Obchody rozpoczęło odsłonięcie tablicy pamiątkowej poświęconej marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, umieszczonej na ścianie budynku Centralnego Ośrodka Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie. Tablica, sfinansowana przez Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN, odsłonięta została w 31. rocznicę powołania formacji i 87. rocznicę śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego. W ceremonii uczestniczyli Komendant Główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga, Komendant COSSG płk SG dr Piotr Boćko, przedstawiciele lokalnych władz samorządowych oraz zaproszeni goście.
W swoim wystąpieniu podczas uroczystości prezes IPN przypomniał okoliczności w jakich powstawały jednostki przeznaczone do obrony granic w okresie odbudowy Polski po latach zaborów. – W 1924 roku zdobycie miejscowości Stołpce przez dywersantów sowieckich było zaledwie jednym z 200 przykładów dywersyjnych działań inspirowanych ze Związku Sowieckiego, które miały zniszczyć odradzające się po 123 latach niewoli polskie państwo. II RP zareagowała wówczas powołaniem elitarnej jednostki wojskowej – Korpusu Ochrony Pogranicza – która miała chronić granice II RP – mówił dr Nawrocki. Dodał, że jeszcze przed wojną, w roku 1939 funkcjonariusze już wówczas Straży Granicznej chronili także zachodnie granice II RP, na przykład podczas obrony Przełęczy Jabłonkowskiej czy walk na Pomorzu.
– Po 1 września strażnicy graniczni bronili polskiej niepodległości, po 17 września stawali dzielnie w zderzeniu z Armią Czerwoną. Płacili najwyższą cenę na polu bitwy, ale też w miejscach kaźni, w tym w Katyniu. Mija blisko 100 lat od tamtych wydarzeń, a wy wciąż wypełniacie obowiązek względem Ojczyzny i Państwa Polskiego – podkreślił prezes IPN, zwracając się do dowództwa i funkcjonariuszy Straży Granicznej.
O Józefie Piłsudskim, patronie Ośrodka Szkolenia SG i bohaterze odsłoniętej tablicy powiedział: – To wielki talent strategiczny, żołnierski, polityczny, człowiek o błyskotliwym intelekcie, ale intelekcie nieoderwanym od twardej rzeczywistości. To także mąż stanu, który miał wielką wrażliwość historyczną, który potrafił czytać historię nie tylko dla dat, nazwisk i wydarzeń, ale także dlatego, że dzięki historii potrafił projektować i programować przyszłość Rzeczypospolitej.
– Dzisiejsza wspaniała uroczystość pokazuje, że Straż Graniczna w zgiełku codziennego wypełniania obowiązków wobec infrastruktury i bezpieczeństwa państwa, nie zapomina historii i pamięci. Niech żyje Polska, niech żyją ci, którzy historię Polski pisali, ale też ci, którzy historię Polski piszą dzisiaj – podsumował prezes IPN dr Karol Nawrocki.
Po uroczystości w koszalińskiej katedrze odprawiona została msza św. w intencji funkcjonariuszy SG. Następnie odbył się apel z okazji 31. rocznicy powołania formacji oraz uroczysta promocja oficerska, do której przystąpiło 155 funkcjonariuszy.
W tej części wydarzenia wziął udział prezydent RP Andrzej Duda z małżonką Agatą Kornhauser-Dudą. Prezydent wskazał na szczególną wagę służby w Straży Granicznej w ostatnich latach, w okresie pandemii, ataków hybrydowych na wschodnią granicę oraz wyzwań związanych z przybyciem uchodźców wojennych z Ukrainy. – Spotykamy się tu, kiedy od ponad dwóch lat służba w polskiej Straży Granicznej wymaga szczególnej odpowiedzialności i wiąże się ze zwiększonym ryzykiem. Jesteśmy tu, by oddać Państwu wyrazy szacunku ze strony Rzeczypospolitej – powiedział. – Dziękuję, że z dumą nosicie polski mundur. Obroniliście naszą granicę i nasze oblicze wobec partnerów z UE – podkreślił. – Dziękuję, że okazaliście wielkie serce i zrozumienie naszym sąsiadom z Ukrainy. To, że stworzyliśmy taką relację z naszymi sąsiadami, będzie na pokolenia – powiedział prezydent Duda.
Polecamy publikacje IPN
Portal IPN na temat Korpusu Ochrony Pogranicza
kop.ipn.gov.pl