Instytut Pamięci Narodowej Pierwsza publiczna prezentacja oryginału odpowiedzi biskupów niemieckich na orędzie biskupów polskich – Warszawa, 17 listopada 2015 - Aktualności -

– Oryginał dokumentu kilka miesięcy temu odnaleziono w Archiwum Prymasa Polski. Po raz pierwszy prezentujemy go publicznie – powiedziała na specjalnie zwołanej konferencji prasowej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego Ewa K. Czaczkowska.

– Orędzie polskich biskupów było symbolicznym gestem wyciągniętych rąk i wielkim wyłomem. Nikt jednak nie przewidział, że reakcja komunistycznych władz będzie aż tak gwałtowna. Ta nadeszła po odpowiedzi biskupów niemieckich – mówił ks. abp prof. Henryk Muszyński, prymas senior.

– Odpowiedź biskupów niemieckich na orędzie biskupów polskich była rozczarowująca. Bo chociaż dzisiaj może to nas szokować, w społeczeństwie niemieckim dominował wówczas pogląd, że Niemcy podczas wysiedleń doznali od Polaków większych krzywd niż Polacy podczas niemieckiej okupacji, a niemieccy biskupi chcieli uniknąć napięć społecznych – powiedział prof. Klaus Ziemer.

Oryginał listu biskupów niemieckich, który był odpowiedzią na orędzie biskupów polskich, zaprezentowano podczas międzynarodowej konferencji naukowej „Pół wieku później. List biskupów polskich do niemieckich z 18 listopada 1965 r.”, która odbyła się 17 listopada na UKSW. Konferencję zorganizowały: Instytut Pamięci Narodowej, UKSW oraz Fundacja Konrada Adenauera.

PROGRAM KONFERENCJI

10.00–10.15 Otwarcie konferencji

• JM ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński, rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego; dr Łukasz Kamiński, prezes Instytutu Pamięci Narodowej; dr Christian Schmitz, dyrektor Fundacji Konrada Adenauera w Polsce

10.15–10.25

• Wystąpienie JE ambasadora Republiki Federalnej Niemiec, Rolfa Nikla

10.25–12.15 I sesja: Fenomen i konsekwencje polityczne orędzia biskupów polskich
Moderacja: dr Łukasz Kamiński, prezes IPN

• ks. abp prof. dr hab. Henryk Muszyński
  Znaczenie listu biskupów dla stosunków polsko-niemieckich
• prof. dr hab. Antoni Dudek, członek Rady IPN, Instytut Politologii, UKSW
  Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r. jako początek realnego dialogu polsko-niemieckiego
• prof. dr hab. Klaus Ziemer, Instytut Politologii, UKSW
  Recepcja listu biskupów w niemieckim Kościele katolickim
• dr Tim Geiger, Instytut Historii Współczesnej Monachium-Berlin
  Polityka partii w Bundestagu wobec Polski i kościelne inicjatywy pojednania

12.15–13.00 Przerwa obiadowa

• konferencja prasowa
  List, który odmienił oblicze Europy – z udziałem abp. prof. Henryka Muszyńskiego, prof. Antoniego Dudka oraz prof. Klausa Ziemera

13.00–14.45 II sesja: Orędzie w perspektywie historycznej
Moderacja: prof. dr hab. Jan Żaryn, Instytut Nauk Historycznych, UKSW

• prof. dr Karl-Joseph Hummel, dyrektor Instytutu Badawczego Komisji ds. Historii Współczesnej w Bonn
  Awangarda pojednania
• dr Władysław Bułhak, zastępca dyrektora Biura Edukacji Publicznej IPN
  Wywiad PRL o liście biskupów
• dr Ewa K. Czaczkowska, Instytut Edukacji Medialnej i Dziennikarstwa, UKSW
  List biskupów w archiwum prymasa Stefana Wyszyńskiego
• dr Severin Gawlitta, Archiwum Biskupie w Essen
  Biskup Franz Hengsbach wobec listu biskupów polskich
• dr hab. Konrad Białecki, Instytut Historii, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu
  Reakcje chrześcijańskich Kościołów mniejszościowych w Polsce na memorandum EKD i orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich

14.45–15.00 przerwa na kawę

15.00–16. 45 III sesja: Teologia i uniwersalizm pojednania
Moderacja: dr Kazimierz Wóycicki, Studium Europy Wschodniej, Uniwersytet Warszawski

• prof. dr Ulrike Link-Wieczorek, Instytut Teologii Ewangelickiej i Pedagogiki Religii, Uniwersytet Carla von Ossietzkyego w Oldenburgu
  Współczesne wyzwania pojednania
• ks. prof. dr hab. Piotr Mazurkiewicz, Instytut Politologii, UKSW 
  Przebaczanie jako kategoria polityczna
• dr Urszula Pękala, Instytut Historii Europejskiej im. Leibnitza w Moguncji
  Pojednanie polsko-niemieckie w kontekście europejskim
• dr Oleh Kindyi, Ukraiński Uniwersytet Katolicki we Lwowie
  Wkład w pojednanie teologii Kościoła Wschodniego: patrystyczna i współczesna perspektywa ukraińska

Fot. Piotr Gajewski