Nawigacja

Aktualności

Czerwiec 1956 w publikacjach Instytutu Pamięci Narodowej

 

NOWOŚCI

 

Stanisław Jankowiak, Rafał Kościański, Rafał Reczek

28 June 1956 in Poznań. One of the first months of Polish freedom

Instytut Pamięci Narodowej – Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań–Warszawa 2021, 328 s. 

Publikacja 28 Czerwca 1956 r. w Poznaniu. Pierwszy z polskich miesięcy wolności została przygotowana w języku angielskim dzięki współpracy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Wydziału Historii UAM w Poznaniu. Intencją autorów tego monograficznego opracowania jest propagowanie wiedzy o pierwszym w komunistycznej Polsce wybuchu robotniczego niezadowolenia. Publikacja wpisuje się w działania naukowe, edukacyjne i popularyzatorskie mające na celu coraz pełniejsze przedstawienie wiedzy na temat przyczyn, przebiegu i konsekwencji Protestu Poznańskich Robotników z 28 czerwca 1956 r., które przyczynią się do upamiętnienia tego wydarzenia oraz stanowią próbę oddania czci wszystkim, którzy w Poznaniu walczyli i zginęli, w imię wolności jednostki oraz prawa narodów do decydowania o swoim losie. Nakreślono proces, który doprowadził do erupcji społecznego niezadowolenia. Istotnym elementem książki jest przedstawienie reakcji na Poznański Czerwiec świata zachodniego oraz państw bloku komunistycznego. Ważnym komponentem publikacji są materiały ikonograficzne. Uzupełnieniem całości jest edycja z komentarzem naukowym szesnastu dokumentów źródłowych.

 

Publikacja nie jest przeznaczona do sprzedaży.

 

Stanisław Jankowiak, Rafał Kościański, Rafał Reczek

28. Juni 1956 in Posen. Der erste der polnischen Monate der Freiheit

Instytut Pamięci Narodowej – Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań–Warszawa 2021, 360 s. 

Publikacja 28 Czerwca 1956 r. w Poznaniu. Pierwszy z polskich miesięcy wolności została przygotowana w języku niemieckim dzięki współpracy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu oraz Wydziału Historii UAM w Poznaniu. Intencją autorów tego monograficznego opracowania jest propagowanie wiedzy o pierwszym w komunistycznej Polsce wybuchu robotniczego niezadowolenia. Publikacja wpisuje się w działania naukowe, edukacyjne i popularyzatorskie mające na celu coraz pełniejsze przedstawienie wiedzy na temat przyczyn, przebiegu i konsekwencji Protestu Poznańskich Robotników z 28 czerwca 1956 r., które przyczynią się do upamiętnienia tego wydarzenia oraz stanowią próbę oddania czci wszystkim, którzy w Poznaniu walczyli i zginęli, w imię wolności jednostki oraz prawa narodów do decydowania o swoim losie. Nakreślono proces, który doprowadził do erupcji społecznego niezadowolenia. Istotnym elementem książki jest przedstawienie reakcji na Poznański Czerwiec świata zachodniego oraz państw bloku komunistycznego. Ważnym komponentem publikacji są materiały ikonograficzne. Uzupełnieniem całości jest edycja z komentarzem naukowym szesnastu dokumentów źródłowych.

 

Publikacja nie jest przeznaczona do sprzedaży.

 

„Biuletyn IPN” nr 6/2021 – Poznański Czerwiec ’56

Minęło 65 lat od poznańskiej rewolty w Czerwcu 1956 roku. Przypominamy ten wielki bunt Poznaniaków. Bunt, który na transparentach wołał: Chleba i wolności! Ale też bunt, który na zdobytym gmachu komunistycznej partii wywiesił radykalne żądanie: Śmierć zdrajcom! Strajk, który objął niemal wszystkich poznańskich robotników, demonstracja w ścisłym centrum z udziałem co najmniej 100 tys. osób, zdobyte budynki Miejskiej Rady Narodowej, Komitetu Wojewódzkiego PZPR, Komendy Wojewódzkiej MO i więzienia przy Młyńskiej, krwawe walki w sąsiedztwie gmachu Wojewódzkiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Publicznego przy Kochanowskiego, wreszcie wojskowa pacyfikacja jednego z największych polskich miast, która pociągnęła za sobą kilkadziesiąt ofiar i setki rannych – to wszystko składa się na bilans tragicznego Czerwca ’56.

W numerze ukazujemy też strajki z Czerwca 1976 r., które zainicjowały nową opozycję antykomunistyczną w PRL. Co ciekawe, strajki te objęły nie tylko miasta, które zachowały się w zbiorowej pamięci: Ursus, Radom i Płock…

Do „Biuletynu IPN” dołączyliśmy płytę DVD z filmem Poznań 56 w reżyserii Filipa Bajona.

 

 

POLECAMY TAKŻE

 

Piotr Grzelczak

Poznański Czerwiec 1956. Walka o pamięć w latach 1956–1989

Wydawnictwo Nauka i Innowacje – Instytut Pamięci Narodowej, Poznań 2016, 584 s.  

Autor nie poprzestaje na zebraniu i usystematyzowaniu dotychczasowego, mocno rozproszonego materiału wspomnieniowego, przywołaniu licznych artykułów prasowych, dzieł literackich oraz niezwykle bogatej spuścizny archiwalnej, ale idzie o krok dalej, krytycznie analizując zebrane informacje i stawiając własne tezy.

 

Jerzy Eisler

„Polskie miesiące”, czyli kryzys(y) w PRL

Warszawa 2008, 232 s. (seria „Monografie”, t. 47)

Książka prof. Jerzego Eislera jest efektem wieloletnich przemyśleń dotyczących specyficznego „polskiego kalendarza”, czyli wydarzeń, do których doszło w naszym kraju w czerwcu i październiku 1956 r., w marcu i sierpniu 1968 r., grudniu 1970 r., czerwcu 1976 r., sierpniu 1980 r. oraz grudniu 1981 r. Autor zastanawia się, czym były poszczególne „polskie miesiące”, co je łączy, a czym się różniły. Książka pokazuje wydarzenia i sytuację w Polsce we wskazanych miesiącach pod różnymi kątami: analizuje, w jakim stopniu stanowiły przełom w historii PRL, czy były wyrazem społecznego protestu, jaką rolę odegrała w każdym z nich prowokacja polityczna. Wiele miejsca poświęcono także stanowisku Kościoła katolickiego wobec opisywanych wydarzeń oraz podejściu do nich Związku Radzieckiego.

POBIERZ PDF

 

Jerzy Eisler

The “Polish Months”. Communist-ruled Poland in Crisis

tłumaczenie na jęz. angielski Jerzy Giebułtowski, Warszawa 2019, 248 s.

Anglojęzyczna wersja książki Polskie miesiące, poświęconej kryzysom społeczno-politycznym w PRL, począwszy od poznańskiego Czerwca ’56.

 

Rafał Reczek

Życie społeczno-polityczne w Wielkopolsce w latach 1956–1970

Instytut Pamięci Narodowej – Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2008, 454 s. + 10 s. wkł. zdj.

Praca ukazuje nieznane dotychczas karty najnowszej historii regionu. Dzieje Wielkopolski w latach 1956–1970 wpisują się w wydarzenia, których widownią była cała Polska. Przemiany, które nastąpiły po Październiku 1956, zapoczątkował bowiem zryw poznańskich robotników, manifestujących swoje niezadowolenie.

 

Poznański Czerwiec 1956. Uwarunkowania – przebieg – konsekwencje

red. Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Instytut Pamięci Narodowej – Instytut Historii UAM, Poznań 2007, 290 s.

Zbiór tekstów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej w Poznaniu w 50. rocznicę Czerwca 1956, prezentujących nieznane dotąd fakty i opinie.

POBIERZ PDF

 

Poznański Czerwiec 1956

red. nauk. Stanisław Jankowiak i Agnieszka Rogulska, Warszawa 2002, 103 s. (seria „Konferencje”, t. 2)

Autorzy tekstów analizują pomijane dotychczas wątki, jak sytuacja w więziennictwie, reakcje społeczeństwa polskiego na wydarzenia w Poznaniu oraz komentarze prasy krajowej i zagranicznej. Ich ustalenia potwierdzają tezę, że poznański Czerwiec był początkiem walki o demokratyzację życia w Polsce.

 

Poznański Czerwiec 1956. Wybór dokumentów, t. 1

wybór i oprac. Stanisław Jankowiak, Rafał Kościański, Edmund Makowski, Rafał Reczek, Poznań 2012, 599 s.

Historia robotniczego protestu na ulicach Poznania należy obok Powstania Wielkopolskiego do najważniejszych wydarzeń minionego wieku. Pamięć o nich jest przechowywana w rodzinach uczestników, kultywowana przez władze samorządowe, ośrodki kulturalne i wiele osób prywatnych, zaangażowanych w upamiętnianie czynów niepodległościowych.

POBIERZ PDF

 

Poznański Czerwiec 1956. Wybór dokumentów, t. 2

wybór, wstęp i oprac. Stanisław Jankowiak, Rafał Kościański, Rafał Reczek, Poznań 2016 (seria „Studia i Materiały Poznańskiego IPN, t. 38)

Publikacja źródłowa ma uzupełniać i popularyzować naszą wiedzę na temat Poznańskiego Czerwca 1956 r. Do rąk Czytelnika autorzy oddają wybór dokumentów prezentujących sytuację w poznańskich zakładach pracy, przebieg protestu i jego skutki, a także płytę z bogatą dokumentacją fotograficzną i nagraniami dźwiękowymi.

 

„My głodujemy – my chcemy chleba”. Poznański czerwiec 1956 r. w listach opublikowanych w Biuletynach Biura Listów Komitetu do Spraw Radiofonii „Polskie Radio”

wybór i oprac. Grzegorz Majchrzak, red. Karolina Bittner, wstęp Karolina Bittner, Grzegorz Majchrzak i Przemysław Zwiernik, Poznań 2011, 96 s. (seria „Studia i materiały poznańskiego IPN”, t. 15)

Publikacja zawiera wybór listów dotyczących Poznańskiego Czerwca 1956 r., opublikowanych w Biuletynach Biura Listów Komitetu do Spraw Radiofonii „Polskie Radio”. Prezentowane źródła oddają stosunek Polaków zarówno do wystąpienia robotników w Poznaniu, jak i władz PRL. Są odpowiedzią społeczeństwa na propagowany przez rządzących obraz Poznańskiego Czerwca 1956 r.

 

Rozstrzelana nadzieja. Poznański Czerwiec 1956

red. Filip Leśniak, Agnieszka Rogulska, Instytut Pamięci Narodowej – Oficyna Wydawnicza Wielkopolski, Poznań 2006, 120 s.

Adaptacja albumu Zranione miasto. Poznań w czerwcu 1956 roku uzupełniona o kolejne fotografie z archiwów prywatnych.

 

Stanisław Jankowiak, Paweł Machcewicz, Agnieszka Rogulska

Zranione miasto. Poznań w czerwcu 1956 roku

Poznań–Warszawa 2003, 215 s. (seria „Albumy”, t. 1)

Album zawiera 242 fotografie, w większości wykonane przez funkcjonariuszy poznańskiej bezpieki. Fotografie ukazują głównie zniszczenia, zwłaszcza budynków użyteczności publicznej, a także broń odebraną walczącym. Unikatowym zbiorem są wizerunki 575 osób aresztowanych w związku z Poznańskim Czerwcem. Umieszczenie ich w albumie jest hołdem dla tych, którzy w 1956 r. odważyli się upomnieć o „chleb i wolność”.

 

„Biuletyn IPN” nr 5-6/2011

POBIERZ PDF

 

„Biuletyn IPN” nr 6/2006

POBIERZ PDF

 

Zofia Fenrych, Bartosz Kuświk

Śladami Poznańskiego Czerwca 1956

Poznań 2006, 29 s.

Broszura edukacyjna przybliżająca tematykę Poznańskiego Czerwca 1956.  Materiał zawiera także scenariusz gry terenowej o tytułowej tematyce.

POBIERZ PDF

 

Poznański Czerwiec 1956 

red. nauk. Marta Szczesiak-Ślusarek i in., Poznań–Warszawa 2019

Pakiet edukacyjny zawiera  eseje historyczne, liczne dokumenty i fotografie ( w tym także wcześniej niepublikowane), scenariusze lekcji i ćwiczenia skierowane do nauczycieli i uczniów. Wydawnictwo uzupełnia dołączona płyta CD z materiałami multimedialnymi.

 

POBIERZ PDF

 

Robotnicy wyszli na ulicę… Materiały do zajęć o Poznańskim Czerwcu 1956 roku dla nauczycieli i uczniów

red. Bartosz Kuświk, Poznań 2011, 75 s.

Publikacja stanowi pomoc edukacyjną dla nauczycieli oraz uczniów zawierającą teksty popularnonaukowe oraz scenariusze lekcji.

 

Konrad Białecki, Bartosz Kuświk, Rafał Reczek

Rozstrzelane miasta. Poznań – Budapeszt 1956

Poznań 2011, 34 s.

Katalog wystawy pod tym samym tytułem, przygotowanej przez Oddział IPN w Poznaniu 2011 r. W katalogu ukazano wspólne losy Polaków i Węgrów w okresie komunizmu na przykładzie wydarzeń  z 1956 r. Zamieszczone w katalogu fotografie wraz z obszernym komentarzem historycznym nie tylko przypominają wydarzenia Poznańskiego Czerwca i Rewolucji Węgierskiej z 1956 r., ale starają się także pokazać, na ile pamięć o tych wydarzeniach jest obecna w przestrzeni obu miast poprzez pomniki, pamiątkowe płyty, groby poległych.

 

do góry