E-Księgarnia
Członkowie Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej odwiedzili Izbę Pamięci „Strzelecka 8” na warszawskiej Pradze, gdzie w latach 1944–1945 mieściła się kwatera główna NKWD, później siedziba Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa. W nieludzkich warunkach więziono tu i brutalnie torturowano polskich działaczy podziemia niepodległościowego.
Naczelnik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie dr Tomasz Łabuszewski, odpowiedzialny za przygotowanie koncepcji placówki i jej ekspozycji, zaprezentował gościom wystawę „Czerwona mapa Warszawy”, przedstawiającą skalę komunistycznych represji.
Na zwiedzających gościach w otwartej 28 lutego br. placówce edukacyjnej ogromne wrażenie zrobiły piwnice, zachowane w niemal niezmienionej formie. To prawie 30 pomieszczeń różnej wielkości, służących za cele, karcery, ubikację lub kuchnię. Drzwi do poszczególnych pomieszczeń wyposażone są w judasze, światło wpada przez niewielkie, okratowane okna. Na piwnicznych ścianach dostrzec można wydrapane nazwiska, pseudonimy, daty oraz kalendarze. Nie brakuje także zapisów odzwierciedlających stan ducha zatrzymanych: Cierpimy za Polskę, Królowo Korony Polskiej módl się za nami czy też Śmierć naszym wybawieniem.
***
Formalnie od 20 lutego 1945 r. budynek stał się siedzibą Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Mieszkania na pierwszym, drugim i trzecim piętrze od strony ul. Strzeleckiej zamieniono na pokoje przesłuchań. 25 piwnic, użytkowanych do tej pory jako domowe spiżarnie, przerobiono na areszt. Dwie skrytki pod schodami (pozbawione wentylacji, światła i okien) zamieniono z kolei na karcery. W związku z bardzo dużą liczbą zatrzymanych także mieszkania na parterze wykorzystywano jako cele. W latach 1945–1948 przeszło przez nie wiele tysięcy aresztowanych – przede wszystkim z kręgów polskiego podziemia niepodległościowego. Nieznana ich liczba straciła życie w wyniku tortur stosowanych przez funkcjonariuszy NKWD i UBP, a ciche dotąd podwórko rozbrzmiewało krzykami katowanych.
Placówkę edukacyjną Instytutu Pamięci Narodowej przy ul. Strzeleckiej 8 w Warszawie można zwiedzać (od poniedziałku do piątku) w godz. 10.00–18.00.