W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, w ramach cyklu „Spotkania z historią”, odbyła się promocja publikacji IPN autorstwa dr. M.J. Mazurkiewicza „Ludobójstwo Niemiec na narodzie polskim (1939–1945). Studium historycznoprawne”.
W wydarzeniu uczestniczyli prezes IPN dr Karol Nawrocki oraz jego zastępca dr hab. Karol Polejowski. Rozmowę z dr. Maciejem Janem Mazurkiewiczem poprowadził dr Marek Szymaniak, zastępca dyrektora ds. naukowych Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. W spotkaniu wzięli udział m.in. Kazimierz Smoliński, poseł Sejmu RP oraz Andrzej Osipów, przedstawiciel Stowarzyszenia „Godność”.
Książka jest propozycją oceny teoretycznej czynów Niemiec w latach 1939–1945 w perspektywie prawa międzynarodowego. Uwzględnia koncepcję zakazu zbrodni ludobójstwa autorstwa polsko-żydowskiego prawnika Rafała Lemkina. Porządkuje też dotychczasowe ustalenia historyków, a jednocześnie aktualizuje zarzucone niegdyś badania prawnicze.
– Autor skłania nas do tego, aby spojrzeć na całość działań niemieckiej III Rzeszy oraz kwestię ludobójstwa przez pryzmat planu depolonizacji i nienawiści narodu niemieckiego wobec narodu polskiego (…). Zachęca do szerszej refleksji o ludobójstwie – mówił dr Karol Nawrocki, prezes IPN.
Prezes IPN podziękował również dr. Mazurkiewiczowi za trud przygotowania publikacji oraz odwagę w definiowaniu pojęć i „nazywanie tego, co wydarzyło się w latach 1939-1945 wobec polskiego narodu ludobójstwem”.
– Autor nazywa sprawców sprawcami, a ofiary ofiarami. To jest ten aspekt, który łączy prezentowaną dzisiaj publikację z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – podkreślił.
Z kolei dr hab. Karol Polejowski zapowiedział, że wydawnictwo IPN przygotowuje już tłumaczenie książki na język angielski i niemiecki, tak by jej treść trafiła do opinii międzynarodowej.
Dyskusja była transmitowana przez Muzeum II Wojny Światowej.
Po ponad siedemdziesięciu latach od zakończenia II wojny światowej wielu z nas wciąż nie potrafi jednoznacznie określić, jaki charakter miały zbrodnie popełnione wówczas przeciwko Polakom. Niemcy, kierując się planem zagłady narodu polskiego, zorganizowały aparat eksterminacji i systematycznie realizowały ją do 1945 r. Wybór środków i metod wyniszczania Polaków pozostawał niezwykle zróżnicowany geograficznie, a proces unicestwiania – rozłożony w czasie. Nie powinno to jednak przesłaniać zamiaru i istoty dokonanych zbrodni.
Publikacja dr. M.J. Mazurkiewicza ma za zadanie zainicjować w kraju i za granicą dyskusję (nie tylko) akademicką o zagładzie Polaków i uwrażliwiać na los narodu polskiego w latach okupacji. Lektura ta krok po kroku wyjaśnia, jak doszło do jednego z największych, choć dotąd nienazwanych ludobójstw XX w.
Maciej Jan Mazurkiewicz – doktor prawa, historyk. Prowadzi niezależne badania nad okupacją ziem polskich w okresie II wojny światowej. Skupia się na prawnomiędzynarodowej kwalifikacji zbrodni na Polakach w ujęciu studiów nad ludobójstwem (genocide studies). Zajmują go też zagadnienia związane z prawem konstytucyjnym, dydaktyką historii oraz historią i kulturą wyżywienia (food studies).