E-Księgarnia-
Jadwiga Zarugiewiczowa (domena publiczna)
Urodzona w 1878 r. w Kutach, w znanej rodzinie polskich Ormian, miała z mężem Andrzejem Zarugiewiczem czworo dzieci. Była zaangażowana w działalność społeczną i charytatywną. Jej najstarszy syn Konstanty, ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej, w wieku zaledwie 19 lat bohatersko poległ w obronie Zadwórza (17 sierpnia 1920 r.). Pogrążonej w bólu matce, pomimo licznych starań, nigdy nie udało się odnaleźć ciała ukochanego syna.
Pięć lat później, po podjęciu decyzji o budowie w Warszawie Grobu Nieznanego Żołnierza – symbolizującego ofiarę wszystkich polskich żołnierzy, którzy poświęcili życie w walce o niepodległość – matkę bohatera spod Zadwórza poproszono o wskazanie jednej z trzech trumien żołnierzy ekshumowanych na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Dokonując wyboru trumny z ciałem bezimiennego obrońcy Lwowa, który miał niebawem spocząć w stolicy odrodzonej Rzeczypospolitej, Jadwiga Zarugiewiczowa stała się symboliczną matką chrzestną wszystkich poległych żołnierzy Wojska Polskiego.
To nie przypadek, że Konstanty bez wahania podjął się walki o niepodległość Polski – bronił Lwowa już w listopadzie 1918 r. jako jedno z Orląt. Matka wychowała syna w duchu patriotyzmu, wpajając idee przywiązania do Ojczyzny, której nie było jeszcze wówczas na mapach świata.
Po II wojnie światowej musiała opuścić rodzinny i ukochany Lwów, o który walczył i za który zginął jej syn. Pozostałe dzieci mieszkały w różnych częściach Polski. Po śmierci męża Jadwiga Zarugiewiczowa mieszkała przez pewien czas u córki w Krakowie, następnie u syna Wacława w Białymstoku. Zmarła w 1968 r. w Suwałkach, gdzie została pochowana i zapomniana.
Dopiero w 2016 roku Jadwiga Zarugiewiczowa spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Została uroczyście pochowana ogromnej kwaterze wojennej żołnierzy Wojska Polskiego z 1920 roku, poległych w wojnie polsko-bolszewickiej, wśród towarzyszy broni swego syna.
W 2016 r. została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za „wybitne zasługi w pielęgnowaniu pamięci o najnowszej historii Polski”.