Nawigacja

Aktualności

„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego

W 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego Instytut Pamięci Narodowej przygotował wraz z Telewizją Polską w Teatrze Polskim w Warszawie widowisko słowno-muzyczne. Przywołane zostały wspomnienia, bolesne emocje i refleksje Polaków, którzy doświadczyli represji i pogwałcenia swobód obywatelskich w kraju, który umiłował wolność.

„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
Prezes IPN dr Karol Nawrocki podczas koncertu „Kryptonim »Jodła«” w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)
„Kryptonim »Jodła«” – widowisko w 41. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego – Warszawa, 13 grudnia 2022. Fot. Mikołaj Bujak (IPN)

Podczas wystąpienia przed spektaklem prezes IPN dr Karol Nawrocki przypomniał, że w wieku dwudziestym, pełnym okrucieństw, bólu, cierpienia, wieku wojen i dominacji dwóch systemów, komunistycznego i nazistowskiego, były dwa piękne momenty, kiedy to zanikały w Polsce różnice światopoglądowe i pokoleniowe – 11 listopada 1918 roku, kiedy rodziła się II Rzeczpospolita i czas sierpnia roku 1980, kiedy w wolności i odpowiedzialności za naród rodził się Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Oba zostały brutalnie przerwane – jeden wybuchem II wojny światowej, a drugi decyzjami Wojciecha Jaruzelskiego i sowieckiej komunistycznej junty o wprowadzeniu stanu wojennego.

– Za moment z tej sceny wybrzmi prawda artyzmu i artyzm prawdy historycznej – mówił prezes IPN, zapowiadając widowisko. – To na naszych oczach, dzięki temu koncertowi Republika Pamięci i dobro Republiki Pamięci zwycięża ze złem stanu wojennego. Niech żyje więc wolna, niepodległa, suwerenna i demokratyczna Polska, do której doprowadzili nas bohaterowie „Solidarności”. Precz z komuną!

Tytuł koncertu nawiązuje do akcji, która rozpoczęła się w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Miała na celu internowanie działaczy „Solidarności” i niezależnych intelektualistów, uznanych przez władze komunistyczne za groźnych dla bezpieczeństwa państwa. Jej celem było zatrzymanie i umieszczenie w aresztach i więzieniach wytypowanych osób, które były na liście wrogich systemowi.

Akcję „Jodła” zaplanowano na godz. 24:00, jednak w wielu przypadkach rozpoczęto ją wcześniej, jeszcze przed formalnym wprowadzeniem stanu wojennego. 13 grudnia zawieszono działalność związków zawodowych, organizacji i stowarzyszeń, zabroniono strajków i akcji protestacyjnych. Wstrzymano ruch na przejściach granicznych oraz rejsy Polskich Linii Lotniczych LOT. Powołano WRON, co oznaczało, że w kraju władzę zaczął sprawować nie aparat partyjny, lecz wojsko – na ulicach pojawiły się patrole wojskowe i milicyjne
.

Podczas koncertu realia tamtych czasów pokazane zostały przez pryzmat prywatnych historii osób internowanych lub pokrzywdzonych. Wysłuchaliśmy wspomnień m.in.: Adama Giery, Antoniego J. Wręgi, Stanisława Dei, Barbary Jęśko, Małgorzaty Węglewskiej, Ludwiki Wujec czy Jarosława Hyka.

Ze sceny zabrzmiały słynne w latach 80. piosenki, takie jak Gdy tak siedzimy Przemysława Gintrowskiego, Kołysanka Jacka Kaczmarskiego czy Psalm jadących do pracy Ernesta Brylla.

Wystąpili: Stanisława Celińska, Halina Mlynkova, Sebastian Karpiel-Bułecka, Janusz Radek, Sound’n’Grace, Natalia Nykiel, Magdalena Kumorek, Krystyna Prońko, Skubas, Józefina, Roxie Węgiel oraz Grott Orkiestra.

Koncert wyreżyserowała Halina Przebinda – wielokrotnie nagradzana reżyserka i producentka widowisk artystycznych oraz festiwali, za scenografię odpowiedzialna była Anna Mioduszewska, zaś Łukasz Skórski, stworzył wizualizację do zdjęć archiwalnych z IPN.

Transmisja odbyła się 13 grudnia 2022 o godz. 20.00 w TVP Polonia, a retransmisja – o godz. 21.55 w TVP 2. Emisja widowiska zostanie powtórzona na kanale TV Polonia 14 grudnia 2022 o godz. 12:15

Obejrzyj na kanale IPNtv

Patroni medialni: TVP, Polskie Radio, „Tygodnik Solidarność”, przystanekhistoria.pl.

do góry