Instytut Pamięci Narodowej „Biuletyn IPN” nr 11/2023 – Idea Niepodległości - Biuletyn IPN -

Hasłem przewodnim listopadowego numeru „Biuletynu IPN” jest idea Niepodległości. Po 123 latach niewoli odrodzona Niepodległa stanęła przed ogromnym wyzwaniem – scalenia w jeden organizm państwowy tego, co na ziemiach trzech zaborów było całkowicie inne: systemy polityczne, gospodarcze, społeczne, religijne i kulturowe, a nawet mentalność mieszkańców. A jednak udało się przezwyciężyć to, co wydawało się nie do przezwyciężenia.

Przedstawiamy też środowisko piłsudczyków, które przeniosło ideę Niepodległości przez lata komunizmu, oraz sylwetki tych, dla których Niepodległa była celem działalności.

Na uwagę zasługuje w tym numerze biuletynu także artykuł przedstawiający nieznane dokumenty akowskiego kontrwywiadu o powstaniu w getcie oraz studium o powojennych traumach w polskim społeczeństwie.

Dodatkiem do listopadowego „Biuletynu IPN” jest płyta DVD z filmem Czarny sufit z 2022 r. w reżyserii Arkadiusza Biedrzyckiego – o spotkaniu Józefa Mackiewicza z Jerzym Giedroyciem.

„Biuletyn IPN” jest dostępny również w prenumeracie.

SPIS TREŚCI:

Idea Niepodległości

• Paweł Naleźniak – Bilans otwarcia niepodległej Polski – pierwsze miesiące
• Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk – Ochotnicza Legia Kobiet w walce o niepodległość (1918–1922)
• Mariusz Kwietniewski – Major de Gaulle i wojna polsko-bolszewicka
• Mirosław Lewandowski – Piłsudczykowski nurt nieodległościowy w PRL w latach 1956–1979
• Adam Chmielecki – Postkomunizm czy pełna niepodległość?

Sylwetki

• Piotr Niwiński – „Jastrząb”. Porucznik Józef Bandzo (1923–2016)
• Łukasz Chrobak – Poseł, przemysłowiec, społecznik, kurator Ossolineum. Ostatni ordynat przeworski Andrzej ks. Lubomirski (1862–1953)
• Jarosław Szarek – Najważniejsza Niepodległość. Włodzimierz Kapczyński (1929–2018)
• Daniel Szlachta – Górnik, związkowiec, wojewoda. Józef Rymer (1882–1922)

Komentarze historyczne

• Tomasz Domański, Alicja Gontarek – Polskie relacje o walce w getcie. Nieznane dokumenty VI Brygady Kontrwywiadowczej Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej o powstaniu w getcie warszawskim
• Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska – Traumy powojenne w społeczeństwie polskim

Szlaki nadziei

• Sebastian Rosenbaum – „Wszystkim prowincjom Polski zejść przyszło na krwawe rzemiosło”. Ślązacy pod Monte Cassino

Instytut Pamięci Narodowej

• Działać w trudnych warunkach. Z dr. hab. Krzysztofem Szwagrzykiem, dyrektorem Biura Poszukiwań i Identyfikacji, rozmawia Kinga Hałacińska

Opowiedziane

• Opór ma sens. Błażej Wyszkowski