Видання IPN укр
Rozpoczęły się obchody 40-lecia Solidarności Walczącej – antykomunistycznej organizacji podziemnej założonej we Wrocławiu w czerwcu 1982 przez Kornela Morawieckiego.
Solidarność Walcząca była podziemnym, radykalnym ugrupowaniem niepodległościowym. Idea jej utworzenia zrodziła się po wprowadzeniu 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego. Powstała we Wrocławiu w 1982 roku – w stolicy Dolnego Śląska rozpoczęto wydawanie pisma „Solidarność Walcząca”, które redagowali m.in. Kornel Morawiecki, Paweł Falicki, Zbigniew Jagiełło, Andrzej Kisielewicz, Romuald Lazarowicz. Działaczami SW byli również Ewa Kubasiewicz i Andrzej Kołodziej. Nie chcieli kompromisu z komunistami, domagali się całkowitego odsunięcia od władzy reżimu Wojciecha Jaruzelskiego.
Solidarność Walcząca miała bardzo złożoną i głęboko zakonspirowaną strukturę - działał w niej m.in. kontrwywiad pozyskujący informacje o działalności Służby Bezpieczeństwa i aktywnie z nią walczący. Organizacja nawiązywała do tradycji Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego z czasów okupacji niemieckiej i sowieckiej. SW miała swój sztandar, rotę przysięgi, tajną pocztę.
– W latach 80. XX wieku funkcjonowanie, zwłaszcza w okresie stanu wojennego, Solidarności Walczącej, rozbudowa struktur, przestrzeganie zasad konspiracyjnych, rozwój podziemnej poligrafii, funkcjonowanie radia podziemnego, stosowanie nasłuchów, oczywiście powodowało, że SW postrzegamy jako fenomen – mówi w audycji „Przystanek Historia” w Programie 1 Polskiego Radia dr Grzegorz Waligóra z Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu. – Także fenomen programowy, bo Solidarność Walcząca to także nowa koncepcja programowa, koncepcja solidaryzmu, który może był utopijny, ale ważna była też diagnoza tego, co się dzieje w kraju, w Europie, na świecie i przeświadczenie o tym, że komunizm u progu lat 80. upada – dodaje rozmówca Pawła Lekkiego.
Solidarność Walcząca miała bardzo złożoną i głęboko zakonspirowaną strukturę – działał w niej m.in. kontrwywiad pozyskujący informacje o działalności Służby Bezpieczeństwa i aktywnie z nią walczący. Organizacja nawiązywała do tradycji Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego z czasów okupacji niemieckiej i sowieckiej. SW miała swój sztandar, rotę przysięgi, tajną pocztę.
Niekwestionowanym liderem Solidarności Walczącej był zmarły 30 września 2019 r. Kornel Morawiecki, działacz niepodległościowy, w 2015 r. marszałek senior Sejmu, ojciec obecnego premiera Mateusza Morawieckiego.
W audycji także:
- „Drużyna Inki” – akcja edukacyjna IPN skierowana do szkół podstawowych. Akcja to w założeniu lekcja historii połączona z nauką pierwszej pomocy. Akcja odwołuje się do Danuty Siedzikówny, ps. Inka, sanitariuszki AK, w 1946 roku aresztowanej przez UB, skazanej na karę śmierci. Wyrok wykonano 28 sierpnia 1946 r. W „Przystanku Historia” rozmowa z dr. Rafałem Leśkiewiczem, dyrektorem Biura Rzecznika Prasowego IPN
- O książce Justyny Błażejowskiej Ta historia wciąż trwa. Wspomnienia Jana Olszewskiego.
- Wydarzenia i artykuły z portalu przystanekhistoria.pl.
POSŁUCHAJ
Poprzednia audycja: „Przystanek Historia”, 25 maja 2022.
Odcinki archiwalne na portalu przystanekhistoria.pl.
* * *
Cykl audycji „Przystanek Historia” jest realizowany wspólnie przez Instytut Pamięci Narodowej i Program I Polskiego Radia. Rozmowy poświęcone są ważnym wydarzeniom, które wpłynęły na dzieje Polski w XX wieku oraz ludziom, którzy tę historię tworzyli.