E-KsięgarniaW dniach 14-16 listopada 2023 r. zespół Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, w ramach postępowania prowadzonego przez prokuratora OKŚZpNP w Lublinie, przeprowadził kolejny etap prac poszukiwawczych na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Unickiej w Lublinie. Ich celem było odnalezienie miejsc pochówku osób straconych w więzieniu na Zamku w Lublinie w latach 1945-1947.
W trakcie pierwszego dnia prac ujawniono pod współczesnym nagrobkiem kompletne szczątki należące do jednego mężczyzny. Były one złożone w worku foliowym i wkopane w głąb jamy grobowej. Z uwagi na defragmentację czaszki konieczna będzie jej rekonstrukcja, celem ustalenia ewentualnych obrażeń.
Drugiego dnia prowadzono badania w obrębie kolejnej współczesnej mogiły. Po podjęciu szczątków osób pochowanych w górnych pokładach, natrafiono na głębokości 2,20 m na obrys pierwotnej jamy grobowej. Niestety, po jej przebadaniu do poziomu warstwy naturalnej zalegającej na głębokość 3 m, nie ujawniono ludzkich kości. Prawdopodobnie szczątki poszukiwanych osób zostały ekshumowane w latach 60. XX w. podczas pogłębiania grobu pod wtórny pochówek i przeniesione w nieznane miejsce na cmentarzu.
Ostatniego dnia prac ujawniono pod współczesnym grobem luźne kości ludzkie należące do co najmniej pięciu osób. Prawdopodobnie była to pierwotnie mogiła więzienna, w której pogrzebano ofiary kilku egzekucji. W 1954 r. dokonano tam pochówku wtórnego i ekshumowano znajdujące się w grobie szczątki. Czynności te jednak wykonano niedbale. Podjęto wówczas większość kości długich oraz czaszki, które – podobnie jak w przypadku poprzedniego grobu – przeniesiono w nieznane miejsce. W mogile ujawniono pozostawione po ekshumacji dwie żuchwy z uzębieniem, fragmenty miednic, kręgi, żebra, kość ramienną i strzałkową oraz liczne kości stóp. Te ostatnie zachowały się w częściowym układzie anatomicznym.
Przy szczątkach ujawniono pojedyncze artefakty: fragment tkaniny i sprzączkę.
Szczątki kostne zostały przewiezione do Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej UM w Lublinie, gdzie zostaną poddane szczegółowym badaniom genetycznym oraz próbie identyfikacji genetycznej.
20.11.2023 r.
dr Artur Piekarz, OBPiI IPN w Lublinie
Fot. Róża Dylewska, BPiI; Łukasz Pasztaleniec, OBPiI IPN w Lublinie
