Instytut Pamięci Narodowej Wykład dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN Adama Hlebowicza w Petersburgu – 11 lipca 2018 - Aktualności -

11 lipca 2018 w konsulacie RP w Petersburgu odbył się wykład dyrektora Biura Edukacji Narodowej IPN Adama Hlebowicza pt. „Sołowki wczoraj i dziś”. Był on skierowany do mieszkającej nad Newą Polonii, która licznie przybyła na spotkanie. Spotkanie otworzył konsul generalny RP Andrzej Chodkiewicz. Autor wykładu przedstawił dzieje Archipelagu Wysp Sołowieckich, szczególnie skupiając się na okresie 1923–1939, kiedy to w słynnym monastyrze sołowieckim najpierw funkcjonował tzw. SŁON (Sołowieckie Łagry Specjalnego Przeznaczenia), pierwszy w dziejach ZSRS zorganizowany łagier, a w ostatnich dwóch latach przed wybuchem II wojny światowej – więzienie. W tym okresie przebywało tu kilka tysięcy Polaków, w ogromnej większości obywateli Związku Sowieckiego, a także mieszkańcy Polski, którzy nielegalnie przybyli na teren ZSRS. Po wykładzie odbyła się ożywiona dyskusja, zebranych interesowały losy poszczególnych Polaków, a także historia ucieczek z tego łagru.

Dzień wcześniej Adam Hlebowicz, wraz z delegacją litewską, konsulem Danguole Vinciūnienė i dyrektorem Muzeum Sakralnego w Birsztonach na Litwie dr Romą Zajančkauskiene, uczestnikami międzynarodowej konferencji na Wyspach Sołowieckich, odwiedził miejsca pamięci w miejscowości Kiem i na uroczysku Sandarmoch. W Kiem zapalono świecę w miejscu śmierci 75 więźniów z 1946 roku. Miejsce to jest upamiętnione krzyżem, w który są wmontowane autentyczne więzienne drzwi, z judaszem pośrodku, na którym są wyryte nazwiska wszystkich ofiar. Sandarmoch, gdzie delegacja polsko-litewska w kilku miejscach zapaliła symboliczne świece, to uroczysko na przedmieściach Miedwieżjegorska, gdzie rozstrzelano w ramach tzw. Wielkiego Terroru w okresie 1937–1938 ponad 9 tysięcy osób. Wśrod nich znalazło się wielu Polaków, kilku księży katolickich, a także Kamila Kruszelnicka, Polka urodzona w Baranowiczach, mieszkanka Petersburga, więzień Sołowek, w sprawie której Kościół katolicki toczy obecnie proces beatyfikacyjny.