E-Księgarnia
28 czerwca 2022 roku, po Mszy św. pogrzebowej w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie, Józef Walaszczyk, najstarszy polski Sprawiedliwy, spoczął w grobie rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim. W uroczystościach pogrzebowych wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych, w imieniu Instytutu Pamięci Narodowej zmarłego pożegnał zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma.
Prezydent RP Andrzej Duda, który skierował do uczestników uroczystości specjalny list, napisał: „Jego życie i dokonania nigdy nie zostaną zapomniane, bowiem był jednym z tych, którzy ocalając człowieka, ocalili cały świat”. Przypomniał, że Józef Walaszczyk „nie z bronią w ręku, lecz dzięki swoim umiejętnościom, inwencji i wytrwałej pracy, ocalił życie co najmniej pięćdziesięciu trzech osób”.
***
Józef Walaszczyk urodził się 13 listopada 1919 r. w Częstochowie. Znał biegle język niemiecki, dlatego w czasie II wojny światowej, został wyznaczony do kierowania rylską fabryką mąki ziemniaczanej, pracującej na potrzeby okupanta.
W 1940 r. zakochał się w Żydówce, Irenie Front. O pochodzeniu dziewczyny dowiedział się podczas rewizji hotelu, w którym razem przebywali. Na miejscu pomógł się jej ukryć, a następnie zorganizował dla niej fałszywe dokumenty i mieszkanie. Niedługo po tym Irena, wraz z 20 innymi osobami, została aresztowana i osadzona w siedzibie Gestapo przy al. Szucha. Józef Walaszczyk w kilka godzin zdobył kilogram złota i wykupił całą grupę z więzienia.
W 1941 r. na prośbę swojego znajomego Wengerowa zatrudnił trzydziestu Żydów w fabryce, którą kierował. Aby to zrobić, wręczył szefowi Arbeitsamtu wysoką łapówkę. Większość zatrudnionych przez niego Żydów przetrwało wojnę.
W 2002 r. został odznaczony Medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Wniosek do Yad Vashem złożyła Irena Front. W 2008 r. został wiceprezesem Zarządu Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Najstarszy polski Sprawiedliwy zmarł 18 czerwca 2022 roku. Miał 103 lata