Nawigacja

Aktualności

Spektakl IPN „Sprawiedliwi” upamiętniający Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

9 września 2022 roku, w ramach Pardes Festival w Kazimierzu Dolnym, Instytut Pamięci Narodowej zaprezentował w farze św. Jana Chrzciciela widowisko słowno-muzyczne „Sprawiedliwi”.

Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Na zdj. Krystian Iwanow, dyrektor Biura Wydarzeń Kulturalnych IPN – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)
Widowisko IPN „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką – Kazimierz Dolny, 9 września 2022. Fot. Szczepan Barczyk (IPN)

Celem twórców spektaklu jest ukazanie historii Polaków, którzy narażali swoje życie, często je tracili, chcąc pomóc szczególnie prześladowanym podczas II wojny światowej Żydom. Scenariusz nawiązuje do ustanowionego przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką, który przypada 24 marca.

Dramaturgia oparta jest o wiersze poetów, takich jak Konstanty Ildefons Gałczyński, Antoni Słonimski, Władysław Broniewski, Marian Hemar, Władysław Szlengel, Jeszajahu Szpigel, Icchak Kacenelson, Loepold Staff, Julian Tuwim. Do wszystkich utworów poetyckich, które pojawiły się podczas widowiska, została napisana muzyka na kwartet wokalny i niewielki zespół instrumentalny w składzie skrzypce, akordeon, klarnet i kontrabas, co stanowi nawiązanie do przedwojennych tradycji muzycznych. Podczas widowiska można było usłyszeć nowo zaaranżowane piosenki oraz specjalnie na tę okazję skomponowaną muzykę. Całość jest spięta głosem lektora, opowiadającego o wydarzeniach z tamtego okresu.

Pardes Festiwal w swoich założeniach odkrywa zakorzenione od wieków na Lubelszczyźnie sploty chrześcijańsko-żydowskie. Przywraca pamięć Żydów polskich: żydowskich miasteczek, żydowskiej muzyki, nieistniejącego świata i na zawsze wymazanego z polskiego krajobrazu kulturowego żydowskiego życia. Organizatorem wydarzenia jest Fundacja Spichlerz Kultury, Instytut Pamięci Narodowej jest jednym z partnerów festiwalu.

Twórcy widowiska

  • Produkcja i kompozycja: Szymon Chyliński – absolwent Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. Kompozytor, akordeonista, wokalista, pedagog. Wieloletni wokalista w Polskim Chórze Kameralnym, gdzie pracował m.in. z Krzysztofem Pendereckim, Stephenem Laytonem, Arvo Pärtem, i wieloma innymi znakomitościami muzyki klasycznej.
  • Scenariusz i reżyseria: Artur Hofman – absolwent Wydziału Reżyserii warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza. W latach 1993–98 był etatowym reżyserem szczecińskiej Opery i Operetki, zaś w latach 2003-2008 pracował jako reżyserem w Teatrze Żydowskim w Warszawie. Współpracował z wieloma teatrami w całej Polsce, również z Teatrem Telewizji, a także realizował programy dla telewizji publicznej i stacji komercyjnych. Ma w dorobku realizację ponad pięćdziesięciu tytułów teatralnych (opery, operetki, musicale, spektakle dramatyczne), dziewięciu spektakli Teatru Telewizji oraz czterech filmów dokumentalne (m.in. „Jakub Rotbaum”, „Kościół w piekle”). Jedną z ostatnich realizacji jest spektakl Teatru Telewizji „Okno na tamtą stronę”. Artur Hofman jest Prezesem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce oraz  redaktorem naczelnym miesięcznika „Słowo Żydowskie”.  Przedstawiciel mniejszości  żydowskiej w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
  • Grafika: Marcin Kamiński
  • Światło: Jacek Rogalewski
  • Dźwięk: Marcin Kowalczyk

Wykonawcy:

  • Skrzypce: Hanna Chylińska
  • Klarnet: Klaudia Cieszyńska
  • Kontrabas: Mateusz Kot
  • Akordeon: Paweł Wiśniewski
  • Sopran: Dorota Stefaniak
  • Alt: Maja Pałys
  • Tenor: Filip Cieszyński
  • Bas: Szymon Chyliński
  • Lektor: Marcin Kwaśny

 

 

do góry