E-KsięgarniaW związku z rocznicą 16 czerwca 2021 roku o godzinie 16.00 Instytut Pamięci Narodowej i Miasto Kielce organizują konferencję online, której tematem będzie postać generała Roi oraz eksterminacja narodu polskiego przez reżim III Rzeszy. O szczegółach wydarzenia poinformujemy w odrębnym komunikacie. Prawdopodobnie uroczyste odsłonięcie upamiętnienia będzie miało miejsce we wrześniu w dniu obchodów wybuchu II Wojny Światowej.
* * *
Pomnik generała stanął obok cokołu poświęconego generałowi Stefanowi Roweckiemu ps. Grot, w okolicach budynku dowództwa obozu. Obaj oficerowie związani są z miastem Kielce, które od lat prowadzi współpracę z instytucjami pamięci w Berlinie. W styczniu 2018 roku środowisko kombatantów i byłych więźniów obozów koncentracyjnych, skupione w Stowarzyszeniu Pamięci Narodowej „Czwartak” w Kielcach zwróciło się do Prezydenta Kielc z prośbą o podjęcie rozmów z władzami Muzeum i Miejsca Pamięci KL Sachsenhausen w sprawie upamiętnienia generała Bolesława Jerzego Roi. Pomnik powstał przy współpracy Urzędu Miasta Kielce oraz Instytutu Pamięci Narodowej, który współfinansował upamiętnienie.
Rozmowy z partnerami z Niemiec trwały blisko dwa lata. W tym czasie Miasto Kielce we współpracy z SPN Czwartak, Muzeum i Miejscem Pamięci KL Sachsenhausen oraz historykami z Polski zebrało obszerny materiał źródłowy dokumentujący życie i okoliczności śmierci generała. 16 grudnia 2019 roku wpłynęła zgoda Rady Pamięci Regionu Brandenburgia, która opiniowała wniosek Miasta Kielce o upamiętnienie generała.
Kluczowa dla realizacji zadania była pomoc Instytutu Pamięci Narodowej, który podjął się współfinansowania wykonania i budowy upamiętnienia. Czas instalacji pomnika zbiegł się z 75. rocznicą wyzwolenia obozu oraz 80. rocznicą śmierci generała Roi w KL Sachsenhausen.
Dla inicjatorów upamiętnienia postać generała Roi jest szczególna. Był on jednym z najważniejszych dowódców legionowych. Twórca słynnego 4. Pułku Piechoty Legionów Polskich, sformowanego 106 lat temu – na wiosnę 1915 roku, stacjonującego w okresie międzywojennym w Kielcach. Z tej jednostki w marcu 1939 roku na Westerplatte został wysłany pluton wartowniczy w sile blisko 68 żołnierzy. Wszyscy zostali dobrani bardzo precyzyjnie w oparciu o swe umiejętności przez pułkownika Zygmunta Berlinga – dowódcę 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach.
Polecamy najnowszą broszurę IPN z serii Bohaterowie Niepodległej
Aleksandra Anna Kozłowska, Bolesław Roja, Warszawa 2021, 40 s., ISBN 978-83-8229-167-4, ISBN pdf 978-83-8229-168-1
Seria wydawnicza: Bohaterowie Niepodległej
Publikacja nie jest przeznaczona do sprzedaży.
POBIERZ PDF
Bolesław Roja należał do jednego z pokoleń Polaków urodzonych w czasach niewoli. Dorastał w atmosferze kultu bohaterów powstań narodowych i pamięci o ich wysiłku zbrojnym. Sam dołączył do grona tych, którzy z bronią w ręku bili się o przywrócenie Polsce niepodległości po 123 latach zaborów. Szkolił oddziały paramilitarne Polowych Drużyn Sokolich, następnie służył w Legionach Polskich.