E-Księgarnia-
„Solidarność” od wewnątrz 1980–1981
„Solidarność” od wewnątrz 1980–1981, red. Andrzej Friszke, Krzysztof Persak i Paweł Sowiński, Warszawa 2013, 376 s. ISBN 978-83-8229-743-0 (EPUB), 978-83-8229-744-7 (MOBI)
Książka wydana we współpracy z Instytutem Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk.
Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” nie jest zbadany w stopniu odpowiadającym jego roli i znaczeniu. Powstanie „Solidarności” w wyniku strajków sierpniowych i zawartych porozumień z komisjami rządowymi, a następnie złączenia inicjatyw lokalnych i utworzenia wspólnej centrali, było wydarzeniem bez precedensu w całym bloku wschodnim. Funkcjonowanie autentycznej, oddolnie budowanej organizacji związkowej w kraju realnego komunizmu podważało kluczowe cechy systemu.
Cały cykl zdarzeń w ciągu szesnastu miesięcy legalnego istnienia „Solidarności” można ukazać jako pękanie monopolu władzy w coraz większym stopniu i w kolejnych dziedzinach życia. Stary system się rozsypywał, a w jego miejsce powstawały nowe reguły relacji między władzą a społeczeństwem. „Solidarność” była głównym sprawcą tych zdarzeń i jej największą siłą, mniejsze inicjatywy społeczne mogły się rozwijać dzięki jej wsparciu, pod jej parasolem ochronnym.
Zamieszczone w niniejszym tomie artykuły są rozwinięciem referatów wygłoszonych na konferencji „»Solidarność« od wewnątrz 1980–1981”, która odbyła się 25 i 26 listopada 2010 r., a została zorganizowana przez Instytut Studiów Politycznych PAN we współpracy z Biurem Edukacji Publicznej IPN.
SPIS TREŚCI
Wstęp – Andrzej Friszke
- Marcin Zaremba, Zimno, ciepło, gorąco. Nastroje Polaków od „zimy stulecia” do lata 1980
- Jakub Kufel, Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej i narodziny „Solidarności”
- Tomasz Kozłowski, Między porozumieniami sierpniowymi a rejestracją NSZZ „Solidarność”
- Marcin Zwolski, Duże i małe regiony „Solidarności”: porównanie dynamiki
- Andrzej Friszke, Region Mazowsze NSZZ „Solidarność” 1980–1981
- Marek Wierzbicki, Region NSZZ „Solidarność” Ziemia Radomska 1980–1981 i jego specyfika. Zarys problematyki
- Jarosław Neja, Region Śląsko-Dąbrowski NSZZ „Solidarność”. Formy organizacyjne i kultura polityczna
- Piotr Osęka, Elita „Solidarności”. Prozopografia Komisji Krajowej
- Bartosz Kaliski, Uczestnicy I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” o Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Próba analizy semantycznej
- Krzysztof Podemski, Prasa „Solidarności” w oficjalnym obiegu w 1981 roku
- Jan Olaszek, Prasa NSZZ „Solidarność” 1980–1981
- Adam Leszczyński, Mikrosocjologia strajku
- Dariusz Węgrzyn, Relacje między PZPR a NSZZ „Solidarność” w województwie bielskim 1980–1981
- Kamil Dworaczek, Wszechnice związkowe na przykładzie Górnego Śląska, Warszawy i Wrocławia 1980–1981
- Jacek Luszniewicz, Koncepcje ekonomiczne „Solidarności” 1980–1981. Reforma czy transformacja socjalistycznego systemu gospodarczego?
- Rafał Chwedoruk, Program Samorządnej Rzeczypospolitej
- „Solidarność” – rewolucja, powstanie czy reforma? Dyskusja panelowa
Wykaz skrótów
Indeks osób