Nawigacja

Aktualności

Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019

  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Iwona Spałek (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Aleksandra Wierzchowska (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)
  • Prezentacja albumu „Nowogródczyzna naszych ojców” – Warszawa, 26 marca 2019. Fot. Piotr Życieński (IPN)

We wtorek 26 marca 2019 r. w warszawskim  Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia zaprezentowany został nowy album IPN „Nowogródczyzna naszych ojców”.

Rozmowę z dr. Kazimierzem Krajewskim (autorem publikacji) i dr. Grzegorzem Rąkowkim poprowadził dr Tomasz Łabuszewski.

– W Oddziale IPN Warszawa została stworzona seria wydawnictw „Dopalanie Kresów”, której tematem jest badanie historii terenów wschodnich II Rzeczpospolitej. W serii ukazało się już wiele różnych publikacji, zarówno o charakterze naukowym, monograficznym, źródłowym, jak i albumowym. Obecny dziś na spotkaniu dr Grzegorz Rąkowski jest autorem serii albumowej poświęconej rezydencjom kresowym, w której to serii w tym roku ukaże się drugi tom poświęcony województwu nowogródzkiemu, a dalsze są w trakcie opracowywania – powiedział, rozpoczynając spotkanie, dr Tomasz Łabuszewski.  

Autor publikacji dr Kazimierz Krajewski podziękował licznym osobom i instytucjom, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do powstania publikacji, a następnie zaprezentował fotografie, które nie znalazły się w książce.

– Zawartość albumu jest zaledwie wyimkiem z dużego materiału, który na przestrzeni dziesięciu lat udało się zebrać.  Nie da się zbudować tego rodzaju publikacji z jednego zbioru. Korzystałem z szeregu placówek archiwalnych, które są wymienione na stronie redakcyjnej. Ale przede wszystkim podstawą albumu są zbiory osób prywatnych, którym chcę szczególnie podziękować. Tych osób jest kilkadziesiąt. W większości są wymienione w albumie – zaznaczył dr Krajewski.

– Album ukazuje Nowogródczyznę jako fragment państwa polskiego. Chciałem pokazać ją inaczej, niż ma to miejsce w przypadku innych albumów kresowych. Zazwyczaj mamy do czynienia ze zdjęciami pokazującymi zabytki albo krajobrazy. Ja, nie rezygnując z takich obrazów, chciałem zaprezentować to miejsce od strony tętniącego tam życia. Album pokazuje życie społeczne, administracyjne, ludzi, którzy odegrali jakąś ważną rolę, np. wojewodów, administratorów, zarządców, wojsko, policję, strażaków, harcerzy i przede wszystkim mieszkańców przy codziennej pracy i świętujących. Publikacja pokazuje też Nowogródczyznę jako krainę chrześcijańską, gdzie żyją obok siebie przedstawiciele różnych nacji i religii – tłumaczył autor.

– Autor przez kilkadziesiąt lat rozwijał swoje zainteresowanie Kresami, ma imponującą kolekcję zdjęć, militariów itp. To, że udało się zgromadzić, wyeksponować i pięknie opisać codzienne życie na Nowodgródczyźnie w okresie międzywojennym, jest ogromnym walorem tej książki. Nieczęsto się zdarza, aby w tak pięknych publikacjach ukazywane były różne aspekty codzienności, życie religijne, nauka, służba wojskowa, działalność urzędnicza itp. Otrzymaliśmy wspaniałą panoramę Ziemi Nowogródzkiej. Dzięki temu publikacja jest jednym z najbardziej fascynujących dzieł kresowych – powiedział z kolei dr Grzegorz Rąkowski.

 

 

Album „Nowogródczyzna naszych ojców” poświęcony jest Ziemi Nowogrodzkiej w latach międzywojennych. Pokazuje odbudowę regionu zrujnowanego przez dwie wojny – światową i bolszewicką, polskie życie społeczne i gospodarcze, administrację, szkoły i działalność oświatową, życie kulturalne i religijne, sądy, policję, straż pożarną, koleje, jednostki Wojska Polskiego stacjonujące na tym terenie.  Na  starych  fotografiach  przedstawiono  też  życie  codzienne  mieszkańców,  ludzi  przy codziennej pracy i przy święcie. Ujrzymy też osoby odgrywające istotną rolę w życiu województwa nowogródzkiego. Zobaczymy  Nowogródczyznę  jako  jeden  z  elementów  państwa polskiego, jedno z jej siedemnastu województw, uczestniczących w całości funkcjonowania złożonego mechanizmu Rzeczypospolitej.

Na kartach albumu przewijają się postacie najważniejsze w dwudziestowiecznych dziejach Polski, które pojawiały się na Nowogródczyźnie – naczelnik państwa Józefa Piłsudski, prezydenci Stanisław Wojciechowski, Ignacy Mościcki i Władysław Raczkiewicz, marszałek Edward Rydz-Śmigły, gen. Władysław Anders i wielu innych.

Lektura albumu uzmysławia, że tamten świat został zmieciony przez sowiecki i niemiecki potop jak legendarna  Atlantyda.  Dwory  zostały  spalone,  świątynie  –  zniszczone  lub  odebrane  wiernym.

Ludzie, którzy mieszkali wówczas na Nowogródczyźnie, padli ofiarą dwóch systemów totalitarnych, niemieckiego narodowego socjalizmu i rosyjskiego komunizmu – polegli, zostali zamordowani, zesłani do obozów koncentracyjnych i łagrów, wygnani z ojcowizny, umierali na emigracyjnej tułaczce, a w dzisiejszej Polsce są niemal zupełnie zapomniani.

 

do góry