E-Księgarnia
Видання IPN укрZbrodnie komunistyczne
1. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na przekroczeniu uprawnień przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego poprzez bezprawne pozbawienie wolności Józefa J., Tadeusza P., Zbigniewa L., Krzysztofa W.-K., Krzysztofa W., Mieczysława G., Tadeusza N., Tadeusza Z. w okresie od 8 lutego 1982r. do 6 maja 1982r. w Nowym Sączu w związku z działalnością w organizacji NSZZ „Solidarność” i kolportowaniu ulotek, na czas powyżej 7 dni (S 40.2022.Zk).
W chwili obecnej trwają kwerendy w Archiwum IPN. Ujawnione akta są poddawane oględzinom. Dokonywane są też oględziny akt funkcjonariuszy MO, sędziów i prokuratorów celem ustalenia sprawców. Przesłuchano wszystkich pokrzywdzonych jako świadków.
Przesłuchano również dwóch sędziów jako podejrzanych. W chwili obecnej konieczne jest uzyskanie opinii czy stan zdrowia prokuratora pozwala mu na udział w postępowaniu.
2. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na znęcaniu się fizycznym i psychicznym nad pozbawionymi wolności Stefanem T. i Władysławem J. w okresie od 21 października 1946r. do 27 listopada 1947r. przez funkcjonariuszy PUBP w Żywcu (S 56.2022.Zk).
W chwili obecnej trwają kwerendy w Archiwum IPN. Ujawnione akta są poddawane oględzinom. Dokonywane są też oględziny akt funkcjonariuszy UB, sędziów i prokuratorów celem ustalenia sprawców.
W chwili obecnej opracowywana jest końcowa decyzja merytoryczna.
3. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwach obywateli polskich dokonanych w trakcie prób przekroczenia granicy czechosłowacko-austriackiej w latach 1948-1989 dokonanych przez funkcjonariuszy komunistycznych Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, które to działanie stanowiło prześladowanie z powodów politycznych ludności cywilnej w ramach działań totalitarnych państwa komunistycznego (S 48.2016.Zk).
W toku śledztwa zgromadzono dostępną dokumentację dotyczącą przypadków przekraczania przez obywateli polskich granicy pomiędzy Czechosłowacją a Austrią i RFN. Dokonano oględzin odnalezionych i przesłanych akt przez Oddziałowe Archiwum IPN w Krakowie. W poczet materiałów śledztwa włączono dokumentację dotyczącą przedstawionych wyżej zdarzeń przekazaną przez Czeski Urząd Dokumentacji i Badania Zbrodni Komunizmu (tzw. UDV). Przesłuchano w charakterze świadków osoby najbliższe dla pokrzywdzonych, którzy zginęli przy próbie przekraczania granicy. W trakcie postępowania sporządzono także listę żołnierzy czechosłowackich brygad Straży Granicznej pełniących służbę w czasie, w którym ponieśli śmierć obywatele polscy. Wymienieni przesłuchani zostali w drodze pomocy prawnej przez czeskie i słowackie organy ścigania. Wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów Lubomirowi S., wymieniony zmarł przed zrealizowaniem czynności. W następnej kolejności w drodze międzynarodowej pomocy prawnej należy zweryfikować dostępny wykaz funkcjonariuszy czechosłowackich brygad Straży Granicznej pełniących służbę w czasie, w którym ponieśli śmierć obywatele polscy.
4. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości, polegające na pobiciu w grudniu 1981 roku Leszka K. przez funkcjonariuszy MO w Krakowie (S 72.2022.Zk).
Aktualnie gromadzona jest dokumentacja archiwalna dotycząca ukarania Leszka K. przez kolegium ds. wykroczeń.
5. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości, polegające na zabójstwie Cecylii A. przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego (S 67.2022.Zk).
Od członka rodziny Cecylii A. przyjęto zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Przedsięwzięte zostaną działania zmierzające do uzyskania materiałów archiwalnych, w tym akt osobowych funkcjonariuszy państwa komunistycznego.
6. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegające na poważnym prześladowaniu osoby z powodu jej przynależności do określonej grupy politycznej i stosowaniu represji wobec jednostki, mających postać przemocy, gróźb bezprawnych oraz innych sposobów fizycznego i psychicznego znęcania się nad tymczasowo aresztowanym żołnierzem Armii Krajowej – Stanisławem K., pomiędzy 30 listopada 1945 r. a 22 grudnia 1945 r. oraz pomiędzy 14 czerwca 1947 r. a 19 lipca 1947 r., w Kielcach, przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego – oficerów śledczych tamtejszego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (S 69.2022.Zk).
W dalszej fazie śledztwa ustalono dane funkcjonariuszy PUBP Kielce, którzy wykonywali czynności procesowe w postępowaniu przeciwko Stanisławowi K. i mogli stosować wobec niego niedozwolone metody śledcze. Konieczne będzie dokonanie oględzin akt osobowych w/w funkcjonariuszy i ustalenie czy osoby te żyją. Ustalono adresy zamieszkania zstępnych pokrzywdzonego, zostaną oni przesłuchani w charakterze świadków. Dokonano oględzin akt postępowania przeciwko Stanisławowi K. oraz charakterystyki „bandy” Kazimierza F., tj. organizacji, do której Stanisław K, należał.
7. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości, polegającej na bezprawnym pozbawieniu wolności Stanisława K. (S 52.2021.Zk).
W niniejszej sprawie realizowane są czynności zmierzające do ustalenia pełnych informacji dotyczących prokuratorów i sędziów odpowiedzialnych za bezprawne pozbawienie wolności Stanisława K. w okresie obowiązywania stanu wojennego. Nadto prowadzone pozostają czynności polegające na przesłuchaniu w charakterze świadka pozostałych uczestników postępowania prowadzonego w przeszłości przeciwko Stanisławowi K.
8. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej będącej jednocześnie zbrodnią przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwie Józefa O. ps. "Lotny" oraz Edwarda Sz. ps. "Łotr" członków oddziału partyzanckiego „Wiarusy” w dniu 30 maja 1948 roku w Tylmanowej (S 37.2021.Zk).
Z dokonanych ustaleń wynika, że Józef O. i Edward Sz. Zostali pozbawieni życia, śmiertelnie postrzeleni przez funkcjonariuszy PUBP w Nowym Targu. Z uzyskanych w śledztwie dokumentów, w szczególności zapisów ujawnionych w „Ewidencji zmarłych pochowanych na cmentarzu komunalnym w Nowym Targu” ujawniono prawdopodobne miejsce pochówku w/w. W toku prac poszukiwawczych ujawniono szczątki dwóch osób, które zostały ekshumowane. W toku śledztwa uzyskano protokoły z badań sądowo – lekarskich a nadto kontynuowane są czynności zmierzające do ostatecznej identyfikacji pokrzywdzonych.
Badania genetyczne ekshumowanych szczątków pozwoliły na identyfikacje zwłok Józefa O.
9. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, będącej jednocześnie zbrodnią przeciwko ludzkości, polegającej na znęcaniu się fizycznym i psychicznym w okresie od 10 lutego do 14 kwietnia 1947r. w Nowym Sączu i Krakowie nad pozbawionymi wolności Władysławem G., Józefa Z. i Heleną Z. przez funkcjonariuszy PUBP w Nowym Sączu. (S 62.2022.Zk).
Uzyskano wstępna informację o zasobach archiwalnych w których mogą się znajdować dokumenty związane ze sprawą. Ujawniono część dokumentów związanych ze sprawą.
10. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegające na bezprawnym pozbawieniu wolności: Wojciecha L., Mariana Cz., Marka F. i Jerzego Ch. przez wiceprokuratora Prokuratury Wojewódzkiej w Zielonej Górze (S 80.2021.Zk).
W dalszej fazie śledztwa sporządzono wniosek Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego o uchylenie immunitetu prokuratora, który zastosował wobec czterech pokrzywdzonych tymczasowe aresztowania
11. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na znęcaniu się fizycznym i psychicznym nad pozbawionym wolności Pawłem D. w okresie od 6 stycznia 1947r. do 10 lutego 1947r. przez funkcjonariuszy PUBP w Nowym Sączu w celu wymuszenia zeznań (S 32.2022.Zk).
W chwili obecnej trwają kwerendy w Archiwum IPN. Ujawnione akta są poddawane oględzinom. Dokonywane są też oględziny akt funkcjonariuszy UB, sędziów i prokuratorów celem ustalenia sprawców oraz trwają ustalenia czy żyją podejrzani.
12. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, będącej jednocześnie zbrodnią przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwie w dniu 14 sierpnia 1946 r. w Tropiu woj. małopolskiego Andrzeja Cz. przez funkcjonariuszy MO, będących funkcjonariuszami państwa komunistycznego w związku z podejrzeniem o przynależność do antykomunistycznego ugrupowania zbrojnego (S 33.2022.Zk).
W toku śledztwa przesłuchano w charakterze świadka członka rodziny pokrzywdzonego. Zlecono kwerendę materiałów archiwalnych w celu ujawnienia dokumentów związanych ze sprawą. Trwa oczekiwanie na odpowiedź z archiwów IPN, Policji, Prokuratury i Archiwum Państwowego o udzielenie informacji o okolicznościach śmierci pokrzywdzonego.
13. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, będącej jednocześnie zbrodnią przeciwko ludzkości, polegającej na zabójstwie Jana N. w dniu 26 sierpnia 1945 roku przez funkcjonariuszy urzędu bezpieczeństwa państwa komunistycznego w Tarnowie (S 64.2022.Zk).
Przesłuchano w charakterze świadka członka rodziny pokrzywdzonego. Podjęto poszukiwania dokumentów związanych ze sprawą.
14. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na przekroczeniu uprawnień przez funkcjonariusza państwa komunistycznego poprzez bezprawne pozbawienie wolności Wojciecha C. i Jana M. od 24 lutego 1982r. w Krakowie na czas powyżej 7 dni (S 2.2023.Zk).
W chwili obecnej trwa kwerenda w celu odnalezienia dokumentów i akt dotyczących pozbawienia wolności pokrzywdzonych. Dokonywane są oględziny akt dotyczących tej sprawy oraz prokuratorów i sędziów, którzy stosowali tymczasowy areszt oraz podejmowane są ustalenia czy wymienieni żyją. Przesłuchany zostanie także pokrzywdzony Wojciech C.
15. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na poważnym prześladowaniu osoby z powodu jej przynależności do określonej grupy politycznej, na stosowaniu represji wobec jednostki, mających postać przemocy, gróźb bezprawnych oraz innych sposobów fizycznego i psychicznego znęcania się nad tymczasowo aresztowanym żołnierzem Armii Krajowej – Czesławem S., pomiędzy 14 sierpnia 1947 r. a 15 września 1947 r., w Sandomierzu, przez funkcjonariuszy państwa komunistycznego - oficerów śledczych tamtejszego Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego (S 74.2022.Zk).
W dalszej fazie śledztwa ustalono dane funkcjonariuszy z PUBP Sandomierz, którzy wykonywali czynności procesowe w postępowaniu przeciwko Czesławowi S. w 1947 r. i mogli stosować wobec niego niedozwolone metody śledcze. Niezbędne będzie dokonanie oględzin akt osobowych w/w funkcjonariuszy i ustalenie czy osoby te żyją. Dokonano oględzin akt postępowania WSR Kielce przeciwko Czesławowi S.
16. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na znęcaniu się fizycznym i psychicznym nad pozbawionymi wolności Romanem D., Franciszkiem H. i Julianem L. w okresie od 12 maja 1946r. do 20 lipca 1946r. przez funkcjonariuszy PUBP w Wadowicach, (S 80.2022.Zk).
W sprawie w chwili obecnej trwa kwerenda w celu odnalezienia dokumentów dotyczących pozbawienia wolności pokrzywdzonych oraz funkcjonariuszy którzy ich przesłuchiwali i aresztowali. Dokonywane są oględziny akt dotyczące tej sprawy.
17. Śledztwo w sprawie zbrodni komunistycznej stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na w sprawie zbrodni komunistycznej będącej zbrodnią przeciwko ludzkości, polegającej na przekroczeniu uprawnień przez funkcjonariusza państwa komunistycznego poprzez bezprawne pozbawienie wolności Antoniego R., Piotra Sz., Józefa K., Stanisława T., Ignacego F., Mieczysławy F. i Władysławy F. od 21 lipca 1947r. w Krakowie (S 12.2023.Zk).
W sprawie trwa kwerenda w Archiwum IPN w celu odnalezienia dokumentów i akt dotyczących pozbawienia wolności pokrzywdzonych oraz prokuratorów i sędziów, którzy ich aresztowali. Dokonywane są oględziny akt oraz przesłuchanie pokrzywdzonych.
Zbrodnie nazistowskie
1. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na naruszeniu w okresie od maja 1940 r. do stycznia 1945 r. w Oświęcimiu i innych miejscowościach prawa międzynarodowego stanowiącego zbrodnię przeciwko ludzkości przez przedstawicieli władzy państwa niemieckiego polegającego na pozbawieniu wolności obywateli polskich poprzez osadzenie ich w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau i poddaniu ich tam nieludzkiemu traktowaniu oraz dokonywaniu ich zabójstw, tj. o przestępstwo z art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 31 sierpnia 1944 roku o wymiarze kary dla faszystowsko – hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego.
Celem prowadzonego postępowania jest kompleksowe i wszechstronne wyjaśnienie okoliczności przestępstw w zakresie wyznaczonym przez treść art. 297 k.p.k., z uwzględnieniem ustaleń poczynionych dotychczas w postępowaniach karnych obejmujących swoim zakresem czyn będący przedmiotem postępowania.
Tak więc w toku śledztw niezbędne jest poczynienie ustaleń dotyczących:
- organizacji i funkcjonowania obozu zagłady KL Auschwitz-Birkenau w kontekście systemu obozów koncentracyjnych i obozów zagłady funkcjonujących w III Rzeszy Niemieckiej;
- danych osób osadzonych w obozie;
- okoliczności pozbawiania życia osób osadzonych w obozie;
- ilości ofiar obozu (w rozumieniu całkowitej ilości uwięzionych oraz ilości osób zgładzonych);
- systemu pracy przymusowej z wykorzystaniem więźniów obozu;
- czynów zabronionych o charakterze jednostkowym popełnionych na szkodę więźniów obozu;
- eksperymentów medycznych i paramedycznych dokonywanych na więźniach obozu;
- likwidacji obozu i przestępstw popełnionych w związku z jego ewakuacją;
- funkcjonariuszy III Rzeszy Niemieckiej pełniących służbę w obozie;
- wyników zakończonych postępowań karnych dotyczących przestępstw popełnionych w związku z funkcjonowaniem obozu.
Dla realizacji zadań wynikających z art. 1 pkt 1 lit. a) i pkt 2 Ustawy o IPN oraz art. 297 k.p.k. niezbędne jest pozyskanie dla potrzeb postępowania możliwie jak najdokładniejszych danych o potencjalnych źródłach informacji na temat objęty przedmiotem śledztwa.
Z punktu widzenia zasad prawa karnego potencjalny zakres procesowego zainteresowania obejmuje nie tylko dowody w znaczeniu ścisłym (tj. dowody z dokumentów, zeznań świadków, wyjaśnień oskarżonych, opinii biegłych), ale również tzw. informacje o dowodach, czyli wszelkie dane pozwalające na uzyskanie dowodów w rozumieniu procedury karnej. (S 78.2011.Zn).
Pozyskano zbiór relacji, złożonych przez byłych więźniów KL Auschwitz w Żydowskim Instytucie Historycznym. Dotyczy on w szczególności zbrodni popełnionych w podobozach. Po uzupełnieniu materiału dowodowego o tego typu relacje w tym pochodzące z zasobów Państwowego Muzeum KL Auschwitz – Birkenau możliwe będzie opracowanie decyzji cząstkowych odnoszących się do poszczególnych podobozów KL Auschwitz.
2. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na masowych egzekucjach obywateli polskich w Przegorzałach w latach 1939-1944 dokonanych przez funkcjonariuszy państwa niemieckiego (S 61.2012.Zn).
Na obecnym etapie śledztwa zakończono badania genetyczne szczątków zabezpieczonych w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym z uwzględnieniem materiału porównawczego pobranego przez biegłego Instytutu Ekspertyz Sądowych. W toku kwerendy archiwalnej ujawniono materiały dotyczące działalności niemieckiego sądu specjalnego w Krakowie w tym dotyczące osób skazanych na karę śmierci i osadzonych w więzieniu św. Michała w Krakowie. Przedmiotowe materiały są obecnie weryfikowane w odniesieniu do dotychczas zebranych w sprawie dowodów w tym zakresie obejmującym zapisy księgi zmarłych Parafii pw. Wszystkich Świętych w Krakowie. Ponadto trwają czynności zmierzające do ustalenia żyjących krewnych osób, których dotyczą zapisy w w/w księdze zmarłych, a zostały rozstrzelane na mocy wyroków niemieckiego sądu specjalnego w Krakowie.
Ustalone w ten sposób osoby zostały przesłuchane w charakterze świadków, a także pozyskano od nich biologiczny materiał porównawczy do badań genetycznych. Przeprowadzenie badań w tym zakresie powierzono Instytutowi Ekspertyz Sądowych w Krakowie. Dotychczas nie uzyskano wyniku badań z zakresu genetyki.
W dalszym ciągu kontynuowane są czynności obejmujące analizę materiałów archiwalnych Zakładu Medycyny Sądowej w Krakowie w postaci protokołów sekcji zwłok osób rozstrzelanych na mocy wyroków niemieckich sądów w okresie okupacji w Krakowie.
Śledztwo znajduje się w końcowej fazie. Ponadto w oparciu o nowe źródła dowodowe, podjęto kwerendę w niemieckich zasobach archiwalnych w celu ujawnienia akt postępowań niemieckiego sądu specjalnego w Krakowie.
3. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na dokonaniu zabójstwa Józefa G. w dniu 20 lutego 1943 roku w Krakowie przez funkcjonariuszy władzy państwa niemieckiego. (S 22.2022.Zn).
Niemieckie władze zarzuciły w/w nielegalny ubój i handel mięsem. Wyrokiem niemieckiego sądu w Krakowie Józef G. został skazany na karę śmierci, którą wykonano w nieustalonym miejscu we wskazanym dniu. Miejsce pochówku również nie jest znane.
Na obecnym etapie śledztwa prowadzona jest kwerenda w zasobie archiwalnym IPN oraz poszukiwane są inne źródła dowodowe.
Dotychczas uzyskano materiały obejmujące złożone w latach 70-tych XX wieku zeznania mieszkańców Pcimia, którzy byli świadkami aresztowania pokrzywdzonego. Ponadto rozszerzono kwerendę archiwalną także w zakresie niemieckich zasobów.
W toku śledztwa, w odniesieniu do szczątków ujawnionych w miejscu masowych egzekucji w Krakowie – Przegorzałach, podjęto czynności zmierzające do przeprowadzenia genetycznych badań eliminacyjnych dotyczących Józefa G.
Przeprowadzenie w/w badań oraz zakończenie kwerendy archiwalnej pozwoli na opracowanie decyzji merytorycznej.
4. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, będącej zbrodnią przeciwko ludzkości polegającej na zabójstwie w październiku 1944 r. w miejscowości Borówna, pow. bocheński 8 osób obywateli polskich, narodowości żydowskiej przez funkcjonariuszy III Rzeszy Niemieckiej (S 24.2022.Zn).
Postępowanie prowadzone z zawiadomienia osoby prywatnej. Przedmiotem postępowania jest ustalenie okoliczności zabójstwa 8 obywateli polskich narodowości żydowskiej, którzy w 1944 r. ukrywali się w tzw. bunkrze w gospodarstwie rolnym jednego z mieszkańców wsi Borówna. Osoby te miały należeć do żydowskiej organizacji zbrojnej. Odnaleziono część dokumentów związanych ze zdarzeniem oraz osób, mogących posiadać wiadomości o jego okolicznościach.
5. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegającej na pozbawieniu życia bliżej nieustalonego dnia, w okresie od 25 października 1944 roku do 14 lutego 1945 roku w nieustalonym miejscu, obywateli polskich Józefa G. i Agaty G. przez funkcjonariuszy nieustalonej formacji policyjnej lub wojskowej idących na rękę władzy państwa niemieckiego, co stanowiło poważne prześladowanie z powodu przynależności wyżej wymienionych do określonej grupy narodowościowej (S 3.2023.Zn).
W niniejszej sprawie trwa kwerenda archiwalna, której celem pozostaje uzyskanie dla potrzeb śledztwa zachowanych dokumentów dotyczących pozbawienia życia Józefa G. i Agaty G.
6. Śledztwo w sprawie zbrodni nazistowskiej, stanowiącej jednocześnie zbrodnię przeciwko ludzkości polegające na poważnym prześladowaniu osób z powodu ich przynależności do określonej grupy narodowościowej, popełnionych w czasie II wojny światowej, dat bliżej nie ustalono, na terenie Połańca i okolicznych miejscowości, polegających na dokonywaniu zabójstw obywateli polskich narodowości żydowskiej, których tożsamości nie ustalono, przez funkcjonariuszy państwa niemieckiego (S 10.2022.Zn).
W dalszej fazie śledztwa przesłuchano dalszych świadków, dokonano oględzin kolejnych materiałów archiwalnych. W najbliższym czasie opracowana zostanie w sprawie końcowa decyzja merytoryczna.