Nawigacja

Aktualności

W setną rocznicę powstania Policji Państwowej przypominamy postać komisarza Tadeusza Starzyńskiego

Obchodzony w tym roku jubileusz 100-lecia powstania Policji Państwowej jest doskonałą okazją do przypomnienia sylwetki Tadeusza Starzyńskiego, komisarza Komendy Głównej Policji Państwowej, oficera Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, cichociemnego.

Tadeusz Starzyński przed wybuchem II wojny światowej był komisarzem Komendy Głównej PP w Warszawie. We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany na stanowisko zastępcy naczelnika Urzędu Śledczego. Następnie dotarł do Francji, skąd ewakuowano go do Wielkiej Brytanii. Pod koniec 1942 r. zgłosił się do służby w kraju. Instruktor szkolący  cichociemnych, zrzucony pod Dobieszynem w nocy z 8 na 9 kwietnia 1944 r. Dostał przydział do Wydziału Kontrwywiadu i Bezpieczeństwa przy Sztabie Komendy Głównej AK. Po wojnie prawdopodobnie nadal pozostawał w konspiracji (Delegatura Sił Zbrojnych na Kraj, WiN). Został aresztowany przez UB w 1945 r. Poddano go brutalnemu śledztwu i torturom. Został skazany na 15 lat więzienia. W 1947 r. wyrok zmieniono na karę śmierci. Po amnestii zmniejszono mu wyrok do 15 lat więzienia. Sąd Najwyższy uchylił wcześniejsze wyroki i umorzył postępowanie karne wobec niego w 1958 roku.

W maju 2017 roku, w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci, Instytut Pamięci Narodowej pozyskał niezwykle cenne pamiątki po Tadeuszu Starzyńskim, wśród których znalazły się dokumenty urzędowe potwierdzające działalność i losy Starzyńskiego, m.in. książeczka stanu służby wojskowej wydana w 1932 r., legitymacja wydana przez Komendę Główną Policji Państwowej w 1936 r., legitymacja znaczka policyjnego, legitymacja odznaki pociągów pancernych, dokument zatwierdzający w maju 1943 r. dalszą służbę Starzyńskiego w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Z tzw. artefaktów warto wymienić sygnet z herbem Ślepowrona. Darczyńcą dokumentów była Heather Milligan z Edynburga, która wraz z mężem i synem Nickiem przyjechała do Polski, by osobiście przekazać pamiątki na ręce dyrektora Archiwum IPN Marzeny Kruk.

 

 

 

We wrześniu 2018 r. Instytut Pamięci Narodowej wraz z Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych, w murach dawnego więzienia mokotowskiego, zorganizował wystawę „Powrót Kapitana – Tadeusz Starzyński (1903-1970)”, podczas której zaprezentowano biogram głównego bohatera, napisany na podstawie dostępnych źródeł, opracowań oraz przekazanych do zasobu IPN dokumentów. Zaś 5 lutego 2019 r. Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie uroczyście obrała sobie za patrona kapitana Tadeusza Starzyńskiego. W gmachu Komendy odsłonięto tablicę upamiętniającą oficera Policji Państwowej.

 

Polecamy broszurę poświęconą Tadeuszowi Starzyńskiemu

oprac. Grzegorz Trzyna (Archiwum IPN), oprac. graficzne OAIPN Szczecin

do góry