E-Księgarnia
8 lutego 2018 w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki „Przystanek Historia”, odbyła się dyskusja wokół publikacji Witolda Bagieńskiego Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961.
Udział wzięli:
- dr Witold Bagieński – Archiwum IPN, autor
- dr hab. Sławomir Cenckiewicz – dyrektor Wojskowego Biura Historycznego im. gen. broni Kazimierza Sosnkowskiego
- prof. dr hab. Andrzej Paczkowski – Instytut Studiów Politycznych PAN
- dr Władysław Bułhak – Instytut Pamięci Narodowej – prowadzenie
Zapis dyskusji:
Wywiad cywilny stanowił integralną część organów bezpieczeństwa Polski Ludowej i miał ściśle wytyczone pole działania. Głównym zadaniem jednostek UB i SB działających w kraju było kontrolowanie społeczeństwa i zwalczanie wroga wewnętrznego, czyli przeciwników władz komunistycznych. Rola wywiadu polegała na walce z wrogami zewnętrznymi i obserwowaniu sytuacji w środowiskach, które mogły podejmować próby wspierania krajowych przeciwników systemu. Jednostka ta realizowała też zadania, które służyły zmniejszeniu zapóźnienia gospodarczego względem krajów zachodnich. Priorytety te wynikały z oczekiwań decydentów partyjnych i były ściśle związane z polityką zagraniczną PRL. Z reguły tam, gdzie kończyło się pole działania dyplomacji i oficjalnych agend państwa, zaczynało się pole działania służby wywiadowczej. Niekiedy obszary dyplomacji i szpiegostwa silnie się ze sobą wiązały lub przenikały się wzajemnie.
W publikacji Witolda Bagieńskiego przedstawiono pierwszych 15 lat dziejów wywiadu cywilnego Polski Ludowej, opisane zostały: ewolucja jego struktury organizacyjnej, celów i obszarów działania, metody pracy, a także funkcjonariusze i ich agenci. Jest to pierwsze tak obszerne opracowanie dotyczące jednej z najważniejszych jednostek operacyjnych centrali bezpieki.