E-Księgarnia
Tablicę odsłonięto przy kościele pod wezwaniem Chrystusa Króla, przy ul. Rogaczewskiego 55 na gdańskich Siedlcach. W uroczystości wzięli udział dr Karol Nawrocki, prezes IPN, dr hab Grzegorz Berendt, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej oraz ks. dr Bartłomiej Stark, proboszcz parafii.
– Gdy w końcu XIX wieku ks. Rogaczewski przychodził na świat, Rzeczypospolitej nie było na mapach (…), wyznawanie wiary w Chrystusa i miłość do Polski wymagały ofiary, głębokiej odwagi. Ks. Rogaczewski dawał tego dowód przez całe swoje życie – przypomniał prezes IPN. – Nie możemy zapomnieć o ks. Franciszku Rogaczewskim. Za swoje przywiązanie do polskości zapłacił najwyższą cenę (…). Nigdy nie zwątpił, był pełen miłosierdzia nawet dla swoich oprawców, gotowy do cierpienia za wiarę i Ojczyznę – podkreślił dr Nawrocki.
Upamiętnienie ks. Rogaczewskiego zaprojektowało i ufundowało Muzeum II Wojny Światowej.
– Ks. Franciszek Rogaczewski jest symbolem polskiego, mocnego, wyrazistego trwania w Wolnym Mieście Gdańsku. Jesteśmy winni jemu, ks. Góreckiemu, ks. Komorowskiemu i co najmniej sześciuset innym działaczom polskiego życia narodowego, których uśmiercono od 1 września 1939 roku do końca okupacji niemieckiej, to aby o nich pamiętać, przypominać, aby stanowili oni część gdańskiego krajobrazu, część naszej świadomości – podkreślił podczas uroczystości dr hab. Grzegorz Berendt, dyrektor muzeum.
* * *
Ksiądz Franciszek Rogaczewski (1892–1940) to jedna z najbardziej zasłużonych osób dla Polaków z Wolnego Miasta Gdańska. Dzięki jego staraniom Watykan wyraził zgodę na utworzenie polskich parafii w Wolnym Mieście Gdańsku. Jedną z nich była parafia Chrystusa Króla, którą objął sam ksiądz Rogaczewski.
Urodził się 23 grudnia 1892 r. w Lipinkach. Ukończył Seminarium Duchowne w Pelplinie. Święcenia kapłańskie otrzymał w marcu 1918 r. Posługę duchowną pełnił najpierw w Nowym Mieście Lubawskim, by w 1920 r. trafić do Wolnego Miasta Gdańska, gdzie pełnił posługę w Gdańsku-Wrzeszczu w parafii Najświętszego Serca Jezusowego (w latach 1920-192), w Gdańsku w parafii św. Brygidy w latach 1927-1928 oraz w parafii św. Józefa od 1928 r.
31 stycznia 1930 r. został mianowany przez biskupa Edwarda O'Rourke rektorem z tytułem proboszcza mającego powstać kościoła pw. Chrystusa Króla w Gdańsku, którego uroczyste poświęcenie odbyło się dnia 30 października 1932 r. 1 września 1939 r. został aresztowany oraz osadzony w Victoria-Schule, potem w obozie koncentracyjnym Stutthof. Został rozstrzelany 11 stycznia 1940 r. w lesie położonym w pobliżu obozu Stutthof. Na krótko przed śmiercią, powiedział do jednego z więzionych księży: „Wiesz, czuję, że zginę. Powiedz moim ukochanym wiernym w parafii Chrystusa Króla, że chętnie oddaję swe życie Pro Christo et Patria”.
Błogosławiony ks. Franciszek Rogaczewski jest jednym ze 108 polskich męczenników za wiarę z okresu II wojny światowej, których beatyfikował 13 czerwca 1999 r. w Warszawie papież Jan Paweł II.
W grudniu 2019 roku, na skwerze nieopodal Parafii Rzymskokatolickiej pw. Chrystusa Króla, odsłonięto pomnik błogosławionego ks. Rogaczewskiego. Przewodniczącym społecznego komitetu budowy pomnika był ówczesny dyrektor Muzeum II Wojny Światowej dr Karol Nawrocki.
Ks. Franciszek Rogaczewski z uczestnikami wycieczki Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej z Gdańska w redakcji „Ilustrowanego Kuriera Codziennego” w Warszawie, lipiec 1937. NAC