Nowe upamiętnienie ma formę podkładu kolejowego, wykonanego z brązu, na którym widnieje inskrypcja „Ofiarom komunizmu i imperializmu rosyjskiego odpowiedzialnego za zbrodnie przeciwko ludzkości wobec narodów Europy Środkowo-Wschodniej”.
– Stoimy przed pomnikiem Polaków pomordowanych na Wschodzie, dzisiaj ten pomnik uzyska dodatkowy element – element, którym będziemy wspominać i czcić pamięć wszystkich ofiar tego zbrodniczego państwa, jakim jest Rosja, ofiar z krajów Europy środkowej i wschodniej.
– mówił podczas uroczystości zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Karol Polejowski. Uroczystość odbyła się w pierwszą rocznicę napaści Rosji na Ukrainę, o czym przypomniał wiceprezes IPN.
– 24 lutego 2022 roku obudziliśmy się w nowej sytuacji. Rosja pokazała w całej pełni swoje agresywne, imperialne oblicze. Ale czy mogło być to zaskoczeniem dla nas, mieszkańców krajów państw Europy Środkowo-Wschodniej? Nie było to zaskoczeniem, Rosja jest imperium, Rosja kultywuje tradycje z XIX i XX wieku
– zaznaczył. Dodał, że dzięki nowemu elementowi pomnika Poległym i Pomordowanym na Wschodzie „będziemy czcić pamięć wszystkich ofiar tego zbrodniczego państwa, jakim jest Rosja, ofiar z krajów Europy Środkowej i Wschodniej”.
Obecny na uroczystości Wasyl Zwarycz, ambasador Ukrainy w Polsce podkreślił:
– Dzisiaj oddajemy hołd milionom ofiar pomordowanych przez reżim komunistyczny, przez reżim rosyjskiego imperializmu zeszłego wieku, ale też i w tym wieku, niestety, rosyjski neoimperializm dalej pokazuje swoją zbrodniczą twarz
Wśród zgromadzonych przy pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie znaleźli się m. in. wicemarszałkowie Senatu – Bogdan Borusewicz oraz Sejmu – Małgorzata Gosiewska, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, doradca prezydenta RP Marek Rymsza. Uroczystemu odsłonięciu towarzyszyła modlitwa i złożenie wieńców pod pomnikiem.
Dzień wcześniej w Sejmie RP odbyła się międzynarodowa konferencja „Imperializm spod znaku dwugłowego orła i czerwonej gwiazdy. Ofiary komunizmu i imperializmu rosyjskiego w XX w.” zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej.