Nawigacja

Aktualności

40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021

W uroczystościach rocznicowych wziął udział dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.

40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)
40. rocznica strajku okupacyjnego w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej – Warszawa, 28 listopada 2021. Fot. Sławek Kasper (IPN)

W 40. rocznicę strajku w WOSP zorganizowano szereg uroczystości upamiętniających to wydarzenie. W niedzielę, 28 listopada 2021 o godz. 10.00 w hotelu IBIS w al. Solidarności 165, rozpoczęła się konferencja z udziałem historyków i działaczy opozycji antykomunistycznej. W południe nastąpiło uroczyste złożenie kwiatów przed tablicami zawieszonymi na elewacji Szkoły Głównej Służby Pożarniczej: tablicą upamiętniającą rocznicę proklamacji i brutalnego stłumienia strajku oraz przed tablicą ku czci bł. ks. Jerzego Popiełuszki – spowiednika i duchowego opiekuna protestujących. Następnie uczestnicy uroczystości rocznicowych udali się na teren parafii pw. św. Stanisława Kostki, by złożyć kwiaty jego na grobie. Zwieńczeniem obchodów była uroczysta msza św. w intencji uczestników strajku, sprawowana o godz. 13:00 w kościele, w którym błogosławiony kapłan pełnił posługę aż do dnia swojej męczeńskiej śmierci.

Organizatorem obchodów rocznicowych był Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz p. Aleksander Zblewski, który w czasie strajku był studentem III roku i zajmował się kwestiami związanymi z propagandą. Instytut Pamięci Narodowej reprezentował zastępca prezesa, dr Mateusz Szpytma. List do uczestników uroczystości skierował prezes IPN dr Karol Nawrocki, który napisał:

Władze uznały ten strajk za przekroczenie pewnej bariery – w ich optyce „Solidarność” wkroczyła na teren resortu spraw wewnętrznych. W tej sytuacji, pomimo prowadzonych rozmów, szanse na pomyślne zakończenie protestu były znikome. 2 grudnia 1981 r. przy użyciu jednostek specjalnych przeprowadzono pokazową pacyfikację szkoły. Siłowe rozwiązanie z wykorzystaniem helikoptera i oddziału antyterrorystów zakończyło strajk WOSP, lecz znaczna część podchorążych kontynuowała protest w murach Politechniki Warszawskiej, aż do momentu wprowadzenia stanu wojennego.

Za obronę wartości, w które wierzyli, strajkujący zapłacili wysoką cenę. Wielu z nich zostało pozbawionych możliwości kształcenia się na dotychczasowym poziomie, gdyż warunkiem przyjęcia do nowo otwartej Szkoły Głównej Służby Pożarniczej było podpisanie lub otrzymanie deklaracji lojalności. Przed odmawiającymi jej złożenia podchorążymi została zamknięta droga do promocji oficerskiej, a często do bycia strażakiem. Niestety, ta niesprawiedliwość nie została do tej pory wyrównana.

***

W nocy z 24 na 25 listopada 1981 r. podchorążowie Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej, wspierani przez część pracowników uczelni, rozpoczęli protest okupacyjny w obronie statusu swojej szkoły. Zgodnie z planowaną nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym WOSP miała stać się uczelnią wojskową, a nie – jak dotychczas – cywilną, choć podległą Ministerstwu Spraw Wewnętrznych. Studenci obawiali się, że po tej zmianie mogliby zostać wykorzystani do tłumienia protestów społecznych, tak jak ich poprzednicy w marcu ’68. Strajk, do którego przystąpiło ponad 90 procent słuchaczy, zakończył się 2 grudnia 1981 r. użyciem siły przez komunistyczne władze. Pacyfikacja strajku okazała się nie tylko likwidacją protestu, ale także ostatecznym sprawdzianem przed wprowadzeniem stanu wojennego. 

Zapraszamy do obejrzenia filmu pt.: „Próba generalna” opowiadającego historię tych wydarzeń. Film dostępny w całości na IPNtv.

Film „Próba generalna” z 2011 r.; realizacja: Anna T. Pietraszek, Mirosław Jabłoński, Michał Kurkiewicz, Leszek Rysak, Konrad Starczewski. Opracowanie muzyczne: Michał Kulenty. Dostępny w całości na IPNtv.

do góry