E-KsięgarniaWydarzenie odbędzie się 19 października 2021 r. o godz. 11:00 na cmentarzu parafialnym w Wodzisławiu Śląskim przy ul. Wałowej.
Śp. Wiktor Brachmański urodził się 17 października 1892 r. w Radlinie II. Był organizatorem radlińskiego oddziału Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska i jego komendantem. W trakcie I powstania śląskiego brał udział w rozbrajania niemieckiej policji i prowadził działania dywersyjne do czasu rozbicia oddziału pod Pszowem.
Był także założycielem gniazd Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” między innymi Radlinie, Marklowicach oraz Turzy. Następnie wziął udział w II powstaniu śląskim, podczas którego jego oddział walczył o Wodzisław.
W III powstaniu śląskim był dowódcą II baonu 14 pułku pp wodzisławskiego. Walczył między innymi o Wodzisław Śląski oraz o tereny kopalni Ema oraz na froncie nadodrzańskim. Po zakończeniu powstania został organizatorem radlińskiego oddziału Związku Powstańców Śląskich.
W czasie II wojny światowej zesłany przez Niemców do KL Dachau. Za działalność odznaczony między innymi Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Gwiazdą Górnośląską oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł w Wodzisławiu Śląskim 7 listopada 1969 r.
Akcja oznaczania grobów znakiem pamięci opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach rozpoczęła się 5 lipca 2021 r w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20 x 8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 r. w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny. Muzeum posiada także fotografię z uroczystości upamiętniającej uchwalenie Konstytucji 3 Maja, która przedstawia pochód mieszkańców wsi Osiek (pow. strzelecki, woj. opolskie) z tymże sztandarem niesionym przez A. Szulca do Rozmierzy. Uroczyści te obchodzono na całym Górnym Śląsku w niedzielę 2 maja 1920 r. i były to pierwsze legalne obchody tej rocznicy na tym terenie. Dzięki postanowieniom artykułu 88 Traktatu Wersalskiego o przeprowadzeniu plebiscytu, dla zapewnienia jego bezstronności, w lutym 1920 r. obszar plebiscytowy wyłączono z państwa niemieckiego i poddano kontroli wojsk alianckich, a pełnię władzy przejęła na nim Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa Górnego Śląska z gen. Henri Le Rondem na czele. Umożliwiło to Polakom legalne demonstrowanie swoich dążeń i używanie symboli narodowych.
