E-Księgarnia
W Ambasadzie Węgier odbyła się 23 czerwca 2020 r. uroczystość z okazji zakończenia misji dyplomatycznej radcy Ambasady, dyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie dr. Jánosa Tischlera.
Za wieloletnią pracę w Polsce podziękowała dr. Tischlerowi ambasador Węgier dr Orsolya Zsuzsanna Kovács. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej – dr Jarosław Szarek, prezes IPN, a także dr hab. Rafał Reczek, dyrektor Oddziału IPN w Poznaniu oraz dr hab. Konrad Białecki, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych poznańskiego IPN.
– To, że kulturalnie jesteśmy obecni na terenie całej Polski, zawdzięczamy wielu polskim instytucjom i polskim przyjaciołom. Współpracujemy z największymi – m.in. z Instytutem Pamięci Narodowej. Mieliśmy szczęście, bo to był dobry czas – powiedział na zakończenie swej 9-letniej misji na stanowisku dyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury János Tischler.
– Przykładów współdziałania z Węgierskim Instytutem Kultury można by wymieniać wiele. Pan dr János odjeżdża, ale jego dzieło pozostaje, stanowiąc istotny wkład w upamiętnianie naszej wspólnej historii – podkreślił prezes IPN Jarosław Szarek, dziękując dr. Tischlerowi za wieloletnią owocną współpracę. Natomiast w przygotowanej na uroczystość księdze pamiątkowej napisał:
|
János Tischler… – ileż razy słyszałem to nazwisko, gdy w Instytucie Pamięci Narodowej mieliśmy zrealizować jakiś „węgierski” projekt. Czasem chodziło o budowę pomnika lub zawieszenie tablicy, czasem o wydanie książki. Jeżeli rodził się pomysł dotyczący spraw polsko-węgierskich, niemal natychmiast pojawiał się i János Tischler, a jego obecność była gwarancją doprowadzenia przedsięwzięcia do szczęśliwego końca. Mogłoby się to wydawać naturalne, gdyż taka jest rola dyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury w Polsce, ale on czynił to z widoczną pasją, życzliwością i całym sercem. Od św. Emeryka, przez św. Kingę, św. Jadwigę po czasy współczesne – długi jest łańcuch duchowego, dlatego tak trwałego – pokrewieństwa polsko-węgierskiego. I nie tylko duchowego, dość bowiem wspomnieć rok 1920, 1939, 1956… Nie sposób wymienić wszystkich ludzi tworzących tę więź. Wielu odnajdziemy na łamach książki Jánosa Tischlera „I do szabli… Polska i Węgry, punkty zwrotne w dziejach obu narodów w latach 1956 oraz 1980‒1981”. Przez następne lata dopisywał – jako dyrektor Instytutu Kultury Węgierskiej w Warszawie ‒ kolejne rozdziały wspólnej historii, zostawiając jej trwałe ślady od Szczecina po Szczawnicę. Przed laty ukazała się w Polsce książka „Węgierski łącznik” zawierająca rozmowy z Ákosem Engelmayerem, Csabą Györgym Kissem, Istvánem Kovácsem, Attilą Szalayem i Imre Molnárem, którzy nie godząc się na komunistyczne rządy, budowali w tamtym trudnym, mrocznym czasie relacje wolnych Węgrów z wolnymi Polakami. Zapisali piękną kartę na drodze do niepodległości nad Dunajem i Wisłą. Dzisiaj dane nam jest żyć i pracować w wolnych państwach. Pamiętamy o tych wszystkich, którzy tego nie doczekali, a za swe niepodległe marzenia nierzadko płacili najwyższą cenę. Naszym obowiązkiem jest uczynić wszystko, by pamięć o nich przetrwała. W tym dziele János Tischler jest kolejnym węgierskim łącznikiem, z którym pracujemy na rzecz pomyślności Korony św. Stefana i Rzeczypospolitej. Wierzę, że wspólnie uczynimy jeszcze wiele dobrego dla obu naszych narodów. Jarosław Szarek |
János Tischler (ur. 1967) jest doktorem nauk historycznych, badaczem historii stosunków polsko-węgierskich w XX w. Studiował historię i polonistykę na Uniwersytecie im. Eötvösa Loránda w Budapeszcie, był pracownikiem naukowym w Instytucie Historii Rewolucji Węgierskiej 1956 Roku (Instytut 1956). W latach 1998–2001 pełnił funkcję wicedyrektora Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie, a od 2011 r. do chwili obecnej był jego dyrektorem. Jest autorem wydanej po węgiersku i po polsku książki „I do szabli... Polska i Węgry. Punkty zwrotne w dziejach obu narodów w latach 1956 oraz 1980–1981” (ze wstępem Andrzeja Paczkowskiego), a także współautorem publikacji „Współczesna historia polsko-węgierska”, redaktorem zbioru „Rewolucja Węgierska 1956 w polskich dokumentach” oraz autorem kilkuset publikacji w różnych językach, w tym po polsku. Odznaczony został polskim Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Zasługi RP oraz Medalem Pro Patria.
János Tischler należy do kręgu współpracowników i przyjaciół Instytutu Pamięci Narodowej. Brał udział w wielu wspólnych polsko-węgierskich inicjatywach – przed kilkoma dniami mogliśmy usłyszeć go w dyskusji o wydanej przez IPN książce Balázsa Ablonczyego Pál Teleki (1879–1941).