Nawigacja

Aktualności

Zmarł Jan Jurkiewicz (1957–2020)

W piątek, 31 stycznia 2020 r. zmarł Jan Jurkiewicz, w latach 80. jeden z liderów Niezależnego Zrzeszenia Studentów na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach; wieloletni pracownik, w latach 2005-2009 dyrektor Muzeum Górnictwa Węglowego; wielki przyjaciel i współpracownik Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach.

Jan Jurkiewicz urodził się 30 marca 1957 r. w Gliwicach. Absolwent Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Wydział Nauk Społecznych, kierunek historia (1984).

W październiku 1980 r. współzałożyciel NZS na Uniwersytecie Śląskim, członek Tymczasowego Komitetu Założycielskiego i Międzywydziałowego Komitetu Koordynacyjnego NZS UŚl; współzałożyciel biblioteki wydawnictw niezależnych przy wydziałowym NZS na Wydziale Nauk Społecznych. Od listopada 1980 r. był redaktorem niezależnego pisma „Aspekt”; współpracownikiem Wszechnicy Górnośląskiej. Od 11 marca 1981 r. wiceprzewodniczący Zarządu Organizacji Wydziałowej NZS na WNS, od 14 kwietnia 1981 r. wiceprzewodniczący Komisji Uczelnianej. W listopadzie i grudniu 1981 r. uczestnik studenckiego strajku solidarnościowego na UŚl ze studentami WSI w Radomiu, przewodniczący Uczelnianego Komitetu Strajkowego.

14 grudnia 1981 r. uczestniczył w strajku w Hucie Baildon, po strajku zatrzymany, internowany w Ośrodku Odosobnienia w Zabrzu-Zaborzu, następnie w Uhercach, zwolniony w lipcu 1982.

W latach 1982-1983 był redaktorem i współorganizatorem kolportażu podziemnego pisma „Wyzwolenie” sygnowanego przez NZS Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. W maju 1983 r. zatrzymany z nakładem pisma, pobity, 2 tygodnie hospitalizowany, następnie kilkakrotnie przesłuchiwany w Komendach Miejskiej i Wojewódzkiej MO w Katowicach. W 1983 r. nauczyciel II Liceum Ogólnokształcącego w Gliwicach, od 1984 r. pracownik Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. W latach 1985-1986 współorganizował Sekcję Społeczno-Historyczną Duszpasterstwa Akademickiego przy katedrze Chrystusa Króla w Katowicach, organizator seminariów (m.in. z Krystyną Kersten, Tadeuszem Łepkowskim), uczestnik kolportażu wydawnictw podziemnych (m.in. książki NOWej, Kręgu, Rytmu, pism: „Tygodnik Mazowsze”, „Głos Śląsko-Dąbrowski”) oraz zajęć samokształceniowych. W latach 1982-1984 rozpracowywany był przez Wydział III-1 Komendy Wojewódzkiej MO/Wojewódzkieggo Urzędu Spraw Wewnętrznych w Katowicach.

Od maja 1989 r. członek "Solidarności", do 2005 r. przewodniczący Komisji Zakładowej w Muzeum Górnictwa Węglowego, w latach 2005-2009 dyrektor Muzeum Górnictwa Węglowego, od 2009 r. pełnomocnik dyrektora ds. naukowych.

Autor ważnych prac naukowych dotyczących historii śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”, m.in. Jedna dekada – trzy epoki. 1980-1989 (Warszawa 2005) oraz wystaw (m.in. Poza cenzurą – poczta internowanych 1981-1989, Czas nadziei, czas smutku, czas próby. „Solidarność” na Śląsku i w Zagłębiu w latach 1980-1989), autor biogramów i haseł w "Encyklopedii Solidarności", znawca dziejów górnictwa w PRL, redaktor naczelny „Górnika Polskiego”, rocznika Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu.

W 2019 r. odznaczony został Krzyżem Wolności i Solidarności.

Msza święta w intencji Jana Jurkiewicza odbyła się 4 lutego w kościele Podwyższenia Krzyża św. w Gliwicach, ul. Daszyńskiego 2, śp. spoczął na Cmentarzu Lipowym. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Cześć Jego pamięci!

 

do góry