Instytut Pamięci Narodowej Bitwa Warszawska 1920 - Materiały do pobrania -

Bitwa warszawska była kulminacyjnym momentem wojny polsko-bolszewickiej, jednym z decydujących wydarzeń w dziejach Polski, Europy i świata. Jednakże z wyjątkiem Polski ten fakt nie funkcjonuje w świadomości historycznej mieszkańców krajów europejskich.

Zauważył to już w 1931 r. brytyjski dyplomata lord Edgar Vincent d'Abernon, bezpośredni świadek wydarzeń, który w swojej książce „Osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata”, napisał: „Współczesna historia cywilizacji zna mało wydarzeń, posiadających znaczenie większe od bitwy pod Warszawą w roku 1920. Nie zna zaś ani jednego, które by było mniej doceniane”.

Więcej: Mirosław Szumiło, Bitwa warszawska 1920

***

Lista publikacji IPN, materiałów naukowych, popularnonaukowych, multimedialnych, infografiki historyczne, teki edukacyjne, wystawy

► portal przystanekhistoria.pl – artykuły, audio/wideo

► Wojna polsko-bolszewicka – portal przystanekhistoria.pl

► Józef Piłsudski – portal przystanekhistoria.pl

► Józef Haller – portal przystanekhistoria.pl

► Bitwa o Polskę w sierpniu 1920 roku

► Paweł Libera: Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku

► Piotr Milczanowski, Gen. Rozwadowski. Wódz, który umiał zwyciężać i ponosić klęski

► Bitwa Warszawska 1920

► Stu bohaterów na stulecie bitwy warszawskiej 1920  - Instytut Pamięci Narodowej oraz Wojskowe Biuro Historyczne prezentuje sylwetki żołnierzy Rzeczypospolitej – obrońców Ojczyzny, których łączy walka z bolszewickim najazdem w latach 1919-1920. Poprzez biogramy opracowane przez specjalistów z WBH i IPN przybliżamy losy patriotów traktujących służbę odrodzonej Polsce jako swój oczywisty obowiązek.

► Wydawnictwa IPN

• 1920 rok – wojna światów. 1. Studia przypadków w stulecie Bitwy Warszawskiej, red.  Elżbieta Kowalczyk, Konrad Rokicki, Warszawa 2021
• 1920 rok – wojna światów t. 2: Europa wobec wojny polsko-bolszewickiej, red Elżbieta Kowalczyk, Konrad Rokicki, Warszawa 2023.
• Józef Piłsudski – idee, tradycje, nawiązania, red. Sebastian Pilarski, Łódź – Warszawa 2019
• Agnieszka Kowalczyk, Józef Piłsudski. Pisarz. Seria: Literatura i Pamięć
• Krzysztof Kaczmarski, Wojciech J. Muszyński, Rafał Sierchuła, Generał Józef Haller 1873–1960, Warszawa 2017
• Janusz Odziemkowski,  Ostatnia bije godzina… Armia Ochotnicza gen. Józefa Hallera 1920 r., Warszawa 2020
• Sławomir Zajączkowski, Krzysztof Wyrzykowski, Bitwa Warszawska 1920, Warszawa 2020
• Warszawiacy przeciw bolszewikom 1920, Studia historyczne pod redakcją Michała Zarychty, Warszawa 2022
• Generał brygady Jan Kowalewski (1892–1965) – oficer wywiadu i kryptolog. Studia i szkice, red. Dariusz Rogut, Łódź–Warszawa 2022
• Dariusz Rogut (red.), Kolejnictwo polskie w okresie Bitwy Warszawskiej 1920 roku i w pierwszych latach odbudowy II Rzeczypospolitej
• Tomasz Niklas, Obraz zwycięstwa. Motyw Bitwy Warszawskiej w sztuce polskiej 1920–1939, IPN, Wojskowe Biuro Historyczne, Warszawa 2022.
• Michał Konarski, Hubert Ronek, Srebrni na szlakach Bitwy Warszawskiej 1920 r.
• Maciej Jasiński, Jacek Michalski, Janusz Skicki, Wincenty Witos - premier rządu 1920
• Arkadiusz Tuliński, 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko- bolszewickiej w 1920 r. Tom 1- 2
•  Maciej Urbanowski, Rok 1920 w literaturze polskiej. Zarys monograficzny, Warszawa 2020
• Danuta Jastrzębska- Golonkowa, Alvydas Nikžentaitis, Włodzimierz Suleja, Tadeusz Wolsza (red.), Bez emocji. Polsko-litewski dialog o Józefie Piłsudksim.
• Danuta Jastrzębska- Golonkowa, Alvydas Nikžentaitis, Włodzimierz Suleja, Tadeusz Wolsza (red.), Be emociju. Lenku ir lietuviu dialogas apie Józefą Piłsudski
• „Dobrze jest pomyśleć w takich czasach, co zrobiłby Piłsudski”. Listy Wacława Jędrzejewicza i Michała Sokolnickiego, red. Krzysztof Kloc, Kraków–Warszawa 2022
• Moja służba Niepodległej. Wspomnienia pułkownika dyplomowanego Józefa Szostaka Filipa (1897- 1984). Seria: Centralny Projekt Badawczy IPN Wojsko Polskie w strukturach państwa w XX w.
• Kościół wobec niepodległości Polski 1918–1989. Ludzie – miejsca – wydarzenia, red. Krzysztof Sychowicz, Jarosław Wasilewski, Białystok–Warszawa 2020
• Adam Dziurok, Marek Gałęzowski, Łukasz Kamiński, Filip Musiał, Od niepodległości do niepodległości. Historia Polski 1918–1989, Wydanie IV zmienione, Warszawa 2023
• Zanim nastała wolność. Droga do niepodległej II Rzeczypospolitej, red. nauk. Filip Musiał i Michał Wenklar, Kraków 2021

► Do pobrania

• Infografiki historyczne. Wojna polsko-bolszewicka
• Biuletyn IPN nr 7–8/2020 – Dwa zwycięstwa nad komunizmem
• Włodzimierz Suleja, Mundur na nim szary… Rzecz o Józefie Piłsudskim (1867–1935), Warszawa 2018; e-book
• Maciej Korkuć, Waldemar Rezmer, Zbigniew Karpus, Jeńcy 1920, Kraków–Warszawa 2020
• Jan Kowalewski. Oto jest ktoś kto odczytuje bolszewickie szyfry

 Największe bitwy wojny polsko-bolszewickiej 1919–1921. Lista broszur

• Aleksander Smoliński – „Wyprawa wileńska” w kwietniu 1919
• Juliusz S. Tym – Działania na Froncie Litewsko-Białoruskim (czerwiec 1919–kwiecień 1920)
• Operacja zaczepna Wojska Polskiego na Ukrainie (25 kwietnia – 11 maja 1920)
• Michał Klimecki – Pochód Tuchaczewskiego nad Wisłę
• Marek Kozubel – Brody–Lwów 1920
• Marek Kozubel – Zamość – Komarów 1920
• Maciej Krotofil – Bitwa nad Niemnem 1920
• Aleksander Smoliński – Zagon na Korosteń – październik 1920
• Łukasz Przybyło – Bitwa Warszawska 1920

Z serii „Patroni naszych ulic”

• Jacek Pawłowicz, Rotmistrz Witold Pilecki (1901–1948)
• Marek Gałęzowski, Generał Stefan Rowecki „Grot” (1895–1944)

Z serii: „Bohaterowie Niepodległej”

• Marek Gałęzowski, Jerzy Kirszak, Józef Piłsudski
• Marek Gałęzowski, Stanisław Kaszubski „Król”
• Anitta Maksymowicz, Agnieszka Wisła POL
• Anitta Maksymowicz, Agnieszka Wisła, translated by James Todd, Warsaw 2022 ANG

Bohaterowie Niepodległej. O niepodległość i granice Polski odrodzonej

• Bartłomiej Kluska, Ksiądz Ignacy Jan Skorupka
• Przemysław Olstowski, Gustaw Orlicz-Dreszer
• Tomasz Sikorski, Antoni Sikorski
• Tomasz Gąsowski, Władysław Belina-Prażmowski
• Radosław Wnorowski, Bronisław Bohaterewicz
• Szymon Nowak, Stefan Pogonowski
• Grzegorz Łeszczyński, Henryk Bolesław Dyduch
• Marek Kozubel, Józef Gigiel-Melechowicz
• Tomasz Dziki, Wojciech Józef Gromczyński
• Barbara Męczykowska, Józef Haller
• Tomasz Sikorski, Harcerze w wojnie polsko-bolszewickiej
• Marek Kozubel, Edward Franciszek Herber
• Szymon Nowak, Wilhelm Jakub Kasprzykiewicz
• Szymon Nowak, Franciszek Sikorski:
• Przemysław Kałek, Stanisław Kwaśniewski
• Aleksandra Anna Kozłowska, Bolesław Roja POL
• Aleksandra Anna Kozłowska, Bolesław Roja, Warszawa 2021 GER
• Tomasz Ściborowski, Jan Zdzienicki, Roman Siekiel-Zdzienicki
• Marek Pietruszka, Józef Bronisław Marjański
• Grzegorz Gołębiewski, Mieczysław Głogowiecki
• Marta Gosk, Adela Maria Jarnuszkiewicz-Surawska
• Karolina Jamnicka-Kondej, Stanisław Dąbek

► Dodatki do prasy – do pobrania 

• „Bolszewicy na kolanach. Bitwa warszawska” – dodatek historyczny IPN do „Gazety Polskiej Codziennie” w rocznicę bitwy warszawskiej – 11 sierpnia 2023  
• dr Karol Nawrocki, Wojna światów – artykuł prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego w miesięczniku „Wszystko co najważniejsze” z 13 sierpnia 2022 r. W języku polskim, angielskim, francuskim, hiszpańskim, włoskim i ukraińskim
• Pokazujemy Polskę światu. Prezes IPN dr Jarosław Szarek w prasie zagranicznej o znaczeniu Bitwy Warszawskiej - Bitwa warszawska 1920. Klęska imperium zła.  
• Polska bitwa o przyszłość Europy – dodatek do „Gazety Polskiej” z 12 sierpnia 2020
• Bolszewika bij! Lubelszczyzna 1920 r. – dodatek historyczny do „Naszego Dziennika” z 12 sierpnia 2020
• Jarosław Szarek: „Dobrze było walczyć za Polskę!” – artykuł dr. Jarosława Szarka w dodatku historycznym do „Rzeczpospolitej” z 14 sierpnia 2020 r. poświęconym wojnie polsko-bolszewickiej
• Dodatek prasowy „Największe bitwy wojny polsko-bolszewickiej 1919–1921” do „Głosu Szczecińskiego” i „Głosu Koszalińskiego” – 14 sierpnia 2020
• „Cud 1920 r. – na Kujawach i Pomorzu”. Dodatek prasowy IPN o polskim zwycięstwie w 1920 r.
• „Rok 1920. W obronie Niepodległości – wątki podkarpackie” – dodatek prasowy IPN Rzeszów w „Życiu Podkarpackim”, „Obserwatorze Lokalnym” i „Sztafecie”
• „Bitwa warszawska” – dodatek historyczny IPN do „Dziennika Polskiego” i „Gazety Krakowskiej” z 13 sierpnia 1920
• 100-lecie Bitwy Warszawskiej – dodatki historyczne do „Gazety Wrocławskiej” i „Nowej Trybuny Opolskiej”
• „Józef Piłsudski – socjalista, naczelnik, wódź” – dodatek specjalny Oddziału IPN w Krakowie z 5 grudnia 2017 roku w 150. rocznicę urodzin Marszałka Józefa Piłsudskiego

► Infografiki historyczne. Wojna polsko-bolszewicka

•  Rok 1919
• Wyprawa kijowska
• Ofensywa bolszewicka
• Przeciw niepodległej Polsce
• Cud nad Wisłą
• Generał Tadeusz Rozwadowski
• Galeria plakatu – sylwetki wybranych uczestników wojny polsko-bolszewickiej
• Ochotnicy na front
• Ochotnicy roku 1920. Panteon bohaterów
• Bitwa pod Komarowem
• Bitwa o granice i bilans strat
• Traktat ryski

► Wystawy

• „Wojna światów 1920” – wystawa Instytutu Pamięci Narodowej – Warszawa, 12 sierpnia – 10 września 2020
• IPNtv: 1920. Wojna światów. Wojna cywilizacji.
• IPNtv: 1920. Wojna światów. Europa w ogniu.

► Teki edukacyjne – do pobrania

• Wojna polsko-bolszewicka 1920–1921. Materiały edukacyjne dla uczniów i dla nauczycieli.

► Gry IPN

• Gra szyfrów – to projekt gamingowy przygotowany jako gra FPP (first person perspective), składająca się z trzech misji. Opisują one przebieg wojny polsko-bolszewickiej oraz wpływ polskiej kryptologii na jej zwycięski finał. Każdy z nas może złamać bolszewickie szyfry i zniszczyć sowiecki pociąg pancerny. Dziesiątki młodych osób wciela się w autentyczne postacie żołnierzy wojny polsko-bolszewickiej z 1920 roku, uruchamia skomplikowane urządzenia komunikacyjne sprzed 100 lat i ratuje Europę przed komunistycznym zniewoleniem. Gra udostępniona zostanie bezpłatnie na platformie Steam. Można ją będzie również pobrać z AppStore oraz Sklepu Play. Działać będzie na goglach VR, PC z systemem Windows oraz urządzeniach mobilnych obsługiwanych przez iOS i Android.
• Gra planszowa „Bitwa Warszawska” – Jest sierpień 1920 r. Trwa wojna polsko-bolszewicka. Na Warszawę naciera Armia Czerwona. Czy polskim żołnierzom uda się rozbić armie napastnika? Czy Wojsko Polskie zdoła obronić Warszawę? Jeśli zawiedzie, bolszewickie armie przejdą na Zachód i po całej Europie rozleje się komunistyczna pożoga…

► IPNtv

• Przystanek Historia TV. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921
• 20-40-20 od Bitwy Warszawskiej do Katynia [Film Fabularny]
• 20-40-20– WYSTAWA MULTIMEDIALNA IPN – od Bitwy Warszawskiej do Katynia
• Wystawa multimedialna 20-40-20– od Bitwy Warszawskiej do Katynia – briefing prasowy
• This battle was to decide the fate of Europe –  The Battle of Warsaw
• Cette bataille devait décider du destin de l’Europe – Bataille De Varsovie
• The Battle of Warsaw 1920 – 18th the landmark battle in the history of the world – educational film
• La bataille de Varsovie 1920 – 18. une bataille historique dans l'histoire du monde – film éducatif
• Bitwa Warszawska w materiałach filmowych Archiwum IPN
• Bitwa Warszawska. Wojna o wolność Europy - Debata historyków z cyklu Drogi do niepodległości
• Dlaczego Bitwa Warszawska w 1920 roku zdecydowała o losach świata? – cykl #PytaniaZhistorii
• Roger Moorhouse: Bitwa Warszawska i eksport rewolucji bolszewickiej na Zachód
• Roger Moorhouse: Znaczenie Bitwy Warszawskiej 1920 dla losów świata.
• „Wojna światów”: IPN na 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej – konferencja prasowa
• „Portrety”, odcinek 7: „Jan Kowalewski” – 30 grudnia 2022
• Dwa zwycięstwa nad komunizmem – Bitwa Warszawska  i „Solidarność”– Przystanek Historia odc. 17
• Polskie drogi prowadzące do Niepodległości – Przystanek Historia odc. 18
• Polscy ziemianie w obronie ojczyzny podczas wojny z bolszewikami 1919–1921. [dyskusja o książce]
• Jeńcy sowieccy 1920: Ujawniamy rosyjską manipulację – konferencja prasowa IPN
• Przystanek Historia TV. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1921
• Niezwyciężeni 1920. Obrońcy Ojczyzny: Wyróżnienie w kategorii 15 - 19 lat – konkurs edukacyjny IPN
• Dyskusja online: Od Samhorodka do Komarowa. Wojsko Polskie w walce z Armią Konną Budionnego latem 1920 r. – Szczecin, 3 grudnia 2020
• Wojna Światów 1920 - wystawa edukacyjna IPN
• Wojna światów 1920 – wernisaż wystawy IPN  
• Militarne aspekty wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921 [dyskusja online]  
• Bitwa Warszawska 1920 - film animowany
• Bitwa Warszawska – 18. przełomowa bitwa w historii świata – film edukacyjny
• Bataille de Varsovie 1920 – film d'animation  
• Srebrni na szlakach Bitwy Warszawskiej. Część 1 – film animowany na podstawie komiksu
• Srebrni na szlakach Bitwy Warszawskiej. Część 2 – film animowany na podstawie komiksu
• Battle of Warsaw 1920 – an animated film on the basis of a comic book
• Srebrni on the Routes to Battle of Warsaw 1920-Part 1–an animated film on the basis of a comic book
• Srebrni on the Routes to Battle of Warsaw 1920-Part 2–an animated film on the basis of a comic book
• Kasztanka – cykl Co by było, gdyby zwierzęta mówiły? [film animowany]
• Największe bitwy wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921– broszury popularnonaukowe IPN do pobrania
• 6 Armia Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r., t. 1 i 2
• Kamienie Pamięci Bohaterowie wojny polsko-bolszewickiej XI edycja projektu edukacyjnego – realizowanego przez OIPN w Poznaniu 
• IPNtv: Niezwyciężeni 1918 - 2018. Pokolenia Niepodległej – III miejsce w kat. FILM (15-19 lat)
• „Niezwyciężeni. Czas Próby” to porywająca opowieść o walce Polaków o niepodległość w latach 1918 – 1939 i prequel filmu „Niezwyciężeni”.
• Stefan Pogonowski – cykl BOHATEROWIE NIEPODLEGŁEJ [English subtitles]
• Bitwa Warszawska – Wojna Światów 1920. Wystawa IPN cz. 4