Nawigacja

Aktualności

Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022

Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki wraz z prezesem Prokuratorii Generalnej RP Mariuszem Haładyjem upamiętnili na Starych Powązkach postać Stanisława Bukowieckiego, jednego z najwybitniejszych polskich jurystów XX wieku.

Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)
Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)
Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)
Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)
Dr Karol Nawrocki, prezes IPN. Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)
Joanna Sulej-Piskorz, zastępca dyrektora Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa. Uroczyste złożenie kwiatów na grobie Stanisława Bukowieckiego – Warszawa, 28 lipca 2022. Fot. Sławek Kasper (IPN)

28 lipca 2022, o godz. 14.00, dr Karol Nawrocki, prezes IPN i Mariusz Haładyj, prezes Prokuratorii Generalnej RP złożyli kwiaty na odremontowanym grobie Stanisława Bukowieckiego.

Dr Karol Nawrocki zwrócił uwagę na nieposzlakowany charakter polskiego prawnika:  

– Trudno wyobrazić sobie lepszego  kandydata na jedno z ważnych stanowisk państwowych w Prokuratorii Generalnej – mówił prezes IPN. – Stanisław Bukowiecki przyszedł na świat, gdy Państwa Polskiego na mapie nie było (…) angażował się w wiele propolskich inicjatyw, także na Uniwersytecie Warszawskim, był przecież częścią związku Polskiej Młodzieży Zet.

Odwołując się do doświadczeń Polaków, którzy pomimo upadku kolejnych powstań narodowowyzwoleńczych nigdy nie stracili nadziei na powrót Polski na mapy świata, dr Nawrocki podkreślił, że było to charakterystyczne dla pokolenia ludzi, w których krwi, DNA, genotypie i historii rodzinnej zapisana była wolna i niepodległa Rzeczpospolita.

Prace remontowo-konserwatorskie przy mogile śp. Stanisława Bukowieckiego (kwatera J-1-30) zakończyły się 19 lipca 2022 r. Przeprowadziło je Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN, a celem prac było usunięcie i powstrzymanie postępujących procesów niszczących.

 

Stanisław Bukowiecki (1867–1944) był postacią niezwykłą. Ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie uzyskał stopień doktora praw na Uniwersytecie w Heidelbergu. W okresie studenckim współorganizował Związek Młodzieży Polskiej „Zet” w Królestwie Polskim, a także w Genewie, Zurichu i Wiedniu.

W 1897 r. rozpoczął praktykę adwokacką. W 1905 r., w wieku 38 lat, zaczął tracić wzrok i – mimo leczenia – utracił go zupełnie. Mimo to z sukcesem prowadził praktykę zawodową i angażował się w sprawy społeczno-polityczne.

W 1905 r. wziął udział we Wszechrosyjskim Zjeździe Adwokatów w Petersburgu, gdzie wraz z towarzyszącymi mu Henrykiem Konicem, Stanisławem Patkiem, Stanisławem Posnerem i Leonem Papieskim złożył deklarację stwierdzającą konieczność ustanowienia autonomii dla Królestwa Polskiego. W tym samym roku uczestniczył w zjeździe założycielskim Związku Adwokatury Polskiej.

Bukowiecki uczestniczył też w proteście adwokatów warszawskich w odpowiedzi na krwawe stłumienie przez rosyjskie wojsko manifestacji patriotycznych na placu Teatralnym, a także w proteście przeciwko odebraniu Królestwu Polskiemu ziemi chełmskiej.

W 1910 r. razem z Różą Czacką założył Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, mające obecnie swoją siedzibę w Laskach. W 1940 r. został honorowym prezesem Zjednoczenia Pracowników Niewidomych RP.

W latach 1917–1918 był ministrem sprawiedliwości Królestwa Polskiego, a po odzyskaniu przez Polskę niepodległości współorganizował sądownictwo powszechne i Sąd Najwyższy.

Był też twórcą i pierwszym prezesem Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Jednocześnie od 1919 r. był wiceprezesem Komisji Kodyfikacyjnej RP. W uznaniu zasług w służbie państwowej został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego oraz dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego.

W czasie lI wojny światowej był działaczem Związku Syndykalistów Polskich. Publikował w prasie podziemnej, m.in. na temat polityki zagranicznej Władysława Sikorskiego. Sam nie angażował się jednak w działalność polityczną czy społeczną. W 1941 roku Stefan Korboński, szef Kierownictwa Walki Cywilnej przy Delegaturze Rządu na Kraj, zaproponował mu stanowisko przewodniczącego specjalnego sądu karnego, który miał powstać w Warszawie, jednak odmówił ze względu na stan zdrowia. Zaangażował się też w pomoc Szymonowi Rundsteinowi, wybitnemu prawnikowi, znawcy i negocjatorowi traktatów międzynarodowych, którego mieszkanie przy ul. Tłomackie 6 zostało zniszczone we wrześniu 1939 roku. Rodzina Rundsteinów została jednak zmuszona do przeniesienia się do getta, skąd w sierpniu 1942 r. zostali wywiezieni do obozu zagłady Treblinka II.

Sam Stanisław Bukowiecki zmarł 9 lutego 1944 roku w Warszawie. Wcześniej utracił kolejno dwie żony, matkę, córkę i najbliższych przyjaciół. Pogrzeb Bukowieckiego odbył się w obecności sędziów i urzędników Prokuratorii Generalnej, którzy złożyli jego trumnę do grobu na Cmentarzu Powązkowskim. W 1949 roku na jego grobie umieszczono granitową płytę z napisem: Mąż stanu. Znakomity prawnik. Działacz i wychowawca społeczny o wielkim umyśle, niezależnym charakterze i gorącym sercu. Całe swe życie poświęcił Polsce i walce o sprawiedliwość społeczną.

 

do góry