Nawigacja

Aktualności

Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności – Rzeszów, 25 października 2019

24 działaczy opozycji antykomunistycznej z terenu Podkarpacia zostało odznaczonych Krzyżami Wolności i Solidarności.

  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.
  • Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie. Uroczystość wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności w Rzeszowie.

24 działaczy opozycji antykomunistycznej, w tym pięć osób pośmiertnie, otrzymało w piątek w Rzeszowie Krzyże Wolności i Solidarności. Nadane przez prezydenta Polski Andrzeja Dudę odznaczenia wręczył wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Mateusz Szpytma.

Wiceprezes IPN zauważył, że odznaczeni kontynuowali działalność wcześniejszych pokoleń XIX i XX wieku, „tych, którzy walczyli o niepodległość Polski”.

W latach 70. i 80. ubiegłego stulecia nie było walki z bronią, ale odważne demonstrowanie swoich poglądów. Demonstrowanie niezgody na to co działo się wtedy w Polsce. I znaleźli się tacy odważni; oni są tutaj z nami na tej sali. Trzeba było długo czekać na ich odznaczenia, ale Rzeczpospolita pamięta. Jesteście Państwo pokoleniem, które dobrze zapisało się dla Polski. Proszę świadczyć swoją działalnością wśród młodych i odpowiadać na zaproszenia IPN, bo młodzież potrzebuje pozytywnych wzorców, aby podążać Państwa drogami, jeśli przyjdzie taka potrzeba” – mówił wiceprezes IPN.

Przemawiając w imieniu uhonorowanych działaczka Niezależnego Zrzeszenia Studentów, współpracowniczka rzeszowskiego Komitetu Pomocy Internowanym, Aresztowanym i Potrzebującym Pomocy Irena Kozimala zaznaczyła, że odznaczenie jest „potwierdzeniem słuszności wyboru, którego dokonaliśmy”.

Niewielu z nas wtedy sądziło, że ten system tak szybko upadnie. Krzyż Wolności i Solidarności zobowiązuje nas do tego, żeby zawsze w naszym życiu prowadzić prace na rzecz wolności i suwerenności Polski” – podkreśliła Irena Kozimala.

W uroczystości wzięły udział osoby odznaczone wraz z swoimi rodzinami i przyjaciółmi, posłowie RP Adam Śnieżek i Wojciech Buczak, Jerzy Borcz, przewodniczący Sejmiku Województwa Podkarpackiego,  Ewę Leniart, wojewodę podkarpackiego reprezentowała Irena Kozimala. Byli obecni przedstawiciele Stowarzyszenia Osób Represjonowanych w Stanie Wojennym Województwa Podkarpackiego - Maria Podolec oraz Mieczysław Liber i Janusz Trybus, Andrzej Filipczyk członek zarządu Regionu Rzeszowskiego NSZZ Solidarnośćoraz przedstawiciele mediów.

Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 r. (wzorowany na Krzyżu Niepodległości z II RP). Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez prezydenta, na wniosek prezesa IPN, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności oraz respektowania praw człowieka w PRL.

Odznaczeni Krzyżem Wolności i Solidarności – uroczystość w Rzeszowie 25 X 2019 r.

  1. Władysław Aleksander Andruszkiewicz. Od 1972 r. pracował w Przedsiębiorstwie Instalacji Przemysłowych „Instal” w Rzeszowie. Członek NSZZ „Solidarność” od 1980 r. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność w tajnych strukturach NSZZ „Solidarność”. W latach 1985-1989 był członkiem tajnej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w „Instalu” Rzeszów. Kierował grupą kierowców kolportujących wydawnictwa podziemne na terenie kraju i na budowach zagranicznych prowadzonych przez „Instal” (Węgry, NRD, Czechosłowacja). W latach 1984-1989 uczestniczył w akcjach rozrzucania ulotek na terenie Rzeszowa. Był aktywnym uczestnikiem Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy Kościele Najświętszego Serca Jezusowego w Rzeszowie (1984-1987) oraz Katolickich Tygodni Historycznych w latach 1985-1988.
  2. Roman Baran. Od 1968 r. pracował w Przedsiębiorstwie Instalacji Przemysłowych „Instal” w Rzeszowie. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuował działalność w ramach zdelegalizowanej „Solidarności”, której członkiem był od 1980 roku. Był kolporterem prasy podziemnej, uczestniczył w akcjach rozrzucania ulotek, pomocy internowanym i prześladowanym oraz w produkcji urządzeń do druku ulotek (wałki, ramki, uchwyty). Pracując na budowach zagranicznych (NRD) dostarczał podziemne biuletyny dla pracującej tam ekipy „Instalu”. Od roku 1987 był członkiem tajnej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” w „Instalu” Rzeszów. We wrześniu 1988 r. brał udział w reaktywowaniu jawnej działalności związkowej jako członek Komitetu Organizacyjnego NSZZ „Solidarność” w Przedsiębiorstwie Instalacji Przemysłowych „Instal” w Rzeszowie. W ramach działań represyjnych zastrzeżono mu wyjazdy zagraniczne na dwa lata.
  3. Ryszard Buk. Od 1980 r. był członkiem NSZZ „Solidarność” w Zakładach Zmechanizowanego Sprzętu Domowego „Predom-Zelmer” w Rzeszowie. W 1981 r. został także przewodniczącym NSZZ RI „Solidarność” w Krzemienicy. Po wprowadzeniu stanu wojennego należał do podziemnych struktur NSZZ „Solidarność” w „Zelmerze”, od 1982 roku był członkiem tajnej Tymczasowej Komisji Zakładowej. Był inicjatorem i organizatorem kolportażu podziemnych wydawnictw oraz zbiórek pieniężnych. 25.08.1982 r. został przez Kolegium ds. Wykroczeń przy Prezydencie Miasta Rzeszowa ukarany grzywną 6000 zł. z zamianą na 30 dni aresztu za noszenie w zakładzie pracy znaczka „Solidarności”. Uczestniczył w uroczystościach i spotkaniach organizowanych przez podziemie antykomunistyczne w Krzemienicy, Soninie, Łańcucie i Rzeszowie. Inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa. Funkcjonariusze SB wielokrotnie dokonywali rewizji w pracy i miejscu jego zamieszkania oraz przeprowadzali z nim rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze.
  4. Czesław Buksiński. W 1981 r. będąc wojskowym pracownikiem Wojskowych Zakładów Uzbrojenia nr 3 w Żurawicy koło Przemyśla został członkiem niejawnym Konfederacji Polski Niepodległej (legitymacja z datą 01.09.1981 r.). W pierwszych miesiącach stanu wojennego doszło do zerwania jego kontaktu z KPN na skutek otrzymania informacji o jego inwigilacji przez WSW pod kątem współpracy z KPN. Ponowne nawiązanie kontaktu z odbudowującą się na terenie Przemyśla KPN nastąpiło w 1987 roku. Czesław Buksiński do roku 1989 brał udział w kolportażu nielegalnych wydawnictw, ulotek i plakatów wykorzystując do tego celu m.in. własny samochód.
  5. Bogdan Duchań. Od początku 1981 r. był pracownikiem etatowym MKZ NSZZ „Solidarność”, a następnie MKR NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie. W 1981 r. był współorganizatorem strajku okupacyjnego w gmachu byłej WRZZ w Rzeszowie. Podczas strajku zajmował się w siedzibie MKR drukiem ulotek, odezw, komunikatów i prasy. Następnie był sekretarzem Komisji ds. Realizacji Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich. W końcu 1981 r. był współzałożycielem Klubu Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość w Rzeszowie. Był redaktorem serwisu informacyjnego MKR w Rzeszowie. Od 1981 r. był aktywnym członkiem Regionalnego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. Internowany w Ośrodku Odosobnienia w Załężu-Rzeszowie w okresie od 13.12.1981 r. do 29.04.1982 r. We wrześniu 1982 r. wyjechał na stałe do USA, skąd wspierał finansowo działalność RKW w Rzeszowie.
  6. Paweł Gierczak. Był pracownikiem MPGK w Jarosławiu. Po wprowadzeniu stanu wojennego zaangażował się w działalność podziemną NSZZ „Solidarność”. Pomagał rodzinom internowanych, zwłaszcza rodzinie śp. Waldemara Mikołowicza wożąc jego żonę i dzieci na widzenia do ośrodków internowania w Uhercach i Łupkowie. Pomagał ukrywającemu się przewodniczącemu jarosławskiej „Solidarności” Kazimierzowi Ziobrze przewożąc go swoim samochodem w kolejne miejsca ukrycia. W latach 1982-1989 drukował i kolportował posługując się własnym samochodem ulotki, które były rozprowadzane na terenie Jarosławia i okolicy. Brał czynny udział w spotkaniach i uroczystościach patriotycznych organizowanych przez działaczy opozycyjnych.
  7. Joanna Teresa Głowiak. W 1980 r. była jednym z inspiratorów utworzenia niezależnych związków zawodowych w WSK „PZL Rzeszów” oraz współorganizatorem strajku okupacyjnego w miejscu pracy. Po powstaniu NSZZ „Solidarność” została wybrana przewodniczącą Komisji Wydziałowej w Dziale Głównego Odlewnika WSK „PZL Rzeszów”. Po wprowadzeniu stanu wojennego kontynuowała działalność w niejawnej strukturze NSZZ „Solidarność” w WSK „PZL Rzeszów” będąc członkiem tajnej Tymczasowej Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność”. Kolportowała wydawnictwa „drugiego obiegu”, zbierała składki związkowe oraz środki na pomoc osobom represjonowanym i więzionym. Udostępniała swoje mieszkanie na tajne spotkania TKZ „Solidarność” WSK „PZL Rzeszów”. Uczestniczyła także w demonstracjach organizowanych przez rzeszowską opozycję i comiesięcznych mszach św. za Ojczyznę. Działalność tę kontynuowała aż do roku 1989, także po zmianie w 1986 r. miejsca pracy na „Polsrebro”.
  8. Czesław Józef Grzelczyk. W latach 1970-1982 pracował w Lotniczych Zakładach Naprawczych w Krośnie, a od 1982 r. w WSK PZL w Krośnie. Od 1980 r. członek NSZZ „Solidarność”, pełnił funkcję skarbnika w Zarządzie Regionu Podkarpacie NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego należał Regionalnej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” Regionu Podkarpacie. W ramach działalności opozycyjnej drukował i kolportował podziemne wydawnictwa. Był pierwszym redaktorem i wydawcą biuletynu „Solidarność Podkarpacka”. 12.03.1984 r. został zatrzymany, a 14.03.1984 r. tymczasowo aresztowany, jako podejrzany o przynależność do podziemnej organizacji, drukowanie, gromadzenie i kolportowanie nielegalnych wydawnictw. 2.05.1984 r. został zwolniony z Aresztu Śledczego w Sanoku. Sąd Wojewódzki w Krośnie 24.07.1984 r. umorzył postępowanie karne na podstawie amnestii z 1984 r. Od 1986 r. podjął działalność w Duszpasterstwie Ludzi Pracy w Krośnie.
  9. Irena Kozimala (zd. Lewandowska). W 1981 r. była członkiem NZS na WSP w Rzeszowie. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracowała z Komitetem Pomocy Internowanym, Aresztowanym i Potrzebującym Pomocy przy klasztorze oo. Bernardynów w Rzeszowie. Uczestniczyła w kolportażu podziemnej prasy. Po ukończeniu studiów w 1984 r. podjęła pracę w Szkole Podstawowej w Dębowie, gdzie objęła funkcję instruktora ZHP. Organizowała: zbiórki drużyn harcerskich w punkcie katechetycznym przy kościele oo. Bernardynów w Przeworsku, wyjazdy do miejsc kultu religijnego oraz udział młodzieży w uroczystościach kościelnych. Organizowała wmurowanie 9.11.1986 r. w kościele oo. Bernardynów w Przeworsku tablicy upamiętniającej 75 lecie istnienia ZHP w Przeworsku. Za „naruszenie zasad świeckości” została pozbawiona w 1986 r. przez Komendanta Hufca ZHP w Przeworsku funkcji drużynowej. W ramach IV Katolickiego Tygodnia Historycznego w kwietniu 1988 r. współorganizowała w Rzeszowie i Przeworsku wykłady i prelekcje dla społeczeństwa pod hasłem „Harcerstwo w służbie Bogu i Ojczyźnie”. W 1989 r. pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Przemyślu.
  10. Grażyna Władysława Kunysz. W latach 80. była pracownikiem Wojewódzkiej Spółdzielni Spożywców „Społem” Oddział w Łańcucie, gdzie w 1980 r. zakładała Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym uczestniczyła w kolportowaniu niezależnych wydawnictw na terenie Łańcuta. Od roku 1982 współpracowała z  Komitetem Pomocy Internowanym, Aresztowanym i Pozbawionym Pracy oraz ich Rodzinom przy Klasztorze O.O. Bernardynów w Rzeszowie. W 1983 r. przeszła do pracy w Urzędzie Skarbowym w Rzeszowie i wówczas rozpoczęła kolportaż w Łańcucie prasy podziemnej otrzymywanej od Wandy Minickiej-Wojturskiej z Rzeszowa. Brała także udział w spotkaniach „Solidarności” Rolników Indywidualnych odbywających się od roku 1982 u ks. Jana Jakubowskiego w Soninie koło Łańcuta. Od sierpnia 1983 roku spotkania te odbywały się pod szyldem powołanego w parafii Bractwa Trzeźwości. Od jesieni 1988 r. uczestniczyła w spotkaniach powstającego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Rzeszowie oraz Łańcucie.
  11. Zbigniew Kuraś. Podczas strajku rolników w Rzeszowie w styczniu i lutym 1981 r. organizował pomoc żywnościową dla strajkujących. W latach 1985-1989 brał udział w podziemnej działalności Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników, m.in kolportował wydawany przez OKOR biuletyn „Solidarność Rolników”. W tym samym okresie uczestniczył w nielegalnych obchodach rocznicowych podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich oraz podpisywał listy protestacyjne w obronie więźniów politycznych. W latach 1985-1989 przechowywał i przekazywał nielegalne wydawnictwa do kolportażu wśród załogi PZL Mielec. W okresie 1988-1989 był organizatorem NSZZ RI „Solidarność” na terenie gminy Mielec.
  12. Stanisław Jan Nastaj. Od 1969 r. pracował jako chemik w Instytucie Nawozów Sztucznych w Puławach. W 1980 r. był jednym ze współorganizatorów niezależnych związków zawodowych w zakładzie pracy, a po legalizacji NSZZ „Solidarność” został powołany na przewodniczącego Komisji Zakładowej. Ponadto działał w Klubie Inteligencji Katolickiej. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował protesty przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego. W ramach represji od 10.05.1982 r. do 20.10.1982 r. był internowany w Ośrodku Odosobnienia w Lublinie, a następnie w Kwidzynie oraz zastrzeżono mu wyjazd do wszystkich krajów świata na dwa lata.
  13. Antoni Pawlak. W 1980 r. był pracownikiem Kombinatu Budowlanego w Rzeszowie i członkiem NSZZ „Solidarność”. W 1981 r. był współorganizatorem rolniczej „Solidarności” w Nowosielcach. Po wprowadzeniu stanu wojennego organizował zbiórki żywności dla osób represjonowanych i prześladowanych oraz kolportował podziemne wydawnictwa (we współpracy ze strukturami Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników). Brał czynny udział w uroczystościach organizowanych przez podziemie antykomunistyczne z okazji rocznic podpisania porozumień rzeszowsko- ustrzyckich, wprowadzenia stanu wojennego (w Rzeszowie, Jarosławiu, Przemyślu) oraz w pielgrzymkach do Częstochowy.
  14. Bogusław Pieróg. Od stycznia 1982 r. zaangażował się w działalność podziemnych struktur zdelegalizowanego NSZZ „Solidarność” w WSK „PZL-Mielec”. Za udział w strajku w dniu 13.05.1982 r. został zwolniony z pracy z dniem 31.05.1982 r. Od września 1982 r. pracował i kontynuował nielegalną działalność związkową w Kopalni „Machów”. W dniu 4.12.1982 r. zorganizował tam wiec dla upamiętnienia pomordowanych górników z kopalni „Wujek”. W marcu 1983 r. ponownie został zatrudniony w WSK „PZL-Mielec”. We wrześniu 1984 r. przystąpił do organizowania na terenie zakładu „piątek” stanowiących podziemne struktury NSZZ „Solidarność”. Kolportował nielegalne ulotki, zbierał informacje na temat represji dotykających pracowników i działaczy związkowych. Był inicjatorem utworzenia Komitetu Organizacyjnego NSZZ „Solidarność” na terenie WSK „PZL-Mielec”, którego pierwsze zebranie odbyło się 25.01.1989 r. W kwietniu 1989 r. znalazł się wśród założycieli Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Mielcu.
  15. Andrzej Pluta. Po wprowadzeniu stanu wojennego, jako uczeń IV klasy Liceum Ogólnokształcącego w Jarosławiu podjął działalność w podziemnej organizacji Niezależne Zrzeszenie Wolność Równość Niepodległość. 5.03.1982 r. został zatrzymany jako podejrzany o drukowanie i kolportowanie ulotek o „treści antysocjalistycznej”. Postanowieniem Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Rzeszowie został 5.03.1982 r. tymczasowo aresztowany. Wojskowy Sąd Garnizonowy w Rzeszowie 17.06.1982 r. skazał Andrzeja Plutę na 1 rok i 6 miesięcy więzienia w zawieszeniu na 4 lata oraz grzywnę 30 000 zł. 17.06.1982 r. zwolniono go z Aresztu Śledczego w Rzeszowie. 30.09.1982 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego na sesji wyjazdowej w Rzeszowie uwzględnił skargę rewizyjną, złagodził karę więzienia do 8 miesięcy w zawieszeniu na 4 lata, wymierzył grzywnę 15 000 zł. oraz zarządził dozór kuratora sądowego. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego w Warszawie postanowieniem z 4.02.1984 r. na podstawie amnestii z 1983 r. darował Andrzejowi Plucie karę pozbawienia wolności.
  16. Adam Antoni Roman. Był jednym z założycieli NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Porcelany Elektrotechnicznej „Zapel” w Boguchwale. Po wprowadzeniu stanu wojennego nie zaniechał działalności związkowej. W dniu 31.12.1981 r. został zatrzymany, ponieważ podczas spotkania załogi przedsiębiorstwa wygłosił przemówienie i odczytał wiersz krytykujący gen. Jaruzelskiego i WRON. W tym samym dniu została z nim również rozwiązana bez wypowiedzenia umowa o pracę. Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Rzeszowie w dniu 02.01.1982 r. zastosowała wobec niego areszt tymczasowy. Wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w Rzeszowie z 26.03.1982 r. został skazany na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności w zawieszeniu na 4 lata i grzywnę w kwocie 20000 zł. 26.03.1982 r. został zwolniony z Aresztu Śledczego w Rzeszowie. Ponownie zatrudniony w „Zapelu” w Boguchwale. W ramach działań represyjnych w okresie od 05.11.1982 r. do 03.02.1983 r. został powołany na przeszkolenie rezerwy w Jednostce Wojskowej Nr 3466 w Czerwonym Borze. Po powrocie z „przeszkolenia wojskowego”, aż do czasu zakończenia pracy w „Zapelu” (1985 r.) kierował grupą zajmującą się kolportażem ulotek.
  17. Józef Ryszard Sikorski. Prowadził gospodarstwo rolne o pow. 4 ha. w miejscowości Hermany gm. Tykocin. W styczniu i lutym 1981 r. brał udział w strajku okupacyjnym rolników w Rzeszowie i Ustrzykach Dolnych jako zmiennik Jana Beszty - Borowskiego w delegacji rolników z woj. białostockiego. Brał udział w obchodach rocznic podpisania porozumień rzeszowsko-ustrzyckich na Drabiniance w Rzeszowie (msze św. i konferencje w l. 1985-1989). W latach 1988-1989 brał udział w działalności Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników – Region Białystok, będąc łącznikiem i kolporterem nielegalnych pism i wydawnictw OKOR (Solidarność Rolników, Żywią i Bronią, ASR, Wieści) oraz znaczków poczty podziemnej. W latach 1988-1989 zorganizował koła gminne NSZZ RI „Solidarność” m.in. w gminach Tykocin, Zawady, Knyszyn, Janów.
  18. Florian Szczepaniak. Od 1980 r. był członkiem NSZZ „Solidarność” w Zespole Szkół Samochodowych w Rzeszowie. Po ogłoszeniu stanu wojennego kontynuował działalność związkową udostępniając dom i inne pomieszczenia na spotkania konspiracyjne. Podjął współpracę z Regionalną Komisją Wykonawczą NSZZ „Solidarność” w Rzeszowie kolportując i przechowując wydawane przez nią oraz sprowadzane nielegalne biuletyny i wydawnictwa (Przegląd Wiadomości Agencyjnych, Tygodnik Mazowsze, Trwamy, Obrona, Łącznik). Współpracował także w organizowaniu uroczystości patriotycznych i religijnych, których organizatorem była podziemna „Solidarność”. W miejscu pracy (Zespół Szkół Samochodowych) Służba Bezpieczeństwa kilkakrotnie przeprowadzała rewizje pomieszczenia w którym pracował Florian Szczepaniak, rewizje przeprowadzano także w jego miejscu zamieszkania.
  19. Kazimierz Węgrzyn. Od 1967 roku pracował w Zespole Szkół Specjalnych im. dr Stanisława Kopczyńskiego przy Wojewódzkim Centrum Pediatrii "Kubalonka" w Istebnej. W latach 1983-1989 brał udział w działalności nielegalnej organizacji rolniczej Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników odbywając spotkania autorskie poświęcone poezji patriotycznej. W ramach tej działalności brał udział w wydawaniu oraz kolportażu pism drugiego obiegu (Żywią i Bronią, Agencja Solidarności Rolników, Wieści, Solidarność Rolników), książek oraz okolicznościowych znaczków na terenie Podbeskidzia, Podkarpacia, Małopolski i Śląska. Za wydany w podziemnej oficynie „Śląsk” tom „Czarne kwiaty” (1984 r.) otrzymał nagrodę specjalną Śląsko-Dąbrowskiego Komitetu Kultury Niezależnej.

Pośmiertnie:

  1. Stanisław Batko (1943–2011). Latem 1980 r. jako pracownik Huty Szkła Opakowaniowego w Jarosławiu był jednym z inicjatorów strajków i wystąpień popierających robotników Wybrzeża. Od 1980 r. członek NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego współpracował z podziemnymi strukturami NSZZ „Solidarność” w Jarosławiu. W okresie 1982-1989 kolportował wydawnictwa podziemne na terenie Jarosławia i okolicy, wykorzystując w tym celu także własny samochód. Przygotowywał okolicznościowe kalendarze oraz kartki świąteczne o treści antykomunistycznej. W 1985 r. brał udział w akcji przygotowania audycji z odezwą z okazji rocznicy podpisania porozumień sierpniowych. Przygotowywał szablony pieczątek z hasłami antykomunistycznymi nabijanymi na banknotach. W dniach 14-16.11.1985 r. był zatrzymany na 48 godzin. Zarzucano mu współpracę z Kazimierzem Ziobrą. Podczas prowadzonych przesłuchań był nakłaniany do podjęcia współpracy.
  2. Adam Andrzej Jaworski ( 1950-1995). Od 1980 r. był członkiem NSZZ „Solidarność” w Hucie Stalowa Wola  Już 13 i 14.12.1981 r. brał udział w spotkaniach działaczy „Solidarności”, na których postanowiono podjąć działalność w podziemiu. W latach 1982-1983 zbierał składki związkowe na pomoc na internowanych i działalność drukarską. Od 1983 r. działał aktywnie w sieci kolportażu wydawnictw podziemnych na terenie HSW. Podczas rewizji w jego mieszkaniu w dn. 28.08.1983 r. funkcjonariusze SB zarekwirowali bezdebitowe wydawnictwa. Został zatrzymany na 48 godzin pod zarzutem działalności w podziemnych strukturach „Solidarności” oraz kolportowania nielegalnej prasy. Na mocy amnestii postępowanie karne zostało umorzone w dniu 15.12.1983 r. z zawieszeniem warunkowym na 2 lata. Adam Jaworski działał w ramach Duszpasterskiego Ośrodka Kultury Chrześcijańskiej oraz Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Matki Bożej Królowej Polski w Stalowej Woli, organizując m.in. niezależne obozy wakacyjne dla młodzieży. W latach 1985-1986 był członkiem TKZ NSZZ „Solidarność” Huty Stalowa Wola. W kwietniu 1985 r. był przesłuchiwany, a 20.05.1986 zatrzymany przez SB. W 1987 r. wyemigrował do USA.
  3. Bogumił Kłosowski (1933-2019). Był pracownikiem Dyrekcji Regionalnej Kolei Państwowych w Przemyślu (DRKP) z siedzibą w Żurawicy. W lutym 1981 r. został wybrany wiceprzewodniczącym NSZZ „Solidarność” przy Centrali DRKP w Żurawicy. W dniach od 13.12.1981 r. do 15.03.1982 r. był internowany w Ośrodku Odosobnienia w Uhercach. Po zwolnieniu z internowania uniemożliwiono mu powrót na stanowisko kierownika Ewidencji Personalnej w Dziale Kadr, został natomiast zatrudniony w Dziale Ekonomicznym DRKP. W związku z przesunięciem na inne stanowisko pracy, niezgodne z jego kwalifikacjami zawodowymi oraz ze względu na sytuację społeczno-polityczną w kraju i chorobę żony zwolnił się z DRKP oraz podjął starania o wyjazd do USA. Na początku lutego 1983 r. wyemigrował na stałe wraz z rodziną do Stanów Zjednoczonych.
  4. Stanisław Kulig (1948-2000). Od 1981 r. był członkiem NSZZ  „Solidarność”. Od 1982 r. był członkiem tajnej Komisji Koordynacyjnej „Solidarność” w Jaśle. Wydawca, redaktor naczelny i kolporter podziemnego „Biuletynu Informacyjnego Solidarność”. Od 6.11.1982 do 9.12.1982 r. internowany w Ośrodku Odosobnienia w Nowym Łupkowie. Po wyjściu na wolność organizator wyemitowanej 7.10.1984 r. przez KK „S” na falach UKF 10-minutowej audycji radiowej, w której odczytano fragmenty Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz nazwiska osób internowanych i represjonowanych z regionu jasielskiego. W okresie od 24.08.1985 r. do 30.11.1985 r. Wydz. Śledczy WUSW w Krośnie prowadził przeciwko niemu dochodzenie w sprawie produkcji i kolportażu ulotek sygnowanych przez "Solidarność", ujawnionych na terenie Krosna i Jasła. Zawierały one m.in. krytykę podwyżki cen na artykuły spożywcze, wezwanie do strajku w dniu 1 lipca oraz żądanie uwolnienia więźniów politycznych. Jedną z osób podejrzanych o ich rozpowszechnianie był S. Kulig, względem którego zastosowano dozór MO. Dochodzenie warunkowo umorzono 30.11.1985 r. 
  5. Maria Józefa Wilczkiewicz (1936-2019). Od 1968 r. była dziennikarką gazety zakładowej „Echo Załogi” w Dębicy. Od 1980 r. należała do NSZZ „Solidarność” w Zakładzie Tworzyw Sztucznych w Pustkowie. 3.02.1982 r. została zatrzymana w areszcie Komendy Miejskiej MO w Dębicy, skąd przewieziono ją do Ośrodka Odosobnienia w Gołdapi, gdzie przebywała do 22.03.1982 r. W decyzji o internowaniu Marii Wilczkiewicz wystawionej przez Komendanta Wojewódzkiego MO w Tarnowie z 2.02.1982 r. konieczność jej izolacji uzasadniano tym, że „mimo wprowadzenia stanu wojennego nie zaprzestała prowadzenia działalności w ramach zawieszonego NSZZ „Solidarność”. Była inwigilowana przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1982-1985.

Fot. IPN Rzeszów

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

do góry