Nawigacja

Aktualności

Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019

  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Na zdj. prof. Piotr Zwierzchowski. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Na zdj. prof. Piotr Zwierzchowski. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN) Seminarium popularnonaukowe „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” – Warszawa, 14 stycznia 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)

W poniedziałek 14 stycznia 2019 r., w  Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia” w Warszawie, prof. Piotr Zwierzchowski zaprezentował temat „Kino polskie do roku 1918 i po odzyskaniu niepodległości – rys historyczny”.

Było to pierwsze spotkanie z cyklu „Z kamerą po II Rzeczypospolitej. Oblicza polskiego kina przedwojennego” zorganizowane przez Oddział IPN w Warszawie. Seminarium jest bezpłatne.

Pojawienie się kina na ziemiach polskich wpisuje się w przemiany kulturowe i społeczne przełomu XIX i XX w. Zmiany cywilizacyjne, rozwój miast, przemysłu, migracje, powstanie nowych klas społecznych, nowe sposoby uczestnictwa w kulturze mają znaczenie również dla postrzegania kina. Na ziemiach polskich dochodzą do tego kwestie polityczne i tożsamościowe. Niebagatelną rolę odgrywają także różnice między trzema zaborami. W tych warunkach powstają pierwsze realizacje filmowe.

Od roku 1918 kinematografia funkcjonuje w warunkach niepodległego państwa. Niepewność polityczna, budowanie fundamentów nowego ładu, konieczność scalenia systemów prawnych i ekonomicznych, sytuacja gospodarcza, poziom infrastruktury, wszystko to miało wpływ zarówno na przemysł filmowy, jak i twórczość. Należy także pamiętać o zmieniającej się kulturze popularnej, oczekiwaniach widzów, przemianach estetyki filmowej, rosnącym przekonaniu o propagandowych możliwościach kina. Ponadto cały czas trwały spory na temat kulturotwórczej roli kina, nie wspominając o jego estetycznej wartości.

Kino było coraz bardziej popularne, powstawały nowe kinematografy, czasopisma o tematyce filmowej, a widzowie mieli do dyspozycji coraz szerszy wybór filmów zagranicznych. Produkcja polskich filmów była jednak niewielka. Dominowały melodramaty i dramaty obyczajowe oraz problematyka patriotyczna. Kino włączyło się w procesy tożsamościowe oraz realizowało zlecenia polityczne. Starano się uwzględniać oczekiwania i potrzeby widzów, stąd też sensacyjność, tematyka miłosna, nawiązania do narodowego imaginarium, wzrastająca rola gwiazd, wykorzystywanie schematów i stereotypów. Dość powszechnie jednak narzekano na poziom, przede wszystkim artystyczny, ówczesnych produkcji.

Pokazane zostały m.in. fragmenty następujących filmów: Pruska kultura (1908), Pożar zapałczarni, reż. Antoni i Władysław Krzemińscy (1913), Dla Ciebie, Polsko, reż. Antoni Bednarczyk (1920), Cud nad Wisłą, reż. Ryszard Bolesławski (1921) oraz fragmenty z najwcześniejszych filmów Thomasa Edisona, braci Augusta i Louisa Lumière czy Georgesa Mélièsa.

Wykład: prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski, historyk filmu, autor m.in.: Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000; Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego, Bydgoszcz 2005; Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji, Kraków 2005; Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej, Kraków 2006; Kino polskie po roku 1989, Bydgoszcz 2007; Kino nowej pamięci. Obraz II wojny światowej w kinie polskim lat 60., Bydgoszcz 2013; oraz najnowszej Polskie seriale telewizyjne, red. Piotr Zwierzchowski, Barbara Giza, John Bates, Karolina Kosińska, Bydgoszcz 2015.

do góry