Instytut Pamięci Narodowej „Biuletyn IPN” 9/2021 – Pisarze polscy - Biuletyn IPN -

Pisarze polscy – to główny temat wrześniowego numeru „Biuletynu IPN”. W stulecie urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Różewicza ukazujemy wybranych dwudziestowiecznych pisarzy. Nie przedstawiamy ich biogramów. Spoglądamy raczej na to co wnieśli do ojczystego skarbca swoją postawą życiową i wierszami, powieściami, publicystyką. Co łączy tych twórców? Czy tylko czas, w którym przyszło im żyć, doświadczenie wojny? Jedni z nich dali świadectwo pochłonięci przez wojnę. Inni przeżyli, by dawać świadectwo…

Do „Biuletynu IPN” dołączyliśmy płytę DVD z dwoma filmami z cyklu „Errata do biografii”: Kazimierz Wierzyński i Marek Nowakowski (reż. Robert Kaczmarek). Na płycie ponadto: „Przystanek Książka”, odc. 9 i 10 – nowości wydawnicze IPN.

SPIS TREŚCI

Pisarze polscy

• Marek Klecel – Poezja w czasach zagłady. Historia i pamięć o wojennym pokoleniu poetów
  Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy, Andrzej Trzebiński, Wacław Bojarski, Zdzisław Stroiński, Onufry Kopczyński, Krystyna Krahelska, Jerzy Kamil Weintraub-Krzyżanowski… Poeci, prozaicy, publicyści, konspiratorzy walczącej Polski – wszyscy oni zginęli podczas okupacji niemieckiej, wszyscy, prócz Kopczyńskiego (ofiary Majdanka), w Warszawie w czasie akcji ulicznych, zbiorowych egzekucji, w końcu w powstaniu.
• Krzysztof Dybciak – Konserwatywno-katoliccy interpretatorzy dwudziestowiecznej historii z włoskiej diaspory
  Po II wojnie światowej wielu polskich twórców znalazło się poza granicami kraju. We Włoszech mieszkali m.in. Jan Gawroński, Walerian Meysztowicz i Karolina Lanckorońska.
• Grzegorz Łukomski – Sergiusz Piasecki – antykomunista
• Piotr Klimczak – Pamięć i Ojczyzna w poezji Zbigniewa Herberta
  Wspomnienie jest sytuacją liryczną bardzo wielu utworów Księcia Poetów, a sama pamięć przewija się w nich jako jeden z najczęstszych motywów. Treścią tej pamięci stały się nierzadko sprawy ojczyste, niekiedy wprost – Ojczyzna.
• Cecylia Kuta – „Przebijał barierę strachu i wskazywał drogę”. Stefan Kisielewski (1911–1991)
• Paweł Chojnacki – „Wartość z gatunku rzeczy bezpowrotnych”. Zygmunt Nowakowski o polskiej stolicy
• Mariusz Solecki – Akowska biografia Tadeusza Różewicza „Satyra” (1921–2014)
• Justyna Błażejowska – Poznać smak Czynu. Antoni Libera
• Gracjan Giżejewski – Podróż Wańkowicza po Prusach Wschodnich. Na tropach Smętka w świetle dokumentów niemieckich
• Paweł Rokicki – Wyjątkowa generacja. Wystawa IPN „Pokolenie Baczyńskiego”

Komentarze historyczne

• Joanna Lubecka – Winni nieosądzeni – rozważania o niemieckich sprawcach w rocznicę procesów Greisera i Stroopa
• Paweł Niziołek – Pacyfikacja Sikor-Tomkowiąt i Wnor-Wand w 1943 roku oraz upamiętnienie ofiar

Sylwetki

• Jerzy Dąbrowski – Dwie matki Alodii Witaszek

„Biuletyn IPN” jest też dostępny w prenumeracie.