN W RZESZOWIE
- 9 grudnia 2022, Zarzecze: prelekcja „Stan wojenny w Polsce południowo-wschodniej” na uroczystościach 41. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Zespole Szkół im. Wincentego Witosa w Zarzeczu.
- 10 grudnia 2022, Kolbuszowa: wykład „Stan wojenny 1981-1983” w ramach uroczystości 41. rocznicy stanu wojennego w Miejskim Domu kultury w Kolbuszowej.
- 12 grudnia 2022, Rzeszów: V Kongres Osób Represjonowanych, Działaczy Solidarności i Kombatantów współorganizowany przez rzeszowski IPN. Rozpocznie się Mszą św. rzeszowskiej Farze w intencji Ojczyzny, ofiar stanu wojennego, represjonowanych, działaczy Solidarności i kombatantów oraz złożeniem kwiatów pod krzyżem. Dalsza część uroczystości w Filharmonii Podkarpackiej im. A . Malawskiego w Rzeszowie: wykład Artura Brożyniaka (OBBH IPN Rzeszów) Opozycyjna wydawnictwa w PRL, koncert poezji antykomunistycznej i patriotycznej w wykonaniu Alka Berkowicza z Zespołem, prezentacja wystawy „Papierowa rewolucja. Prasa bezdebitowa w PRL” przygotowanej przez Oddział IPN w Szczecinie.
- 13 grudnia 2022, Rzeszów: zożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod tablicą „Znanym i Nieznanym Ludziom Solidarności w dowód dumy i pamięci”
- 13 grudnia 2022: akcja „Zapal Światło Wolności” ofiarom stanu wojennego
- 13 grudnia 2022, Rzeszów: prezentacja filmu „Żeby nie było śladów” w ramach filmowych wtorków z IPN w kinie Zorza
- 13 grudnia 2022, Jasło: wykład „Stan wojenny w Polsce południowo-wschodniej” w Zespole Szkół Budowalnych w Jaśle
- 13 grudnia 2022, Jarosaw, Radymno: prelekcje „Stan wojenny” w Publicznym Katolickim Liceum Ogólnokształcącym im. Anny Jenke w Jarosławiu, w I Liceum Ogólnokształcącym im. Mikołaja Kopernika w Jarosławiu, w Zespole Szkół Zawodowych i Rolniczych im. Adama Mickiewicza w Radymnie.
- 14–15 grudnia 2022, Rzeszów: warsztaty dla uczniów szkół ponadpodstawowych, poświęcone wydarzeniom stanu wojennego. Warsztaty odbędą się przy okazji pokazu wystawy „Ocet i musztarda – rzeczywistość PRL” i prezentacji publikacji Stanisława Dobrowolskiego „Wrona Orła nie pokona”.
- 14 grudnia 2022, Tarnobrzeg: wykłady „Stan wojenny 1981 r.” w Zespole Szkół nr 3 w Tarnobrzegu.
- 16 grudnia 2022, Rzeszów: wręczenie nagród i uroczysty finał konkursu „Namaluj historię dziadków”
ODDZIAŁ IPN W SZCZECINIE
- 7 grudnia 2022, Czaplinek: zajęcia dydaktyczne w Liceum Ogólnokształcącym w Czaplinku Tematem będzie stan wojenny oraz jedna z jego ofiar, pochodzący z Koszalina Janek Stawisiński
- 8 grudnia 2022, Koszalin: „Zrobimy Wam tu drugi Katyń. Wojskowe Ośrodki Internowania”. Spotkanie w ramach Przystanku Historia
- 12 grudnia 2022, Szczecin: zajęcia edukacyjne „Przystanek 13 grudnia”. Podczas zajęć przyjrzymy się sytuacji, jaka zaistniała w Stoczni Szczecińskiej w momencie wprowadzenia stanu wojennego. Postaramy się wyciągnąć wnioski na temat wpływu stanu wojennego na wolność i bezpieczeństwo człowieka
- 12 grudnia 2022, Konikowo: zajęcia dydaktyczne w Szkole Podstawowej w Konikowie. Tematem będzie stan wojenny oraz jedna z jego ofiar, pochodzący z Koszalina Janek Stawisiński
- 12 grudnia 2022, Kalisz: zajęcia dydaktyczne w Zespole Szkół w Kaliszu Tematem będzie stan wojenny oraz jedna z jego ofiar, pochodzący z Koszalina Janek Stawisiński
- 13 grudnia 2022, Szczecin: spotkanie dla młodzieży z Leszkiem Duklanowskim, opozycjonistą i represjonowanym w okresie wprowadzenia stanu wojennego, a następnie warsztaty z sitodruku
- 13 grudnia 2022, Koszalin: zajęcia o stanie wojennym w Zespole Szkół nr 2 w Koszalinie
- 13 grudnia 2022, Szczecin: Zapal Światło Wolności (zapalenie zniczy pod bramą Stoczni Szczecińskiej z młodzieżą szczecińskich szkół)
- 14 grudnia 2022, Szczecin: zajęcia edukacyjne „Przystanek 13 grudnia”. Podczas zajęć przyjrzymy się sytuacji, jaka zaistniała w Stoczni Szczecińskiej w momencie wprowadzenia stanu wojennego. Postaramy się wyciągnąć wnioski na temat wpływu stanu wojennego na wolność i bezpieczeństwo człowieka
- 15 grudnia 2022, Szczecin: zajęcia edukacyjne „Przystanek 13 grudnia”. Podczas zajęć przyjrzymy się sytuacji, jaka zaistniała w Stoczni Szczecińskiej w momencie wprowadzenia stanu wojennego. Postaramy się wyciągnąć wnioski na temat wpływu stanu wojennego na wolność i bezpieczeństwo człowieka
- 15 grudnia 2022, Czcibór: zajęcia dydaktyczne w Ośrodku Wychowawczym w Czciborze. Tematem będzie stan wojenny oraz jedna z jego ofiar, pochodzący z Koszalina Janek Stawisiński
- 16 grudnia 2022, Dobrowo: zajęcia dla więźniów Zakładzie Karnym OZ Dobrowo. Tematem będzie stan wojenny oraz jedna z jego ofiar, pochodzący z Koszalina Janek Stawisiński
- 18 grudnia 2022, Szczecin: audycje „Nie tak dawno temu”, w Polskim Radiu Szczecin: Jurczyk-historia prawdziwa
ODDZIAŁ IPN WE WROCŁAWIU
- 9 grudnia 2022, Wrocław, godz. 18.00: koncert „13 grudnia roku pamiętnego...” w auli Politechniki Wrocławskiej
- 9 grudnia 2022, Wrocław, godz. 9.30: INKA CUP – turniej siatkarski dla szkół podstawowych w LO nr 1 we Wrocławiu
- 13 grudnia 2022, Wrocław, godz. 9.00: wykład i zajęcia dla młodzieży „Stan wojenny w Polsce” na Przystanku Historia we Wrocławiu
- 13 grudnia 2022, Wrocław, godz. 18.30: akcja „Znicz” pod Katedrą Wrocławską. Po Mszy św. w intencji ofiar stanu wojennego przy pomniku obok katedry zapalone zostaną znicze, które utworzą znak krzyża
- 13 grudnia 2022, Świdnica, godz. 10.00: złożenie wiązanki kwiatów pod tablicą ku pamięci internowanych w stanie wojennym
- 13 grudnia 2022, Jelenia Góra, godz. 14.30: promocja Encyklopedii Solidarności. Opozycja w PRL 1976-1989 t. 3 i 4, g. 14.45–16.00. Miejsce: Filharmonia Dolnośląska, Sala Kameralna im. Ludomira Różyckiego
- 13 grudnia 2022, Jelenia Góra, godz. 17.00: koncert patriotyczny Jana Pietrzaka z zespołem w hołdzie ofiarom stanu wojennego, g. 17.00–19.00. Miejsce: Filharmonia Dolnośląska, Sala Koncertowa im. Stefana Strahla. Wstęp wolny
- 18 grudnia 2022, Jelenia Góra, godz.10.30: uroczysta msza św. w intencji ofiar stanu wojennego w Bazylice Mniejszej pw. św. Erazma i Pankracego