Instytut Pamięci Narodowej CALL FOR PAPERS: Ogólnopolska konferencja naukowa „Powojnie pomorskiej pamięci. Historia i upamiętnianie II wojny światowej na Pomorzu Gdańskim 1945–2020” – Gdańsk, 30 listopada 2023 - Konferencje naukowe -

Zakończenie krwawej i brzemiennej w skutki okupacji niemieckiej Pomorza Gdańskiego zapoczątkowało skomplikowany i pełen zwrotów proces definiowania, konstrukcji oraz utrwalania historycznej, społecznej i politycznej pamięci o tych wydarzeniach. W wielu miejscowościach Pomorza i środowiskach społecznych tworzyły się inicjatywy lokalne zmierzające do oddania czci ofiarom wojny, zaznaczenia miejsc ważnych wydarzeń, tworzenia tradycji nowych świąt i powoływania specjalnych instytucji. Ważnym i bardzo zmiennym w czasie był też stały element odgórnego wpływu struktur państwowych i partyjnych na przebieg procesu upamiętniania. Przejawem tego złożonego procesu jest do dziś uzupełniana mapa pomorskich upamiętnień w terenie, wiele spektakularnych pomników, nowe i trwałe instytucje pamięci, czy różnorodny i zmienny w czasie odbiór społeczny elementów całego procesu „pomorskiego pamiętania”.

Celem konferencji jest przedstawienie zagadnień związanych z szeroko pojętym powojennym upamiętnianiem okupacji niemieckiej na Pomorzu Gdańskim. Wiele z proponowanych zagadnień umożliwia nowe interdyscyplinarne ujęcia ogólne i studia przypadków, która mogą wskazywać na stałą zasadę zmienności pamięci w czasie w kolejnych pokoleniach. Czy istnieje coś takiego jak specyfika „pomorskiego” pamiętania o wojnie i okupacji niemieckiej? Czy lokalny przekaz pamięci był i jest komunikatywny z innymi regionami kraju? Jaka jest statystyka tego ile i co upamiętniano? Kto był i jest obecnie liderem pomorskiej polityki pamięci? To tylko kilka zagadnień jakie proponujemy jako punkt wyjścia do wielu dalszych dyskusji i prezentacji.

Poniżej przedstawiamy planowane obszary tematyczne konferencji. Prosimy je traktować jedynie jako sugestie:

‒ pierwsze lata badania i definiowania pamięci o wojnie na Pomorzu, jak i kiedy ustalano kanon wiedzy,
‒ chronologia i meandry upamiętniania na Pomorzu 1945–2020, 
‒ instytucje pomorskiej Pamięci w czasie powojnia: muzea, zakłady, instytuty,
‒ związki kombatanckie i ich działalność,
‒ pamięć lokalna i regionalna, dualizm i rozbieżności, 
‒ wyparte z kanonu pamięci grupy, zagadnienia i wydarzenia, 
‒ formy upamiętniania: pomniki, uroczystości, rocznice,
‒ statystyka pamięci, co, kiedy i jak upamiętniano, 
‒ okupacja Pomorza jako element pamięci w Polsce, symbolika i waga polityczna miejsc i wydarzeń,
‒ celebracja pamięci i upamiętnień na Pomorzu w czasie 1945–2020, 

Przewidziana jest publikacja pokonferencyjna w ramach monografii zbiorowej. O dostarczenie tekstów dostosowanych do instrukcji wydawniczej IPN uczestnicy konferencji proszeni będą w ciągu miesiąca od zakończenia obrad. 

Udział w konferencji jest nieodpłatny. Od uczestników nie będzie pobierana opłata konferencyjna. Organizatorzy pokrywają koszty zakwaterowania na konferencji. Pracownicy IPN rozliczają swój pobyt (nocleg) w ramach delegacji służbowych.

Wypełnione zgłoszenia udziału w konferencji (na załączonym formularzu) osób pragnących wygłosić referat będą przyjmowane do 30 września 2023 r. Organizatorom przysługuje prawo wyboru referatów.

Zgłoszenia i ewentualne pytania prosimy kierować do sekretarza konferencji:

Piotr Chruścielski, e-mail: piotr.chruscielski@stutthof.org

Komitet organizacyjny: 

• Dr Daniel Czerwiński, naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Gdańsku
• Dr Mateusz Kubicki, Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Gdańsku
• Dr Marcin Owsiński, kierownik Działu Naukowego Muzeum Stutthof w Sztutowie
• Dr Marek Szymaniak, zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.