Zgromadzonych na wydarzeniu gości powitał zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Marek Szymaniak, wyraził radość z faktu, że wystawa o tak zasłużonej dla polskiej niepodległości organizacji prezentowana będzie w murach muzeum i nadzieję, że ekspozycja spotka się z dużym zainteresowaniem.
Otwierając wystawę z ramienia Instytutu Pamięci Narodowej zastępca prezesa IPN dr Mateusz Szpytma podkreślał w swym wystąpieniu wielkie zasługi Sokolstwa Polskiego w Ameryce dla odzyskania i zachowania przesz Polskę niepodległości, przypominając przy tym nie tylko udział organizacji w tworzeniu Armii Polskiej we Francji w 1917 r., ale także ogromne zaangażowanie polskich Sokołów w pomoc okupowanej Ojczyźnie podczas II wojny światowej. Dziękując za przekazanie przez Związek Sokolstwa Polskiego zbiorów do Archiwum IPN powiedział:
Dla mnie osobiście jest to wystawa o miłości do Polski. (…) Ci ludzie, którzy wyjechali tak daleko, naprawdę Polskę kochali i za tą miłością szły czyny, kiedy poświęcali na jej rzecz swoje środki ale także życie
Następnie głos zabrał gość specjalny wernisażu, prezes Związku Sokolstwa Polskiego w Ameryce, pan Timothy L. Kuzma, który dziękował Instytutowi Pamięci Narodowej za zabezpieczenie kolekcji, dokumentującej ponad stuletnią działalność tej organizacji i przygotowanie tak pięknej wystawy, upamiętniającej historię amerykańskiego Sokolstwa.
Dyrektor Archiwum IPN pani Marzena Kruk podkreślała wartość historyczną pozyskanej kolekcji i dziękowała za zaufanie, jakim Związek Sokolstwa Polskiego obdarzył Instytut. Opowiedziała również o wyzwaniach i doświadczeniach związanych z przygotowaniem przez archiwum wystawy muzealnej.
Uczestnicy uroczystości mieli możliwość obejrzenia, po raz pierwszy po rekonstrukcji w Archiwum IPN, fabularyzowanego filmu pt. „Dla Ojczyzny Chwały” w reżyserii Franciszka Kłosowicza. Obraz został zrealizowany z okazji 15-lecia przeprowadzenia wśród amerykańskiej Polonii rekrutacji do Armii Polskiej we Francji. Projekcji towarzyszyła muzyka na żywo w wykonaniu Iwony Rapacz (wiolonczela).
Następnie goście zaproszeni zostali do zwiedzania wystawy. Po ekspozycji oprowadzali kuratorzy wystawy: dyrektor Archiwum IPN Marzena Kruk i p. Grzegorz Trzyna, naczelnik Wydziału Zarządzania Zasobem Archiwalnym AIPN.
Wystawa „Ramię krzep – Ojczyźnie służ”. Historia Sokolstwa Polskiego w Ameryce jest rozszerzoną wersją ekspozycji prezentowanej wcześniej w Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Zaprezentowano na niej – w formie symbolicznych sokolich gniazd – niemal czterysta unikatowych eksponatów.
W nowej wersji wystawy, która prezentowana będzie w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, rozbudowano i uzupełniono części ekspozycji przybliżające historię Sokolstwa Polskiego w Ameryce: początki i organizację związku, jego militaryzację i czyn zbrojny podczas I wojny światowej, promowanie rozwoju fizycznego, działalność podczas II wojny światowej oraz podtrzymywanie łączności z Polską. Odwiedzający będą mogli zobaczyć także niepokazywane wcześniej mundury oraz artefakty związane ze sportem.
Współorganizatorami wystawy są: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Związek Sokolstwa Polskiego w Ameryce. Partnerem ekspozycji jest Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie. Za projekt odpowiada studio 7muz.pl
Wystawa w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dostępna będzie dla zwiedzających od 29 września 2023 r. do 7 stycznia 2024 r.
Ekspozycji towarzyszy projekt lekcji archiwalnych dla szkół.
REPORTAŻ:
SPOT: