Jak mówił prezes IPN Jarosław Szarek, Krzyże Wolności i Solidarności to forma uhonorowania tych osób i podziękowania za ich działalność. – Odznaczani dziś to ludzie reprezentujący jeden z najsilniejszy wtedy, w czasach Solidarności, region śląsko-dąbrowski – od Jastrzębia, Wodzisławia po Sosnowiec, Dąbrowę Górniczą i oczywiście Katowice. To cała historia lat 80., zmagań – wtedy o przywrócenie Solidarności, a tak naprawdę o wolną i niepodległą Polskę – powiedział Szarek PAP.
Przypomniał, że to w Katowicach w 1978 r. Kazimierz Świtoń zainicjował powstanie Wolnych Związków Zawodowych, a w kolejnych latach Śląsk – najbardziej uprzemysłowiony region kraju – wielokrotnie włączał się do walki o wolność. Symbolem tej walki są górnicy z kopalni Wujek – powiedział prezes. – Dzisiaj żyjemy w wolnej, niepodległej Polsce. To jest zasługa tych ludzi, o tym trzeba przypominać – podkreślił.
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony przez Sejm 5 sierpnia 2010 roku. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 roku przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Krzyż nadawany jest przez Prezydenta RP, na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL. Źródłem uchwalenia Krzyża Wolności i Solidarności jest Krzyż Niepodległości z II RP.
Osoby, które zostały odznaczone:
- Pan Ryszard Feliks Bieniek
- Pan Józef Karol Borszcz
- Pan Michał Eugeniusz Brewczyk
- Pan Janusz Mikołaj Ciecieręga
- Pan Leszek Jerzy Cieślik
- ksiądz Eugeniusz Józef Durczok
- Pan Henryk Marian Dworaczyk
- Pan Ludwik Emil Dziwis
- Pan Andrzej Emanuel Franiel
- Pan Lesław Frączek
- Pan Antoni Fułat
- Pan Józef Golis
- Pan Adam Gorszanów
- Pan Andrzej Franciszek Grela
- Pan Bogusław Andrzej Górski
- Pani Bożena Maria Hebrowska
- Pan Zdzisław Stanisław Janeczek
- Pan Witold Robert Janowicz
- Pan Jerzy Janz
- Pan Jarosław Roman Karkosz
- Pan Henryk Marian Kaśnicki
- Pan Adam Antoni Kawnik
- Pan Franciszek Andrzej Koprek
- Pan Andrzej Kurek
- Pani Barbara Janina Liczberska
- Pan Zygmunt Madej
- Pan Tadeusz Malarz
- Pan Stanisław Antoni Matonia
- Pan Bronisław Matusiewicz
- Pan Władysław Matysiak
- Pan Jan Tomasz Mazurkiewicz
- Pan Grzegorz Bogdan Mika
- Pani Danuta Maria Moryl
- Pan Tomasz Michał Mróz
- Pan Andrzej Edward Mrzygłód
- Pan Stanisław Nadolny
- Pan Jerzy Bronisław Nikodem
- Pan Erwin Jerzy Nowak
- Pani Irena Paulina Nowak
- Pan Włodzimierz Jan Ochman
- Pan Krzysztof Jan Piętak
- Pan Wojciech Jerzy Poczachowski
- Pan Henryk Paweł Potempa
- Pan Piotr Paweł Potempa
- Pan Marian Stanisław Religa
- Pan Robert Rychel
- Pan Marian Władysław Rzepa
- Pan Wiesław Edward Sabatowski
- Pan Ryszard Stefan Skubek
- Pan Józef Franciszek Skrzek
- Pan Witold Marek Słowik
- Pan Jan Bolesław Sorek
- Pan Marian Henryk Szmidt
- Pan Kazimierz Trzonkowski
- Pan Ireneusz Józef Wątor
- Pan Jerzy Stefan Wieczorek
- Pan Władysław Wieczorek
- Pan Leszek Tadeusz Wilk
- Pan Antoni Włoch
- Pan Henryk Wodniok
- Pan Krzysztof Bogusław Wojciechowski
- Pan Arkadiusz Robert Zapiór
- Pan Jacek Tadeusz Zommer
Pośmiertnie:
- Pan Tadeusz Janas
- Pan Andrzej Kisieliński
- Pan Ryszard Kowalski
- Pan Alojzy Władysław Mzyk
- Pani Maria Wiktor
- Pan Józef Wisniewski