E-Księgarnia
W środę 3 sierpnia 2022 r. przed tablicą pamięci przy ul. Żelaznej w Warszawie odbyła się uroczystość upamiętniająca jedno z pierwszych powstańczych zwycięstw, podnoszących na duchu oraz dających walczącym nadzieję na pokonanie wroga.
3 sierpnia 1944 roku u zbiegu ulic Żelaznej i Chłodnej dowodzeni przez kapitana Gustawa Billewicza „Sosnę” żołnierze batalionu „Chrobry I” przypuścili udany szturm na umocniony posterunek niemieckiej żandarmerii „Nordwache”. Powstańcom udało się zdobyć budynek i wziąć do niewoli kryjących się w żelbetowym bunkrze Niemców. Uwolnili przetrzymywanych w piwnicach kilkudziesięciu cywilów i przejęli tak potrzebną do walki broń, amunicję i umundurowanie.
Ten do niedawna mało znany epizod powstania uczcili uczestnicy uroczystości zorganizowanej z inicjatywy wicemarszałek Sejmu Małgorzaty Gosiewskiej oraz szefa Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka. W wydarzeniu wziął udział zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, który odczytał skierowany do uczestników list prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego.
„Nierówna to była walka. Powstańcom brakowało broni, ale nie brakowało męstwa i determinacji. Niejeden raz ich nieprawdopodobny heroizm pozwalał im odnosić sukcesy” – napisał w liście prezes IPN. Przypomniał dalsze losy batalionu „Chrobry I”, który walczył na Woli, Starym Mieście i w Śródmieściu, a jego szlak bojowy, znaczony licznymi ofiarami, wiódł przez tak charakterystyczne punkty Warszawy, jak Ogród Krasińskich, Arsenał czy Pasaż Simonsa, który po niemieckim nalocie 31 sierpnia stał się dla wielu powstańców mogiłą. Dr Nawrocki zaznaczył, że po wojnie, w zniewolonej przez komunistów Polsce liczni powstańcy „zamiast należnych honorów i chwały doświadczali represji, nierzadko tortur i śmierci”.
Prezes IPN podkreślił w liście, że „wielki zryw z sierpnia i września 1944 roku to ważny element składowy współczesnej polskiej tożsamości”. Dlatego tak istotna jest dbałość o pamięć. „Dzisiejsza uroczystość jest pięknym dowodem na to, że pamiętamy o naszych bohaterach” – napisał.
Podczas uroczystości odśpiewano Hymn Narodowy, a po przemówieniach okolicznościowych odmówiona została modlitwa za poległych. Na zakończenie uczestnicy złożyli wieńce pod tablicą pamięci.