Instytut Pamięci Narodowej Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1955. Słownik biograficzny, tom 1 - Książki -

Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1955. Słownik biograficzny, tom 1, red. Wojciech Jerzy Muszyński, Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, Warszawa 2010, 344 s.

Pierwszy tom słownika biograficznego obejmuje żołnierzy i działaczy politycznych związanych z szeroko rozumianym ruchem narodowym – poległych, zmarłych lub zamordowanych przez Niemców, Sowietów i ich kolaborantów. Nadrzędnym celem autorów było jak najszersze ukazanie metod i skali eksterminacji, jakiej podlegali działacze obozu narodowego. Istnieje wiele powodów, dla których warto pamiętać nie tylko katów, ale – przede wszystkim – ich ofiary. Pamięć taka do niedawna nie istniała, a przynajmniej nie była obecna w dyskursie publicznym. Przyczyną był terror komunistyczny, następnie cenzura PRL i związane z nią fałszywe stereotypy upowszechniane w licznych publikacjach dotyczących endecji. Niniejsza praca przywraca pamięć i prawdę o ludziach, którzy z woli okupantów mieli zniknąć na zawsze z polskiej historii. Została opatrzona wstępem dr. hab. Jana Żaryna, który przedstawia w syntetycznej formie dzieje polskiego obozu narodowego w walce z okupantami niemieckim i sowieckim oraz w czasach PRL.

Tom zawiera 180 biogramów, każdy z odrębną bibliografią. Dotyczą działaczy politycznych, społecznych i gospodarczych, a także ludzi kultury i sztuki, przedstawicieli wolnych zawodów, kadry naukowej, ziemian, oficerów, duchownych i żołnierzy podziemia niepodległościowego. Wśród biogramów znalazły się noty dotyczące postaci powszechnie znanych oraz takich, które dopiero dziś odkrywamy dzięki wnikliwej kwerendzie archiwalnej – chcemy przywrócić je pamięci Polaków. Hasła mają zróżnicowaną objętość, podyktowaną głównie stanem zachowania materiałów archiwalnych. Osoby znane, o których informacje można znaleźć w Polskim słowniku biograficznym bądź innych wydawnictwach słownikowych mają krótsze biogramy, natomiast działaczom mniej znanym, którzy nie doczekali się dotąd żadnych studiów, poświęcono biogramy obszerniejsze. Zamieszczone w publikacji teksty stanowią pierwsze naukowe opracowania dotyczące ich aktywności politycznej, wojskowej bądź konspiracyjnej.

Spis haseł tomu I: