Nawigacja

Dodatki historyczne do prasy

„Rok 1920. W obronie Niepodległości – wątki podkarpackie” – dodatek prasowy IPN Rzeszów w „Życiu Podkarpackim”, „Obserwatorze Lokalnym” i „Sztafecie”

  • Dodatek prasowy „Rok 1920. W obronie Niepodległości - wątki podkarpackie” Sztafeta str. 1

Przed nami setna rocznica jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Polski i świata. Bitwa Warszawska zmieniła bieg wydarzeń, ale tez była częścią szeregu strać, które zdecydowały o zwycięstwie w całej wojnie polsko-bolszewickiej.

Symbolem wojny polsko-bolszewickiej jest Bitwa Warszawska. Jednak rok 1920 obfitował w szereg operacji wojskowych, począwszy od Wyprawy Kijowskiej po Bitwę Niemeńską, nie mniej ważnych dla dziejów Polski i Europy. W cieniu „Cudu nad Wisłą” pozostaje także Bitwa Lwowska, tocząca się równocześnie z krwawymi zmaganiami na przedpolach polskiej stolicy. Wielu historyków jest przekonanych, że za chęć zdobycia w tym samym czasie Warszawy i Lwowa, Rosja sowiecka zapłaciła przegraną wojną. Stąd dramatyczne walki pod Lwowem zyskały miano „Polskich Termopil”.

Jedna z najpiekniejszych kart historii Rzeszowszczyzny w XX wieku jest powstanie i działalność Powiatowego Komitetu Obrony Państwa w Rzeszowie, który w najtrudniejszym okresie wojny polsko-bolszewickiej w lipcu i sierpniu 1920 r., gdy Armia Czerwona zblizała sie do Lwowa i Warszawy zajał się mobilizacja społeczenstwa powiatu rzeszowskiego na rzecz obrony swieżo odzyskanej niepodległosci pod hasłem „Ojczyzna w potrzebie”.

W 1920 roku tereny dzisiejszego Podkarpacia szczęśliwie uniknęły bolszewickiego najazdu. W kulminacyjnym momencie wojny, w sierpniu 1920 r. konnicę Budionnego dzieliło niespełna 40 kilometrów od Narola – obecnie miasteczka w powiecie lubaczowskim. Przekaz ustny, w wielu wypadkach niesprawdzone pogłoski oraz prasa były podstawowym źródłem wiedzy o rozgrywającej się na wschodzie batalii. 
 
Stacjonująca w okresie międzywojennym w Brześciu 30. Dywizja Piechoty wywodziła swoje tradycje z jednostek, które powstały na Syberii w okresie I wojny światowej.
W wojnie polsko- bolszewickiej uczestniczyła natomiast Brygada Syberyjska, w składzie której znajdowali się ochotnicy. Jednostkę zasiliła duża grupa młodzieży szkolnej pochodząca między innymi z Rzeszowa.

Z tej okazji w „Życiu Podkarpackim” (12 sierpnia 2020),  „Obserwatorze Lokalnym” (15 sierpnia 2020) i „Sztafecie” (13 sierpnia 2020) ukazał się specjalny dodatek historyczny „Rok 1920. W obronie Niepodległości – wątki podkarpackie”, który przygotował Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.

Spis treści:

  • Dariusz Byszuk, Powiatowy Komitet Obrony Państwa w Rzeszowie
  • Tomasz Bereza, Na zapleczu frontu
  • Piotr Chmielowiec, Brygada Syberyjska
  • Jacek Magdoń, Piotr Chmielowiec, Piotr Szopa, Polskie Termopile 1920
do góry