E-Księgarnia
W niedzielę 27 czerwca, w przededniu 65. rocznicy „czarnego czwartku”, przed Centrum Kultury Zamek odbył się wernisaż wystawy „Poznański Czerwiec 1956. Oblicza buntu i jego pamięć” przygotowanej przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Wielkopolskie Muzeum Niepodległości. Kuratorami wystawy są Kinga Przyborowska (WMN) oraz dr Piotr Grzelczak (IPN).
W wernisażu udział wzięli kombatanci – uczestnicy wydarzeń z 28 czerwca 1956 r. oraz licznie zebrani goście i mieszkańcy Poznania.
Podczas wernisażu głos zabrali Przemysław Terlecki – dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, dr hab. Rafał Reczek – dyrektor poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Prezydenta Miasta Stołecznego Poznania reprezentowała Skarbnik Miasta Barbara Sajna.
Zgromadzonym na wernisażu wystawę przybliżyli jej kuratorzy Kinga Przyborowska i dr Piotr Grzelczak, którzy oprowadzili po niej zebranych.
65 lat temu, sfrustrowani pogarszającą się sytuacją materialno-bytową, robotnicy poznańskich zakładów pracy w pokojowym proteście wyszli na ulice miasta, domagając się poprawy swego losu, prawa do wolności i godnego życia. Determinacja manifestantów, do których wkrótce dołączyli kolejni mieszkańcy Poznania, rosła z minuty na minutę. Obok transparentów o treści społecznej czy ekonomicznej szybko pojawiły się hasła antyrządowe i narodowe, nadając manifestacji cech niepodległościowego powstania. Strajkowa gorączka ogarnęła miasto, nastroje radykalizowały się. Protest przerodził się w rzeczywistą walkę o niespotykanej dotąd zaciętości, którą władza w brutalny sposób spacyfikowała przy użyciu wojska.
Rządzący Polską komuniści nie poprzestali wyłącznie na stłumieniu poznańskiej rewolty siłą. W miasto i jego mieszkańców na przełomie czerwca i lipca 1956 uderzył propagandowy terror, a Czerwcową pamięć postanowiono unicestwić. W okresie PRL przez długi czas pamięć ta była zakazana, potem zaś koncesjonowana. „Kurtyna milczenia” skutecznie okrywająca Poznań, została ostatecznie zerwana dopiero w sierpniu 1980 r. za sprawą wielomilionowego ruchu społecznego „Solidarność”. To entuzjazm tych dni i działania podjęte m.in. przez ludzi „Solidarności” sprawiły, że robotniczy protest z 28 czerwca 1956 r. stał się obok Grudnia 1970 jednym z najważniejszych wydarzeń inicjujących marsz ku „Solidarności”, marsz ku wolności. Eksplozja Czerwcowej pamięci przyniosła wówczas Poznaniowi jego współczesny symbol – Pomnik Poznańskiego Czerwca 1956, którego odsłonięcie stało się jednym z najistotniejszych ogniw „karnawału Solidarności”.
Tym zagadnieniom poświęcona jest tegoroczna wystawa. Wielkoformatowa, plenerowa ekspozycja podzielona została na dwie zasadnicze części. Pierwsza to wprowadzenie do historii samego Czerwca 1956 – jego przyczyn i konsekwencji. Druga mówi o sile jego pamięci, pamięci, która po 1981 r. stała się fundamentem, na którym wzrastał wolny Poznań.
Przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 ekspozycja, bazuje na bogatym materiale ikonograficznym. Archiwalne fotografie zaprezentowane na wystawie pochodzą zarówno z prywatnych kolekcji, jak i zbiorów znajdujących się w zasobach Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Archiwum Państwowego w Poznaniu, Cyfrowego Repozytorium Lokalnego CYRYL, GaSo, Międzynarodowych Targów Poznańskich, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Ośrodka Dokumentacji Wielkopolskiego Środowiska Literackiego – oddziału Biblioteki Raczyńskich, Polskiej Agencji Prasowej oraz Muzeum Niepodległości w Warszawie. Na wystawie po raz pierwszy zaprezentowane zostaną także unikatowe fotografie, pozyskane przez Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 w ciągu ostatnich lat.
Ekspozycja „Poznański Czerwiec 1956. Oblicza buntu i jego pamięć” jest nie tylko formą upamiętnienia Czerwca 1956, przygotowana została z myślą o popularyzowaniu wiedzy na jego temat. Po poznańskiej premierze, zostanie zaprezentowana na Placu Marszałka Piłsudskiego w Warszawie, a następnie będzie ją można obejrzeć w pięciu miastach w Wielkopolsce.
Kuratorzy wystawy: Kinga Przyborowska (WMN), dr Piotr Grzelczak (IPN)
Organizatorzy: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, Wielkopolskie Muzeum Niepodległości
Wernisaż wystawy: 27.06.2021 r., godz. 18.00, plac przed CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82
Miejsce i czas ekspozycji:
27.06.-30.06.2021 – CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82, Poznań
30.06.-10.07.2021 – Stary Rynek, Poznań
13.07.-25.07.2021 – Plac marsz. Piłsudskiego, Warszawa
Dodatkowe informacje:
Kinga Przyborowska – kierownik Muzeum Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956
Tel. 663 866 412, e-mail: k.przyborowska@wmn.poznan.pl
Dr Piotr Grzelczak – Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Poznaniu
tel. 61 835 69 58, e-mail: piotr.grzelczak@ipn.gov.pl