E-Księgarnia
– W nazwie Kongresu Środowisk Patriotycznych kluczowym słowem jest „patriotyzm”, który dzisiaj jest różnie definiowany. Ale dla środowisk patriotycznych, dla tych ludzi, którzy rozumieją podstawowe znaczenie tego określenia, oznacza to po prostu umiłowanie ojczyzny i takie działania, aby przynosić jej korzyść – w czasie pokoju, ale także wtedy, kiedy przyjdzie taki moment, aby być gotowym do poświęcenia dla ojczyzny
– powiedział zastępca prezesa IPN dr hab. Karol Polejowski, rozpoczynając panel dyskusyjny Początek okupacji sowieckiej na terenach II Rzeczypospolitej Polskiej.
Dr hab. Polejowski nawiązał także do istotnej roli „pamięci”:
– Bez pamięci człowiek traci tożsamość. Jeżeli wy nie będziecie pamiętać o przeszłości to znaczy, że nie będziecie w jakikolwiek sposób związani ani z tą bliską waszą ojczyzną, ani z ojczyzną, jaką jest Polska.
Głos w dyskusji zabrali również dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał oraz naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN we Wrocławiu dr hab. Tomasz Balbus.
Z kolei w panelu Powracamy po swoich uczestniczyli m.in. kierownik Samodzielnej Sekcji Informacji i Sprawozdawczości Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN ks. Tomasz Trzaska oraz zastępca prezesa IPN dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, który mówił, że:
– Nie mogę sobie wyobrazić, że można by bez emocji, bez wzruszeń rozmawiać z członkami rodzin naszych bohaterów, które oczekiwały od kilkudziesięciu lat na informację, gdzie są ich najbliżsi. […] I oto po wielu latach pojawiła się nadzieja.
Kongres odbył się pod Patronatem Honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Organizatorzy oraz partnerzy wydarzenia to m.in.: Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Instytut Pamięci Narodowej, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Fundacja „Łączka”.
Uczestnicy Kongresu mieli okazję zobaczyć dwie projekcje filmowe: Kochankowie z lasu w reżyserii Arkadiusza Gołębiewskiego i Kryptonim Klasztor. Dopaść Pileckiego – scenariusz i reżyseria Tadeusza Płużańskiego i Jarosława Mańki oraz mogli uczestniczyć w koncertach.
9 marca 2024 r. w Sali Konferencyjnej w Starostwie odbyło się spotkanie dr. hab. Krzysztofa Szwagrzyka, podczas którego zastępca prezesa IPN opowiedział historię żołnierzy, których postacie, związane z wileńską konspiracją, staną na pomniku – mjr. Macieja Kalenkiewicza „Kotwicza”, kpt. Jana Borysewicza „Krysi”, kpt. Gracjana Klaudiusza Fróga „Szczerbca” oraz ppor. Henryka Wieliczko „Lufy”.
Istotnym elementem Kongresu było poświęcenie płaskorzeźby i kamienia węgielnego pomnika Kresowych Żołnierzy Wyklętych oraz msza święta w kościele Świętego Antoniego w Braniewie.