„Operacja polska” przeprowadzona przez NKWD w latach 1937–1938 w Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich to jedna z największych zbrodni ludobójstwa wymierzonych w naród polski w XX wieku. W wyniku realizacji rozkazu nr 00485 z 11 sierpnia 1937 r., wydanego przez ludowego komisarza spraw wewnętrznych ZSRS Nikołaja Jeżowa, pod fałszywymi zarzutami represjonowano przynajmniej 139 835 osób, z czego zamordowano nie mniej niż 111 091. Dodatkowo, na podstawie kolejnego rozkazu Jeżowa, z 15 sierpnia 1937 r. o nr 00486, represjom poddano żony i dzieci skazanych „zdrajców ojczyzny”...
Zdecydowaną większość ofiar „operacji polskiej” NKWD stanowili Polacy, ale wśród prześladowanych znaleźli się także przedstawiciele innych grup narodowych i etnicznych zamieszkujących ZSRS, w tym w znacznej liczbie – Ukraińcy. Akcja ta, choć nie była jedyną o charakterze narodowościowym (przeprowadzono też operacje: „niemiecką”, „fińską”, „estońską”, „łotewską” i inne), odznaczała się skalą ludobójstwa. Badacze tego zagadnienia szacują, że w okresie Wielkiego Terroru życie straciło co najmniej 200 tys. Polaków.
►Pobierz wystawę w jęz. polskim i angielskim
►Pobierz wystawę w jęz. polskim i ukraińskim
►Pobierz katalog wystawy
Koordynacja projektu: Paweł Zielony.
Autorzy wystawy: Sergiusz Kazimierczuk, Mariusz Kwaśniak, Paweł Zielony, dr Mariusz Żuławnik.
Katalog oraz wystawa Archiwum IPN powstały dzięki materiałom archiwalnym przekazanym do IPN przez ukraińskie Państwowe Archiwa Obwodowe w Odessie, Chmielnickim i Winnicy.
W celu wypożyczenia wystawy, prosimy o kontakt z Biurem Edukacji Narodowej w Warszawie:
Sergiusz Kazimierczuk, e-mail: sergiusz.kazimierczuk@ipn.gov.pl, tel. (22) 581 86 74
Pliki do pobrania
- Wystawa „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” (polski, angielski) (pdf, 31.57 MB) 11.08.2021 11:52
- Wystawa „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” (polski, ukraiński) (pdf, 28.75 MB) 11.08.2021 11:53
- Katalog wystawy „Rozkaz nr 00485. Antypolska operacja NKWD na sowieckiej Ukrainie 1937–1938” (pdf, 7.37 MB) 11.08.2021 12:00