Nawigacja

Aktualności

Obchody 72 rocznicy operacji „Ostra Brama” w Wilnie

  • Uroczysta msza w kościele pw. św. Teresy w Wilnie (Ostra Brama) za żołnierzy AK walczących o Wilno w operacji „Ostra Brama” Uroczysta msza w kościele pw. św. Teresy w Wilnie (Ostra Brama) za żołnierzy AK walczących o Wilno w operacji „Ostra Brama”
  • Msza w kościele św. Teresy w Wilnie (od lewej: Bogusław Nizieński, Sędzia SN, RIP, Jan Kasprzyk, Szef UdSKiOR, major S. Kociełowicz, Antoni Łapiński, Edward Hajduczek, Hanna Karwowska) Msza w kościele św. Teresy w Wilnie (od lewej: Bogusław Nizieński, Sędzia SN, RIP, Jan Kasprzyk, Szef UdSKiOR, major S. Kociełowicz, Antoni Łapiński, Edward Hajduczek, Hanna Karwowska)
  • Uroczysty przemarsz ul. Ostrobramską w Wilnie Uroczysty przemarsz ul. Ostrobramską w Wilnie
  • Kombatanci z Polski i Wileńszczyzny z przedstawicielami władz RP i RL. Na zdjęciu m.in. Konsul Generalny RP na Litwie Stanisław Cygnarowski, Szef UdSKiOR Jan Kasprzyk, poseł na Sejm Rep. Litewskiej z ramienia Akcji Wyb. Polaków na Litwie Michał Mackiewicz Kombatanci z Polski i Wileńszczyzny z przedstawicielami władz RP i RL. Na zdjęciu m.in. Konsul Generalny RP na Litwie Stanisław Cygnarowski, Szef UdSKiOR Jan Kasprzyk, poseł na Sejm Rep. Litewskiej z ramienia Akcji Wyb. Polaków na Litwie Michał Mackiewicz
  • Młodzież ze Szkół Augustowa i Sejn czyta wiersze Herberta Młodzież ze Szkół Augustowa i Sejn czyta wiersze Herberta
  • Po głównych uroczystościach na Rossie. Delegacja IPN na wspólnym zdjęciu z kombatantami i przedstawicielami władz Polski Po głównych uroczystościach na Rossie. Delegacja IPN na wspólnym zdjęciu z kombatantami i przedstawicielami władz Polski
  • Po głównych uroczystościach na Rossie. Delegacja IPN na wspólnym zdjęciu z kombatantami i przedstawicielami władz Polski Po głównych uroczystościach na Rossie. Delegacja IPN na wspólnym zdjęciu z kombatantami i przedstawicielami władz Polski
  • Koncert patriotyczny „Dziś do Ciebie przyjść nie mogę” w wykonaniu Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie Koncert patriotyczny „Dziś do Ciebie przyjść nie mogę” w wykonaniu Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie
  • Uroczystości w Boguszach, miejscu aresztowania oficerów polowych AK oraz płk. A. Krzyżanowskiego „Wilka” Uroczystości w Boguszach, miejscu aresztowania oficerów polowych AK oraz płk. A. Krzyżanowskiego „Wilka”
  • Po uroczystościach w Boguszach Po uroczystościach w Boguszach
  • Sędzia SN Bogusław Nizieński z pracownikiem Ambasady RP w Wilnie. W tle dom w Boguszach, gdzie zostali aresztowani oficerowie polowi AK oraz płk A. Krzyżanowski „Wilk” Sędzia SN Bogusław Nizieński z pracownikiem Ambasady RP w Wilnie. W tle dom w Boguszach, gdzie zostali aresztowani oficerowie polowi AK oraz płk A. Krzyżanowski „Wilk”
  • Uroczystości w Kalwarii Wileńskiej, miejscu pochówku żołnierzy „Łupaszki” Uroczystości w Kalwarii Wileńskiej, miejscu pochówku żołnierzy „Łupaszki”
  • Uroczystości w Kolonii Wileńskiej, miejscu działań 3 Wileńskiej Brygady AK „Szczerbca”. O akcji opowiada sanitariuszka, mjr S. Kociełowicz Uroczystości w Kolonii Wileńskiej, miejscu działań 3 Wileńskiej Brygady AK „Szczerbca”. O akcji opowiada sanitariuszka, mjr S. Kociełowicz
  • Przy pomniku upamiętniającym ludobójstwo w Ponarach. Na uroczystościach obecni byli Ambasador RP na Litwie Jarosław Czubiński oraz Konsul Generalny Stanisław Cygnarowski Przy pomniku upamiętniającym ludobójstwo w Ponarach. Na uroczystościach obecni byli Ambasador RP na Litwie Jarosław Czubiński oraz Konsul Generalny Stanisław Cygnarowski

W dniach 15–18 lipca 2016 r., na zaproszenie Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy AK, w Wilnie gościła delegacja IPN w składzie: dr Krzysztof Langowski oraz Margarita Chilińska – pracownicy Samodzielnej Sekcji Badań Archiwalnych i Edycji Źródeł w Archiwum IPN. Celem wizyty były obchody 72 rocznicy operacji „Ostra Brama” w Wilnie. 

Współorganizatorami trzydniowych obchodów 72 rocznicy Operacji „Ostra Brama” były Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, Związek Polaków na Litwie oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Organizacyjnie obchody wspierały Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Ambasada RP w Wilnie.

* * *

Operacja „Ostra Brama” (7–13 lipca 1944) realizowana była w ramach akcji „Burza” – ogólnokrajowego powstania, zorganizowanego pod względem militarnym przeciwko Niemcom, a w sensie politycznym skierowanego przeciw Rosji. Plan operacji polegał na uderzeniu siłami dwóch okręgów Armii Krajowej (wileńskiego i nowogródzkiego) na Wilno, zdobycie go i przyjęcie przez Polaków sił rosyjskich z pozycji gospodarza. Siły AK, dowodzone przez komendanta obszaru północno-wschodniego płk. Aleksandra Wilka-Krzyżanowskiego, liczyły ok. 5 tys. żołnierzy, rosnąc w miarę upływu walk do blisko 12 tys. Garnizon niemiecki obliczono na 20–30 tys. W nocy z 6 na 7 lipca Polacy zaatakowali miasto od południa i południowego wschodu. Do szturmu szybko dołączyły się jednostki armii sowieckiej. Po wyzwoleniu 13 lipca Wilno, którego mieszkańcy spontanicznie i z radością wywieszali biało-czerwone flagi, na krótko było pod polską władzą administracyjną. Rosjanie zmusili polskie wojsko do przegrupowania się na skraj Puszczy Rudnickiej, a dowódców AK zaproszono 16 lipca na rozmowy dotyczące dozbrojenia Polaków. Oficerowie, w tym płk Wilk-Krzyżanowski, zostali podstępnie aresztowani i osadzeni w sowieckim więzieniu. Ostatnią bitwą o polską Wileńszczyznę było starcie z Armią Czerwoną pod Surokontami, w którym zginął m.in. ppłk. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz”.

Fot. Krzysztof Langowski

do góry