E-Księgarnia
Pięć Prawd Polaków to przesłanie, które ma już 80 lat. Zostało ustanowione na Zjeździe Polaków mieszkających w Niemczech 6 marca 1938 roku. Był to uniwersalny manifest trwania polskości, czerpiącej siłę z wierności narodowej tożsamości i wiary oraz służby Ojczyźnie i poczuciu obowiązku wobec niej.
1 .Jesteśmy Polakami
2. Wiara Ojców naszych wiarą dzieci naszych
3. Polak Polakowi bratem
4. Co dzień Polak narodowi służy
5. Polska naszą Matką, nie wolno o Matce mówić źle
Osiemdziesiąt lat temu odbył się Berliński Kongres Polaków, jedno z najważniejszych wydarzeń integrujących Polaków w Niemczech. Wydarzenie to było dla naszych rodaków mieszkających za zachodnią granicą manifestacją odwagi i wiary. Nasi rodacy zwarli szeregi w okresie ogromnego zagrożenia ze strony agresywnej niemieckiej władzy i narodowosocjalistycznej idei, przepełnionej nienawiścią do wszystkiego co polskie. Dziś możemy spojrzeć na wydarzenia, które nastąpiły po kongresie. Tydzień później II Rzesza zawładnęła Austrią, rok później Czechosłowacją, aż w końcu postanowiła zająć Polskę, która 1 września 1939 roku podjęła próbę zatrzymania wojennej machiny Hitlera.
W przeddzień rocznicy kongresu w Berlinie w siedzibie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Opolu otwarta została wystawa „Prawdy Polaków. Manifestacja odwagi i wiary”, przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej. Na wystawie przedstawiono historię Związku Polaków w Niemczech, zilustrowano przygotowania do Kongresu i jego przebieg oraz przyjęte na Kongresie Prawdy Polaków. Wystawa została zaprojektowana przez Delegaturę IPN w Opolu w języku polskim i niemieckim. Ukazuje wpływ nowo powstałej II Rzeczypospolitej na życie Polaków w Niemczech i ich manifestacje polskości, zarówno na etnicznie polskich obszarach, jakimi były ziemie nad Odrą czy nad Bałtykiem, jak i na terytorium Niemiec środkowych i zachodnich.
W uroczystości otwarcia wystawy wziął udział prezes IPN dr Jarosław Szarek.
– Miejsce prezentacji wystawy IPN nie jest przypadkowe: Tu, na Opolszczyźnie, nasi rodacy skupieni w „Rodle” dowodzili, że tylko w łączności z Polską śląski lud może najlepiej rozwinąć swe zalety rozumu i serca, charakteru i zdolności artystycznych – zauważył Prezes IPN, który w swoim wystąpieniu zwrócił także uwagę na późniejsze losy Polaków spod znaku Rodła, czyli działaczy Związku Polaków w Niemczech, mówiąc, że cena wierności Pięciu Prawdom Polaków była wysoka: wbita w dokumenty niemiecka pieczątka „Uwaga Polak”, rozbite szyby, represje, listy proskrypcyjne, a w końcu rozstrzeliwania czy niemieckie obozy koncentracyjne.
Prezes IPN porównał berlińskie przesłanie Polaków z 1938 roku do słów Papieża Jana Pawła II, który w 1991 r., mówiąc o niezbywalnym i niepodważalnym prawie do życia, użył słów: „To jest moja Matka, ta Ojczyzna”. – Czy w tych słowach nie pobrzmiewa echo Pięciu Prawd Polaków? Czy dzisiaj są one świadectwem pokolenia, które bezpowrotnie pochłonął brunatny i czerwony totalitaryzm, czy aktualnym zobowiązaniem? – zauważył Jarosław Szarek.
Po otwarciu wystawy rozpoczęła się sesja naukowa „Związek Polaków w Niemczech i jego członkowie w dwudziestoleciu międzywojennym i w czasie II wojny światowej” (program), przygotowana przez Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu. Prelegentami byli: prof. Piotr Pałys, dr Łukasz Wolak, prof. Michał Lis oraz dr Bernard Linek.
Prof. Pałys w swoim wystąpieniu podkreślił za prezesem Szarkiem wagę pentalogu, który powinien w sercu nosić każdy Polak, nie tylko ten mieszkający poza granicami kraju. Zwrócił również uwagę na solidaryzm obecny zarówno w strukturach Związku, jak i wśród jego członków. Związek, pomimo różnic doktrynalnych, wyciągał pomocną dłoń do posiadających polskie pochodzenie, szczególnie prześladowanych przez Niemców po dojściu Hitlera do władzy Żydów i komunistów.
Przygotowania do organizacji i przebieg samego Kongresu zreferował dr Łukasz Wolak. Wystąpienie wzbogacone było licznymi cytatami. Prof. Michał Lis opowiedział o losach członków Związku Polaków podczas II wojny światowej, a prof. Bernard Linek poruszył temat stosunku władz niemieckich do Związku Polaków.
