Prezentacja nowej serii wydawniczej Instytutu Pamięci Narodowej – „Literatura i Pamięć” - Aktualności

Prezentacja serii „Literatura i Pamięć” odbyła się 18 grudnia 2019 roku w rezydencji Prezydenta RP – Belwederze. Prezes Jarosław Szarek podkreślił w swoim wystąpieniu, że badacze w IPN wysoko oceniają znaczenie kultury, czego dowodem jest nowa seria. – Trzeba budować też pomnik literaturze, by młode pokolenie znało opowieść o 1920 roku. (...) Serię stworzyliśmy z myślą zarówno o miłośnikach literatury, jak i pasjonatach historii, jej adresatami są zwłaszcza nauczyciele języka polskiego i nauczyciele historii oraz studenci historii i polonistyki – mówił prezes IPN.

W spotkaniu udział wzięli także sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciech Kolarski oraz minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski. – Książki, które będą się ukazywać w tej serii, będą przywracać pamięć o wielkich pisarzach i wielkich zjawiskach literackich; będą opowiadać o historii Polski, która znajduje swoje odbicie w wielkiej literaturze – podkreślił prezydencki minister. Minister edukacji dodał z kolei, że seria wpisze się w działania MEN związane z przywracaniem pamięci nie tylko o postaciach, które walczyły o wolną Polskę z bronią w ręku lub związanych z tradycją pozytywizmu, ale także o tych literatach i autorach, którzy – jak mówił – „zniknęli z powszechnej świadomości”. – Na pewno jedna seria wydawnicza mentalności Polaków i znajomości literatury nie zmieni, ale to dobry początek – ocenił Piontkowski.

Zapis prezentacji serii wydawniczej na kanale IPNtv

Ambicją twórców serii „Literatura i Pamięć” jest ukazywanie szerokiemu gronu czytelników najwybitniejszych autorów i dzieł, które w czasach komunistycznej cenzury nie miały szans na pełne zaistnienie w świadomości społecznej lub które w ramach polityki kulturalnej PRL były przesłaniane stereotypowymi, tendencyjnymi interpretacjami. Wydawnictwo będzie obejmować swoim zakresem nie tylko literaturę XX w., ale również wybrane sylwetki pisarzy, utwory i zjawiska z wcześniejszych okresów, które – zdaniem twórców serii – warte są przypomnienia i nowych odczytań.

Nie można opowiadać dziejów Polski, pomijając ogromną rolę literatury, bez niej są one kalekie i uboższe. Nie można zrozumieć własnej tożsamości bez rozpoznania ducha polskości zapisanego w wybitnych, a czasem zapomnianych, dziełach literackich. Literatura polska, zwłaszcza od epoki zaborów aż do czasów nam najbliższych, rozwijała się w ścisłym związku z dziejami narodu – w kraju, na emigracji, na zesłaniach, w różnych obiegach wydawniczych.

Seria została stworzona z myślą zarówno o miłośnikach literatury, jak i pasjonatach historii. Jej adresatami są zwłaszcza nauczyciele języka polskiego i nauczyciele historii oraz studenci historii i polonistyki. Nauczycielom seria ma pomagać w realizacji nowej podstawy programowej w zakresie przedmiotów humanistycznych. Studentom dostarczać wiedzę poszerzającą horyzonty, a wszystkim czytelnikom – lekturę atrakcyjną i pogłębiającą podstawy duchowej więzi z Ojczyzną.

Projekt został objęty Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.

Partnerem projektu jest Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w ramach Programu Wspierania Pamięci Narodowej.

W Belwederze przedstawiono trzy pierwsze tomy serii:

Agnieszka Kowalczyk, Józef Piłsudski pisarz
Autorka omówiła działalność pisarską Piłsudskiego: od publicystyki i utworów wspomnieniowych po opracowania historyczne i teksty użytkowe, np. rozkazy. Ukazała tradycje literackie, które wpływały na pisarstwo Marszałka, dokonała też analizy jego języka i stylu.
Wojciech Kudyba, Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego
Autor przedstawił twórczość poetycką Jana Polkowskiego jako ilustrację zaangażowania poety w rzeczywistość Polski od lat sześćdziesiątych XX wieku. Pokazano zarówno odniesienia do historii minionej jak i do wydarzeń, których Polkowski był obserwatorem, a niekiedy także uczestnikiem.
Dzieje najnowsze w literaturze polskiej. Szkice o współczesnej poezji i prozie, red. Antoni Buchała
W jedenastu szkicach autorzy omówili wybrane utwory poetów i prozaików polskich XX i XXI wieku: K. Wierzyńskiego, J. Mackiewicza, F. Czarnyszewicza, J. Czapskiego, M. Nowakowskiego, J.M. Rymkiewicza, A. Libery, O. Tokarczuk, A. Stasiuka i W. Wencla, pokazując, w jaki sposób odbiła się w tych dziełach historia Polski.