Dzień ten ustanowiono – jak zapisano w treści ustawy – „w hołdzie Obywatelom Polskim – bohaterom, którzy w akcie heroicznej odwagi, niebywałego męstwa, współczucia i solidarności międzyludzkiej, wierni najwyższym wartościom etycznym, nakazom chrześcijańskiego miłosierdzia oraz etosowi suwerennej Rzeczypospolitej Polskiej, ratowali swoich żydowskich bliźnich od Zagłady zaplanowanej i realizowanej przez niemieckich okupantów”. Święto jest wyrazem czci dla wszystkich Polaków, którzy, okazując miłosierdzie i współczucie, pomagali Żydom systematycznie mordowanym przez niemieckich oprawców.
Poniżej prezentujemy wykaz przedsięwzięć IPN.
CENTRALA IPN
- 24 marca 2022, Miechów – upamiętnienie rodziny Baranków, zamordowanych przez Niemców za ukrywanie Żydów
- 24 marca 2022, Warszawa – dyskusja o książce „Relacje o pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w latach 1939–1945. tom 5: Dystrykt Galicja Generalnego Gubernatorstwa i Wołyń”
- 24, 25, 26 marca 2022 – Widowisko „Sprawiedliwi” upamiętniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
- Ocaleni i Sprawiedliwi – świadectwa Niezwyciężonych. Cykl trzech fragmentów notacji IPN
- Broszura z serii „Bohaterowie Niepodległej”: Szymon Nowak, Jan Żabiński „Franciszek”, Warszawa 2022 (do pobrania)
- „Jan Żabiński” – animacja z cyklu „Bohaterowie Niepodległej”
- Materiały edukacyjne z serii „Historie Poli i Poldka” – cz. 3: Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
ODDZIAŁ IPN W BIAŁYMSTOKU
- Konkurs edukacyjny „Wiem, upamiętniam. Zagłada ludności żydowskiej województwa białostockiego w czasie II wojny światowej”
- 24 marca 2022, Wysokie Mazowieckie – prezentacja wystawy „Polacy ratujący Żydów podczas II wojny światowej” (Centrum Kształcenia Zawodowego)
- 24 marca 2022, Nowe Piekuty, Brańsk, Białystok – uroczystości upamietniające Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
DELEGATURA IPN W OLSZTYNIE
- Infografika poświęcona Antoninie i Janowi Żabińskim
- 24 marca 2022, Olsztyn – otwarcie wystaw tematycznych IPN: „Polacy ratujący Żydów w czasie drugiej wojny światowej”, „Niemieckie obozy zagłady” oraz „Zbrodnie niemieckie i sowieckie na Polakach w latach 1939–1945” (Urząd Wojewódzki)
- 29 marca 2022 – szkolenie online dla nauczycieli na temat Polaków ratujących Żydów w latach II wojny światowej
ODDZIAŁ IPN W GDAŃSKU
- 24 marca 2022, Gdańsk, Muzeum II Wojny Światowej, godz. 18.00 – premiera przygotowanego przez Biuro Wydarzeń Kulturalnych IPN widowiska „Sprawiedliwi” upamiętniającego Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
- 24 marca 2022 – dodatek do „Dziennika Bałtyckiego”, „Gazety Pomorskiej”, „Nowości. Dziennik Toruński” i „Ekspres Bydgoski” na temat Polaków ratujących Żydów na Pomorzu i Kujawach
- 24 marca 2022, Skępe – uroczystość odsłonięcia zrealizowanej przez OBUWiM w Gdańsku w 2021 r. tablicy dedykowanej Antoniemu Puszkiewiczowi, Sprawiedliwemu wśród Narodów Świata, Polakowi, który w czasie II wojny światowej niósł pomoc żydowskim bliźnim
- 24 marca 2022, Rypin – uroczystość odsłonięcia zrealizowanej przez OBUWiM w Gdańsku w 2020 r. tablicy poświęconej Polakowi ratującemu Żydów w czasie II wojny światowej – Józefowi Kolasińskiemu
- 26 marca 2022. Kwidzyn – prezentacja przygotowanego przez Biuro Wydarzeń Kulturalnych IPN widowiska „Sprawiedliwi” upamiętniającego Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
- artykuły dotyczące Józefa Kolasińskiego i Antoniego Puszkiewicza oraz foldery
- Artykuł: Kinga Czechowska: Hipolit Aleksandrowicz – ziemianin pomagający Żydom na ziemi dobrzyńskiej
ODDZIAŁ IPN W KATOWICACH
- 22 marca 2022, Katowice – dyskusja wokół książki dr Aleksandry Namysło „Po tej stronie był również Człowiek. Mieszkańcy przedwojennego województwa śląskiego z pomocą Żydom w okresie II wojny światowej”
- 24 marca 2022, Jastrzębie-Zdrój – odsłonięcie tablicy upamiętniającej Marię i Franciszka Parzychów
ODDZIAŁ IPN W KRAKOWIE
- 17 marca 2022 – w „Dzienniku Polskim” ukazał się artykuł dr. Romana Gieronia na temat ratowania żydowskich dzieci w okresie niemieckiej okupacji
- 20 marca – 10 kwietnia 2022, Nowy Sącz, Rynek – prezentacja wystawy elementarnej „Polacy ratujących Żydów”
-
23 marca 2022, Gruszów (pow. myślenicki) – złożenie kwiatów pod pomnikiem upamiętniającym Anielę i Franciszka Szewczyków oraz żydowską rodzinę Goldbergów
-
23 marca 2022, Zaborów (pow. brzeski) – złożenie kwiatów pod tablicami upamiętniającymi Pawła, Karolinę i Stefana Mików oraz Józefa Langdorfa i Mendela Tidera, a także Tadeusza Jeża
- 24 marca 2022, Miechów – upamiętnienie rodziny Baranków, zamordowanych przez Niemców za ukrywanie Żydów
- 24 marca 2022, Kraków – złożenie kwiatów pod tablicą na dawnej siedzibie Rady Pomocy Żydom „Żegota” (ul. Jagiellońska) i pod głazem pamięci krakowskiej społeczności Żydów (ul. Szeroka)
- 28 marca 2022, Kraków – „Kościół, Żydzi, jezuici. Wokół pomocy Żydom w czasie II wojny światowej”. Krakowska Loża Historii Współczesnej
- marzec 2022, Kraków – edukacyjny spot wideo na wyświetlacze w pojazdach komunikacji miejskiej
- marzec 2022, Kraków – plakat edukacyjny na słupach ogłoszeniowych oraz w internecie
DELEGATURA IPN W KIELCACH
- 3 marca 2022, Chmielnik – prezentacja wystawy „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”
- 20 marca 2022 – „Kryjówki dla Żydów” – dodatek historyczny Delegatury IPN w Kielcach do „Tygodnika eM”
- 23 marca 2022 – Pomoc zapisana w źródłach – dodatek historyczny Delegatury IPN w Kielcach
- 24 marca – 11 kwietnia 2022, Kielce, Skwer Stefana Żeromskiego – otwarcie wystawy „Siostry, […] matkami żydowskich dzieci. Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi wobec Zagłady Żydów w czasie II wojny Światowej”
- marzec – kwiecień, Kielce – prezentacja wystawy „Nieobecni – z dziejów społeczności żydowskiej w Sandomierzu”
ODDZIAŁ IPN W LUBLINIE
- 22 marca 2022 – artykuł dr. Janusza Kłapcia Zamojski przemysłowiec, który ratował Żydów w „Kurierze Lubelskim”
- 24 marca 2022, Lublin – otwarcie wystawy „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”
- 24 marca 2022, Lublin – złożenie kwiatów przy tablicy pamiątkowej bł. Marty Wołowskiej
- 24 marca 2022, Hrubieszów – sesja popularnonaukowa „Dom Ocalenia – siostry Służebniczki z Turkowic na ratunek dzieciom żydowskim”
- 24–31 marca 2022 – internetowy konkurs „Polacy ratujący Żydów w czasie II wojny światowej”
DELEGATURA IPN W RADOMIU
- 24 marca 2022, Radom – spotkanie z młodzieżą szkół średnich związane z obchodami Narodowego Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów. Prelekcja połączono z prezentacją filmu „Rodzina Kowalskich”
ODDZIAŁ IPN W ŁODZI
ODDZIAŁ IPN W POZNANIU
- 24 marca 2022, Wijewo – odsłonięcie tablicy upamiętniającej Marię Wojciech – Sprawiedliwą wśród Narodów Świata
- 25 marca 2022, Piła – prezentacja przygotowanego przez Biuro Wydarzeń Kulturalnych IPN widowiska „Sprawiedliwi” upamiętniającego Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
- Lekcje online „Zoo stało się schronieniem dla ludzi”. Poznaj wyjątkową historię ratowania życia ludzkiego
- Artykuł: Szymon Pietrzykowski, Zosia – Lusia – Naomi. O żydowskiej dziewczynce ukrywanej w Konarzewie k. Poznania
- Wielkopolscy Sprawiedliwi
ODDZIAŁ IPN W RZESZOWIE
- 18 marca - 18 kwietnia 2022, Rzeszów – prezentacja wystawy „Polacy ratujący Żydów podczas II wojny światowej”
- 24 marca 2022, Głogów Małopolski – prezentacja wystawy plenerowej „Aleksander Ładoś”, przygotowanej przez OBEN Rzeszów (park im. Aleksandra Ładosia)
ODDZIAŁ IPN W SZCZECINIE
- 24 marca 2022, Szczecin – dyskusja o najnowszej książce Pawła Knapa „Jak Ci się uda uratować, pamiętaj. Relacje »Sprawiedliwych« i o »Sprawiedliwych« z województwa zachodniopomorskiego”
- 24 marca 2022, Szczecin – uroczystości na Cmentarzu Centralnym z udziałem dyrektora Oddziału IPN w Szczecinie dr. Pawła Skubisza