Instytut Pamięci Narodowej Poświęcenie pomnika upamiętniającego gen. Jana Henryka Dąbrowskiego - Pierzchów, 11 listopada 2022 - Bieżąca działalność Biura -

Uroczystości zainaugurował koncert orkiestry parafialnej, następnie odprawiona została msza święta w Kościele Wniebowzięcia NMP w Niegowici, pod przewodnictwem księdza proboszcza w intencji Ojczyzny. W czasie homilii wybrzmiały słowa radości i dumy z powodu wolnej, niepodległej Polski oraz przestrogi by dbać o Ojczyznę.

Druga część uroczystości odbyła się u podnóża Kopca gen. Jana Henryka Dąbrowskiego w miejscowości Pierzchów. To tam wybrzmiała melodia "Mazurka Dąbrowskiego" w wykonaniu Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Gminy Gdów i to tam odśpiewano wspólnie hymn Rzeczpospolitej.

Po przywitaniu gości przez organizatorów, głos zabrał dyrektor Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Adam Siwek.

"Co roku 11 listopada Polacy przeżywają swoiste rekolekcje patriotyczne wspominając tych, którzy cierpieli, przelewali krew i ginęli w obronie Ojczyzny, w obronie wolności."– rozpoczął reprezentant IPN

Następnie dyrektor zwrócił wskazał szczególną więź historyczną ziemi włoskiej z Naszą Ojczyzną

"Ja mam dziś to szczęście by przeżywać te rekolekcje z Państwem, w miejscu niezwykłym, u stóp pomnika gen. Dąbrowskiego, który w sposób nierozerwalny związku jest z ziemią włoską, poprzez swoje działania, czy też hymn, w którym został uwieczniony. Mało osób wie, że ta ziemia włoska, trzykrotnie była miejscem, z którego żołnierz polski ruszał, mając nadzieję, że czynem zbrojnym przyniesie swojej Ojczyźnie wolność. Pierwszy raz były to Legiony utworzone przez gen. Jana Dąbrowskiego.[...] Drugi moment mało znany to lata 1918-1919 i tworzenie Armii Polskiej we Włoszech, jednostek formalnie podległych Błękitnej Armii gen. Hallera, złożonych z jeńców - Polaków, którzy trafili do włoskiej niewoli w czasie I wojny światowej. [...] Trzeci moment, to marsz przez Włochy 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa w czasie II WŚ." - mówił Adam Siwek.

Nawiązując do posługi kapłańskiej Karola Wojtyły w parafii w Niegowici, a po latach jego wizyty, już, jako papieża w Pierzchowie, powiedział:

"Myślę, że można dodać czwarty moment, w którym to z Włoch przybył do Polski powiew wolności, tym razem nie czynem zbrojnym zrodzony, a przesłaniem wiary nadziei i miłości w czasie pontyfikatu Papieża Polaka św. Jana Pawła II."

 

Na zakończenie dyrektor Adam Siwek odniósł się do upamiętnienia twórcy Legionów Polskich na ziemi gminy Gdów.

"Znajdujemy się przed pomnikiem, który został wzniesiony z potrzeby serca przez lokalną społeczność 150 lat temu. To jest nasze zobowiązanie by w sztafecie pamięci to dziedzictwo przekazać dalej [...] Instytut Pamięci Narodowej w sposób wymierny włączył się w renowacje pomnika, który jest również niemym świadkiem historii. Dziękuję wszystkim zaangażowanym w realizację przedsięwzięcia." - zakończył swoje przemówienie dyrektor Adam Siwek.

Ksiądz proboszcz Janusz Łomzik poświęcił odnowiony pomnik upamiętniający gen. Dąbrowskiego. A licznie przybyły delegacje oddały hołd w ten wyjątkowy dzień inicjatorowi powstania wielkopolskiego 1806 roku, składając wiązanki kwiatowe przed obeliskiem.

W wydarzeniu Instytut Pamięci Narodowej reprezentowali dyrektor BUWiM Adam Siwek oraz zastępca dyrektora Oddziału IPN w Krakowie Cecylia Radoń.

Uroczystości zwieńczyły występy artystyczne uczniów Szkoły Podstawowej w Pierzchowie oraz  "Wiązanka Pieśni Legionowych" w wykonaniu Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Gminy Gdów.

Obelisk został ufundowany w 1872r. w 75. rocznicę powstania Legionów Polskich oraz 54. rocznicę śmierci ich twórcy.
Pomnik odsłonięto w miejscu urodzenia Generała Dąbrowskiego. Obelisk z piaskowca wykonał krakowski rzeźbiarz Edward Stehlik. Frontową zachodnią ścianę obelisku zdobi herb Dąbrowskich (herb szlachecki), a na wschodniej ścianie wyryto fragment "Mazurka Dąbrowskiego". Pomnik zdobi czako ułańskie, szabla, rulon map i wieniec laurowy. W niewielkiej odległości od pomnika miejscowi chłopi usypali kopiec, który został zniszczony przez Niemców pod koniec II wojny światowej. Dzięki inicjatywie Profesora Kazimierza Bielenina, Małopolskiego Oddziału Stowarzyszenia Miłośników Tradycji Mazurka Dąbrowskiego, Wojska Polskiego oraz gminy Gdów udało się kopiec odbudować.
W Gminie Gdów od wielu lat postać generała Jan Henryka Dąbrowskiego jest otoczona szczególną pamięcią. W Pierzchowie, miejscowa Szkoła Podstawowa nosi jego imię, a w placówce funkcjonuje Izba Pamięci poświęcona Patronowi. Od lat przy Pomniku i kopcu organizowane są uroczystości patriotyczne.