Laureatami V edycji nagrody zostali:
- Lubelska Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy (LWK OHP)
- Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich
- Kresowe Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze im. Orląt Lwowskich (KTTK)
- Tomasz Kuba Kozłowski
- Stanisław Szarzyński
- Wojciech Drelicharz – wyróżnienie
Podczas wręczenia nagród prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki podkreślił:
– Nie ma tożsamości bez pamięci, nie ma wspólnoty bez tożsamości, nie ma narodu bez wspólnoty. Tym samym pamięć o Kresach Wschodnich jest wspólnym obowiązkiem budowania – dzisiaj w XXI wieku – naszej narodowej wspólnoty, naszego ducha. Wielowiekowa tradycja I Rzeczypospolitej wyposażyła nasz naród w szereg cech, emocji, wrażliwość na dziedzictwo kulturowe, religię, krajobraz, historie, które są wciąż częścią polskiego narodu. Czasy zaborów poszerzyły tę perspektywę o ludzi z Kresów, którzy walczyli w czynie insurekcyjnym o polską niepodległość. Budowali polską literaturę, a pod koniec XIX wieku – publicystów, polityków, którzy wciąż myśleli o tej samej wolnej, niepodległej Rzeczpospolitej. To marzenie spełniło się w roku 1918 i II Rzeczpospolita była krajem z województwami południowymi i wschodnimi, była wolna i niepodległa.
Przypomniał, że rok 1939 doświadczył naród polski misterium głębokiego cierpienia i śmierci z rąk przedstawicieli dwóch systemów totalitarnych – niemieckiego narodowego socjalizmu i sowieckiego komunizmu. Podczas II wojny światowej ludzie mieszkający na Kresach doświadczyli jeszcze jednej strasznej i przerażającej zbrodni. Tym bardziej bolesnej, że zadanej z rąk sąsiadów – ukraińskich nacjonalistów.
– To zbrodnia, która zobowiązuje do dnia dzisiejszego. Zobowiązuje Instytut Pamięci Narodowej, ale też wszystkich państwa, do tego, by w końcu ekshumować i pochować ofiary ludobójstwa wołyńskiego
– zaznaczył dr Karol Nawrocki.
List od Prezydenta RP Andrzeja Dudy, honorowego patrona tegorocznej uroczystości, odczytała dr Barbara Fedyszak-Radziejowska, doradca Prezydenta RP.
W uroczystości, która odbyła się 15 grudnia 2023 na Zamku Królewskim w Warszawie, wzięli udział m.in. Ambasador Węgier Orsolya Zsuzsanna Kovács, przedstawiciele środowisk kombatanckich, opozycji antykomunistycznej, nauki, kultury, duchowieństwa, zastępcy prezesa Instytutu Pamięci Narodowej: dr hab. Krzysztof Szwagrzyk i dr Mateusz Szpytma.
Transmisja gali odbyła się na kanale IPNtv.
O nagrodzie
W 2019 roku Instytut Pamięci Narodowej po raz pierwszy przyznał Nagrodę „Semper Fidelis”. Wyróżnienie to otrzymują osoby, instytucje i organizacje społeczne za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu dziedzictwa Kresów Wschodnich na terenie Rzeczypospolitej Polskiej oraz poza jej granicami. Na Kresach pozostały relikwie dawnej Rzeczypospolitej – to źródło naszej tożsamości, tradycji, kultury. Wszyscy, którzy poświęcają się ratowaniu tych pamiątek, przywracaniu i utrwalaniu pamięci o historii tych ziem, zasługują na szczególne uznanie i wdzięczność obecnych i przyszłych pokoleń Polaków.
Laureatów wyłania Kapituła Nagrody, której przewodniczącym jest Prezes IPN. Nagroda ma charakter honorowy. Jedna z przyznawanych nagród może zostać nadana pośmiertnie. W czasie uroczystości wręczenia nagród laureat otrzymuje pamiątkową statuetkę oraz dyplom.
Wśród nagrodzonych znajdują się działacze społeczni, badacze i ludzie kultury zabiegający o ocalenie pomników polskiej kultury, które w wyniku rozbiorów i II wojny światowej znalazły się poza granicami Rzeczypospolitej. Honorujemy organizacje i osoby pielęgnujące oraz promujące historię i kulturę Kresów w kraju, jak i te działające na rzecz Polaków wciąż mieszkających na Wschodzie.
Uroczystość objęta honorowym patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy
Patroni medialni